Movatterモバイル変換

[0]ホーム
URL:

Shko te përmbajtja
Wikipediaenciklopedia e lirë
Kërko

Endër-dhe-Luarë

Koordinatat:47°15′N0°40′E /47.250°N 0.667°E /47.250; 0.667
Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Endra-dhe-Luara
Lart poshtë, majtas djathtas: Kështjella e Langeais, Chinon dheLumi Vjenë, Kështjella e Chenonceau dheLumi Sher,ndërtesa e prefekturës nëTours, Kështjella e Villandry
Coat of arms of Endra-dhe-Luara
Coat of arms
Vendndodhja e Endrës-dhe-Luarës në Francë
Vendndodhja e Endrës-dhe-Luarës në Francë
Koordinatat:47°15′N0°40′E /47.250°N 0.667°E /47.250; 0.667
ShtetiFrance
RajoniQendër-Lugina e Luarës
PrefekturaTours
NënprefekturatChinon
Loches
Qeverisja
 • Presidenti i Këshillit DepartamentalJean-Gérard Paumier[1] (LR)
Sipërfaqja
 • Total
6.127 km2 (2,366 sq mi)
Popullsia
 (Janar 2019)
 • Total
610.079
 • Rank41
 • Dendësia100/km2 (260/sq mi)
Zona kohoreUTC+1 (CET)
 • Verë (DST)UTC+2 (CEST)
Numri i departamentit37
Qarqet3
Kantonet19
Komunat272

Indre-et-Loire (shqiptimifrëngjisht: [ɛ̃.dʁ‿e.lwaʁ] (dëgjoni); Shqip:Endra-dhe-Luara ) është njëdepartament në Francën perëndimore-qendrore të quajtur sipas lumit Endër dhe lumit Luarë . Në vitin 2019, ajo kishte një popullsi prej 610,079 banorësh.[2] Nganjëherë i referuar si Touraine, emri i rajonit historik, ai sot është pjesë e rajonitQendër-Lugina e Luarës. Prefektura e saj është Tours dhe nënprefekturat janë Chinon dhe Loches . Endra-dhe-Luara është një destinacion turistik për monumentet e tij të shumta që janë pjesë e Kështjellave të Luginës së Luarës .

Historia

[Redakto |Redakto nëpërmjet kodit]

Endra-dhe-Luara është një nga 83 departamentet origjinale të krijuara gjatëRevolucionit Francez më 4 mars 1790. Ajo u krijua nga ish-provinca e Touraine dhe nga pjesë të vogla të Orléanais, Anzhusë dhe Puatusë. Prefektura e saj, Toursi, ishte një qendër e të mësuarit në Mesjetën e Hershme, duke qenë një fokus kryesor i ungjillizimit të krishterë që kur Shën Martini u bë peshkopi i tij i parë rreth vitit 375. Nga mesi i shekullit të 15-të, oborri mbretëror u riparua në Luginën e Luarës, me kryeqytetin Tours; bashkimi i lumit Luarë dhe lumit Sher u bë një qendër e prodhimit të mëndafshit dhe mallrave të tjera luksoze, duke përfshirë tregtinë e verës, duke krijuar një borgjezi të begatë.

Pas krijimit të departamentit, ai mbeti politikisht konservator, siç regjistroiHonoré de Balzac në disa nga romanet e tij. Conservative Tours refuzoi të mirëpresë hekurudhat, të cilat në vend të kësaj u detyruan të kalonin linjat e tyre me anë të Saint-Pierre-des-Corps në skajin lindor të qytetit. Temperatura e moderuar e politikës së departamentit mbeti e dukshme pas Luftës Franko-Prusiane të 1870: ndjenjat mbetën kryesisht pro-mbretërore gjatë viteve të hershme të Republikës së Tretë . Për pjesën më të madhe të shekullit të nëntëmbëdhjetë, Endra-dhe-Luara ishte një departament rural, por xhepat e industrializimit të rëndë filluan të shfaqen në fund të shekullit, të shoqëruar nga politika e krahut të majtë. 1920 pa lindjen e Partisë Komuniste Franceze në Kongresin e Tureve . Në vitin 1920, Saint-Pierre-des-Corps ishte bërë një qendër kryesore hekurudhore dhe një qendër e punëtorive hekurudhore: ajo kishte fituar gjithashtu një reputacion si një bastion i solidaritetit të klasës punëtore.

Gjeografia

[Redakto |Redakto nëpërmjet kodit]

Endra-dhe-Luara është pjesë e rajonit tëQendër-Lugina e Luarës ; departamentet fqinje janë Luarë-dhe-Sher,Endër, Vjenë, Mejn-dhe-Luarë dhe Sarthë . Komuna e Descartesit është e famshme si vendlindja e filozofit dhe matematikanit francez,René Descartes .

Komuna më e populluar është Tours, prefektura. Që nga viti 2019, ka 10 komuna me më shumë se 10,000 banorë:[2]

KomunaPopullsia (2019)
Turne137,087
Joué-lès-Tours38,444
Saint-Cyr-sur-Loire16,419
Saint-Pierre-des-Corps15,967
Saint-Avertin14,995
Amboise12,533
Chambray-lès-Tours11880
Montlouis-sur-Loire10,868
La Riche10,317
Fondete10,301

Demografia

[Redakto |Redakto nëpërmjet kodit]
Popullsia në vite
VitiPop.±%
1801268,924—    
1821282,372+5.0%
1836304,271+7.8%
1851315,641+3.7%
1872317,027+0.4%
1886340,921+7.5%
1901335,541−1.6%
1911341,205+1.7%
1921327,743−3.9%
1931335,226+2.3%
1946349,685+4.3%
1954364,706+4.3%
1962395,21+8.4%
1968437,866+10.8%
1975478,597+9.3%
1982506,093+5.7%
1990529,345+4.6%
1999553,747+4.6%
2006580,312+4.8%
2011593,683+2.3%
2016606,223+2.1%

Turizmi

[Redakto |Redakto nëpërmjet kodit]

Endra-dhe-Luara është shtëpia e shumë kështjellave të jashtëzakonshme që janë të hapura për publikun, ndër to janë këto:

  • Kështjella e Amboise
  • Kështjella e Azay-le-Rideau
  • Kështjella e la Bourdaisière
  • Kështjella e Chenonceau
  • Kështjella e Chinon
  • Kështjella e la Guerche
  • Kështjella e Langeais
  • Kështjella e Loches
  • Kështjella e Marçay
  • Kështjella e Montpoupon
  • Kështjella e Plessis-lez-Tours
  • Kështjella e Rivau
  • Kështjella e Tours
  • Kështjella e Villandry
  • Kështjella e Clos Lucé
  • Kështjella e Ussé
  1. ↑"Répertoire national des élus: les conseillers départementaux".data.gouv.fr, Plateforme ouverte des données publiques françaises (në frëngjisht). 4 maj 2022.
  2. 12Populations légales 2019: 37 Indre-et-Loire, INSEE
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Endër-dhe-Luarë&oldid=2507138"
Kategoritë:
Kategori të fshehura:
[8]ページ先頭
©2009-2025 Movatter.jp