Mufti i Madh është kreu imuftinjve rajonalë, juriskonsulentëveislamikë, të një shteti. Zyra filloi në epokën e hershme moderne nëPerandorinë Osmane dhe më vonë është miratuar në një numër vendesh moderne.[1][2]
Myftinjtë janë juristë islamikë të kualifikuar për të nxjerrë një opinion jodetyrues (fetva) në një pikë të ligjit islam (sheriati). Në shekullin e 15-të, myftinjtë e Perandorisë Osmane, të cilët kishin vepruar si dijetarë të pavarur në kohët e mëparshme, filluan të integrohen në një burokraci hierarkike të institucioneve fetare dhe studiuesve. Nga fundi i shekullit të 16-të, muftiu i Stambollit i emëruar nga qeveria u njoh nën titullinShejh el-Islam (turqisht:şeyhülislam) si Muftiu i Madh në krye të kësaj hierarkie. Muftiu i madh osman kryente një sërë funksionesh, duke përfshirë këshillimin e sulltanit për çështjet fetare, legjitimimin e politikave të qeverisë dhe emërimin e gjyqtarëve. Pas shpërbërjes së Perandorisë Osmane, zyra e Myftiut të Madh është miratuar në një numër vendesh në të gjithëbotën myslimane, shpesh duke shërbyer rolin e ofrimit të mbështetjes fetare për politikat e qeverisë.[2] Muftiu i madh është përgjithësisht një individ i emëruar nga shteti, ndonëse zyra ka karakter kolektiv ose zgjedhor në disa vende moderne.[1][2]
Myftinjtë janë dijetarë fetarëmyslymanë që nxjerrin opinione juridike (fetva) duke interpretuarsheriatin (ligjin islam).[3]:16–20Perandoria Osmane filloi praktikën e njohjes dhe statusit zyrtar për një mufti të vetëm, mbi të gjithë të tjerët, si Muftiu i Madh.[3]:5 Shejh el-Islami (ose "muftiu i madh") iStambollit, që nga fundi i shekullit të 16-të, u konsiderua si kreu i institucionit fetar.[4] Kështu, ai ishte jo vetëm i shquar, por edhe burokratikisht përgjegjës për trupin e studiuesve fetaro-juridik dhe jepte vendime ligjore për politika të rëndësishme shtetërore, si për shembull rrëzimi i pushtetarëve nga froni.[4] Kjo praktikë më pas u huazua dhe u përshtat nga Egjipti për kreun eDar el-Ifta (Shtëpisë së Fetvave) të tij nga mesi i shekullit të 19-të.[3]:5 Prej andej, koncepti u përhap në shtetet e tjera muslimane, kështu që sot atje janë afërsisht 16 vende me popullsi të konsiderueshme muslimane që kanë një Mufti të Madh.[3]:85 Marrëdhëniet ndërmjet Muftiut të çdo shteti të caktuar dhe sundimtarëve të shtetit mund të ndryshojnë në mënyrë të konsiderueshme, si nga rajoni ashtu edhe nga epoka historike.
Muftiu i Shtetit iBruneit emërohet ngaSulltani.
Muftiu i Madh i Indisë zgjidhet ngakolegji zgjedhor dhe emërohet nga Bashkësia Islame e Indisë.
Gjatë gjithë epokës së kolonializmit britanik, britanikët mbajtën institucionin e Muftiut të Madh në disa zona myslimane nën kontrollin e tyre dhe i dhanëMuftiut të Madh të Jeruzalemit statusin më të lartë politik nëPalestinë. GjatëLuftës së Parë Botërore (1914–1918), kishte dy Mufti të Madh konkurrues tëJeruzalemit, një i miratuar nga britanikët dhe një nga Perandoria Osmane. Kur Palestina ishte nën sundimin britanik, Muftiu i Madh i Jerusalemit ishte një pozicion i caktuar nga autoritetet emandatit britanik. NëAutoritetin Kombëtar Palestinez, organizatë administrative e krijuar për të qeverisur pjesë tëBregut Perëndimor dheRripit të Gazës, Myftiu i Madh emërohet nga presidenti.
Malajzia ka një sistem unik të muftiut kolektiv. Nëntë nga katërmbëdhjetë shtetet e Malajzisë kanë monarkinë e tyre kushtetuese; nëntë drejtohen nga monarku i tyre kushtetues ndërsa vendi drejtohet nga një monark i zgjedhur nga nëntë. Këta nëntë monarkë kanë autoritet mbi çështjet fetare brenda shteteve të tyre: prandaj, secili prej këtyre nëntë shteteve ka myftiun e vet, i cili zakonisht kontrollon Këshillin Islam ose Departamentin Islam të shtetit. Në nivel kombëtar, një Këshill Kombëtar i Fetvasë (Majlis Fetwa Kebangsaan) është formuar nën Departamentin e Përparimit Islamik të Malajzisë (Jabatan Kemajuan Islam Malaysia ose JAKIM). JAKIM cakton pesë mufti për pesë shtetet që nuk kanë monarkë. Myftinët e nëntë shteteve monarkike, së bashku me pesë zyrtarët e emëruar nga JAKIM në Këshillin Kombëtar të Fetvasë, kolektivisht nxjerrin fetava në nivel kombëtar.
NëPerandorinë Mogule, Muftiu i Madh i Indisë ishte një zyrtar shtetëror.
NëPerandorinë Osmane, Muftiu i Madh ishte një zyrtar shtetëror dhe Muftiu iKostandinopojës ishte më i larti nga këta.
Muftiu i Madh i Arabisë Saudite, me detyrë të krijuar në vitin 1953, emërohet nga Mbreti.
Sipas nenit 78 tëKushtetutës së vitit 2014, Muftiu i Madh iTunizisë emërohet dhe mund të shkarkohet ngaPresidenti i Republikës.[5]