Chelsea Football Club (Shqip:Klubi i Futbollit Çelsi) është një klub futbollistik anglez me seli nëFulham,Londër. Krijuar në vitin 1905, klubi luan nëPremier Ligë dhe ka shpenzuar shumicën e historisë së tyre në nivelin më të lartë të futbollit anglez. Ata i luajn ndeshjet në shtëpi te stadiumiStamford Bridge, i cili ka 41,837 vende.[5] Ata kanë luajtur te ky stadiumi që nga dita kur është krijuar.
Chelsea pati suksesin e parë në histori në vitin1955, ku klubi fitoi kampionatin e vendit, dhe ka fituar trofe të tjera vendor gjatë viteve 1960', 1970', 1990' dhe 2000'. Klubi ka shijuar shumë sukses në dy dekadat e fundit, duke fituar 15 trofe që nga viti 1997.[6] Brënda Anglisë, Çelsi ka fituar katër tituj lige, shtatëKupa FA, katërKupa Ligash dhe katërFA Community Shield, kurse nëEuropë klubi ka fituar dyUEFA Kupa e Kupës së Fituesve, njëUEFA Super kupë, njëLigë Europe dhe njëLigë Kampionesh. Çelsi është i vetmiklub londinez që ka fituar Ligën e Kampioneve,[7] dhe një nga katër klubet, dhe i vetmi klubi britanik që ka fituar të tre turnamentet eUEFA-s.[8][9]
Ngjyrat e zakonshme të klubit për fanellën e parë janë blu me shirita të bardha. Stema e klubit është ndryshuar në disa raste për ta modernizuar sa më shumë stemën. Në stemën momentale, paraqitet një luan në këmbë që mban një shkop.[10] Klubi ka shikueshmërinë e pestë më të lartë të të gjitha kohërave në futbollin anglez.[11] Në sezonin 2012–13, mesatarja e shikueshmërisë së tyre ishte 41,462, e gjashta më e lartë në Premier Ligë.[12] Që nga korriku i 2003, Çelsi ka qënë në pronësi të bilionerit rusRoman Abramovich.[13] Në prill 2013, ata janë renditur ngaRevista Forbes si klubi i shtatë më i vlefshëm i botës, me vlerë 588 milionë£, duke pasur rritje 18% nga viti i kaluar.[14][15]
Në vitin 1904,Gus Mears bleu stadiumin atletikStamford Bridge me qëllim për ta kthyer në stadium futbolli. Një ofertë për t'a dhënë me qera teFulhami u hodh poshtë, kështu që Mears mendoi që stadiumi të ishte shtëpia e klubit të tij. Duke pasur një skuadër me emër Fulham në komunë, klubit i'u ofrua një mundësi për të ndryshuar emrin; u konsideruar emra të ndryshëm siKensington FC,Stamford Bridge FC dheLondon FC. Çelsi u krijua më 10 mars 1905 në pabin "The Rising Sun".[16] Prezantimi i klubit u bë nëFulham Road. Pak pas kësaj, ata u bënë pjesë e ligës angleze.
Klubi u promovua në divizionin e parë në sezonin e dytë të tyre, si dhe i shpenzuar vitet e para duke luajtur midis divizionit të parë dhe të dytë. Në vitin 1915, Çelsi arritifinalen e Kupës FA, por u mposht ngaSheffield United nëOld Trafford. Pesë vite më pas, ata u e mbyllën kampionatin në vendin e tretë, duke arritur rezultatin më të mirë në histori.[17] Çelsi krijoi një repucation për blerje të lojtarëve të mëdhenj,[18] duke fituar shumë tifozë.[19] Pavarësisht kësaj, klubit i mungoi suksesi në vitet në vijim.[18]
Ish sulmuesi iArsenalit dheAnglisë,Ted Drake, u bë trajneri i klubit në vitin 1952 për të modernizuar klubin. Ai ndërroi stemën e klubit, përmirësoi sistemin e të rinjëve, regjimin e stërvitjes, si dhe solli në ekip lojtarë të rinjë. Nën drejtimin e tij, Çelsi fitoi kampionatin nësezonin 1954–55. Në sezonin e ardhshëm,UEFA krijoi kompeticionin e parë evropian të quajturKupa Evropiane; Çelsi u tërhoq nga pjesmarrja në këtë kompeticion pas kundërshtimeve nga Liga e Futbollit dhe Federata Angleze.[20] Klubi dështoi të fitonte trofe në vitet në vijim, duke shkarkuar Drake në vitin 1961; ai u zëvëndësua ngaTommy Docherty.
Docherty krijoi një grup të ri me lojtarë të talentuar duke i marrë ata nga akademia e klubit. Pas mbërritjes së tij, Çelsi fitoi të garonte për trofe. Ata ishin në garë për fitimin e kampionatit, kupës kombëtare dhe kupës së ligës në sezonin 1964–65, por triumfuan vetëm në kupën e ligës.[21] Pas emërimit tëDave Sexton si trajneri i ri i ekipit, Çelsi fitoiKupën FA në vitin 1970, duke mposhtur me rezultatin 2–1Leeds United në finale. Klubi gjithashtu fitoi trofeun e parë evropian në histori,UEFA Kupën e Fituesve të Kupës, duke triumfuar kundërReal Madridit në finale.
Në fund të viteve 1970' dhe në fillim të viteve 1980', Çelsi kaloi një periudhë të trazuar. Një rindërtim ambicioz i stadiumit Stamford Bridge kërcënoi stabilitetin financiar të klubit,[22] duke sjellur largimin e disa lojtarëve kryesor të ekipit, gjë që solli rënjen nga kategoria. Probleme të tjera erdhën edhe nga tifozët huligan të klubit, gjë që dëmtoi imazhin e tyre gjatë kësaj kohe.[23]
Lojtarë aktual i Chelseat,Frank Lampard paraqitje më së shumti dhe gola te shenuar
Lëjtari me më shumë paraqitje si lojtarë i Chelsi't është ish kapiteniRon Harris, i cili i pari bëri 795 paraqitje për klubin mes viteve 1961 dhe 1980. Ky rekord nuk duket që do të thehet në një periudhë të afertë.Lëjtari aktual me më së shumti paraqitje është Frank Lampard me 545 lojë. Rekordi për paraqitje si portier ruhet nga Harris,Peter Bonetti, që bëri 729 paraqitje (1959–79).
Bobby Tambling është golashënuesi më i mirë i Chelseat me 202 gola ne 370 loje (1959–70). Tete lojtar tjer kane me shum se 100 gola per Chelsin:George Hilsdon (1906–12),George Mills (1929–39),Roy Bentley (1948–56),Jimmy Greaves (1957–61),Peter Osgood (1964–74 and 1978–79),Kerry Dixon (1983–92), Frank Lampard (2001–) andDidier Drogba (2004–). Me 193 gola,Dixon është i vetmi që ju afrua rekordit të Tamblingit.Greaves mbanë rekordin si golashënuesi më i mirë mbrenda nje sezoni (43 gola gjatë 1960–61). Lampard është golashënuesi më i mirë aktual i Chelsit me 183 gola.
Si humbje më e thellë qe Chelsi nje është 8–1 kundërWolverhampton Wanderers më 1953. Zyrtarisht, pjesmarrje më të madhe të tifozëve në Stanford Bridge është 82,905 nëFirst Division ndeshja kundër Arsenal me 12 tetorë 1935.Megjithatë, ndeshja miqësore kundërDynamo Moscow u vlersua të ketë 100,000 tifozë me 13 Nentorë 1945. Renovimet e Stamford Bridge gjatë viteve të 90-ta do të thoët se ky rekord do të ndryshohet në një të ardhme të afërt. Kapaciteti aktual i Stamford Bridge është 41,837.
Chelsi mbanë rekordin Anglez për mbledhjen e pikëve mbrenda një sezoni (gjithësej 95 pikë), një ashtu edhe gola më pakë të pranuar mbrenda një sezoni (gjithësej 15 gola),si dhe numri i lojve të fituar në Premier League në një sezonë (gjithesej 29 lojë).
Chelsi mbanë rekordin si i pa mposhtur në shtëpi që zgjati 86 ndeshje nga 20 mars 2004 deri 26 tetorë 2008. Ata thyen këtë rekord me 12 gusht 2007, prej 63 lojë i pa mposhtur i vënë nga Liverpool mes viteve 1978-1980. Chelsi shënoj 11 fitore të njëpasnjëshme në ligë si musafir mes 5 prill 2008 dhe 6 tetor 2008,gjë që nuk e ka bere dikushë më herët.
Pas perfundimit të sezonit 2007-08,Chelsi u rëndit i pari ne sistemin e UEFA-s.Chelsi u bë ekipi i parë në histori të Ligës Premier që shënoi 100 gola në sezon,po ashtu edhe blerja e Fernando Torresit prej £50 milion në janar të 2011-tës theu rekord si transferi më i shtrejtë ndonjëher mbrenda Premier Ligës.
Chelsea, së bashku me Arsenalin, ishin klubi i parë për të luajtur me numrat këmishë, më 25 gusht 1928 në ndeshjen e tyre kundërSwansea Town. Ata ishin ekipi i parë anglez për të udhëtuar me aeroplan në një ndeshje në familje larg, kur ata vizituanNewcastleUnited më 19 prill 1957 dhe anën e parë të Divizionit të Parë për të luajtur ndeshjen në një të dielën, kur ata u përballën meStoke City më 27 janar e vitit 1974. Më 26 dhjetor 1999, Chelsea u bë pala parë britanik për të caktuar një fillimi krejtësisht të huajline-up (Nuk ka lojtar britanik apo irlandez), në një ndeshje të Premier League kundërSouthampton. Më 19 maj 2007, ata u bënë ekipi i parë për të fituar FA Cup në stadiuminWembley të ri, duke qenë edhe e fundit për të fituar atë nëe vjetër Wembley.At në fund të sezonit 2007-08, Chelsea u bë klubi më i lartë renditur nën sistemin ekoeficientit pesë-vjeçare UEFA-s, klubi i parë anglez për ta bërë këtë në shekullin e 21. Në ditën e fundit të sezonit 2009-10, Chelsea u bë ekipi i parë në historinë e Premier Ligës për të shënuar të paktën 100 gola në një sezon të vetëm. Në vitin 2012, Chelsea u bë i pari klub bazuar Londër për të fituarUEFA Champions League, pasi mundi Bayern Munich nëfinale. Të fituar2012-13 UEFA Europa League, Chelsea u bë klubi i parë anglez përtë fituar të gjitha katër trofe evropiane.
Chelsea kanë pasur vetëm ndonjëherë një terren në shtëpi, Stamford Bridge, ku ata kanë luajtur që nga themelimi. Ajo u hap zyrtarisht më 28 prill 1877 dhe për 28 vitet e para të ekzistencës së saj ajo është përdorur pothuajse ekskluzivisht nga Atletikës Klubin e Londrës si një arenë për takime atletikë dhe aspak për futboll. Në vitin 1904 toka ishte fituar nga biznesmeni Gus Mears dhe vëllai i tij Joseph, i cili kishte blerë edhe tokën afër (më parë një kopsht i madh të tregut) me qëllim të skenë futbollit përputhet me tani 12.5 acre (51,000 m²) faqen. Stamford Bridge është projektuar për familjen Mears nga arkitekti shënuar futbollit Archibald LEITCH, i cili kishte projektuar edhe Ibrox, Celtic Park dhe Hampden Park. Shumica e klubeve të futbollit u themelua së pari, dhe pastaj të kërkonin baza në të cilat për të luajtur, por Chelsea u themelua për Stamford Bridge.
Duke filluar me një dizajn të hapur tas -si dhe një tarracë e mbuluar, Stamford Bridge kishte një kapacitet fillestar prej rreth 100.000. Në fillim të viteve 1930 e pa ndërtimin e një tarracë në pjesën jugore të tokës me një çati që mbuluar rreth një e pesta e stendës. Ai përfundimisht u bë i njohur si "derdhur" End, shtëpi e mbështetëseve më besnike dhe vokal e Chelsea, në veçanti gjatë viteve 1960, 70 dhe 80. Origjina e saktë të emrit janë të paqarta, por fakti që kulmi dukej si një çati të derdhur hekuri valëzuar luajtur një pjesë.
Në fillim të viteve 1970 pronarët e klubit njoftoi një modernizimin e Stamford Bridge me planet për një stadium të gjitha- vendësh shtet- e -artit- 50.000. Puna filloi në Lindjen Qëndroni në vitin 1972, por projekti u rrethuar me probleme dhe ishte kurrë përfunduar, kostoja solli klubit afër falimentimit, duke kulminuar në Freehold duke u shitur për zhvilluesit e pronës. Pas një beteje të gjatë ligjore, kjo nuk ishte deri në mes të viteve 1990 se e ardhmja e Chelsea në stadium ishte e siguruar dhe të punës rinovim rifilloi. në veri, perëndim dhe jugore Pjesët e tokës u shndërrua në stenda të gjitha- vendësh dhe lëvizi më pranë në fushë, një proces i përfunduar deri 2001.
Kur Stamford Bridge u redeveloped në epokën Ken Bates shumë karakteristika të tjera janë shtuar për të kompleksit duke përfshirë dy hotele, apartamente, bare, restorante, Chelsea Megastore, dhe një tërheqje interaktive vizitor quajtur Chelsea Bota e Sportit. Qëllimi ishte që këto vende do të sigurojë të ardhura shtesë për të mbështetur anën e futbollit e biznesit, por ata ishin më pak të suksesshme se shpresonte dhe para marrjes së pushtetit nga Abramovich në vitin 2003 borxhi marrë për financimin e tyre ishte një barrë e madhe në klub. Menjëherë pas ardhjes në pushtet të një vendimi është marrë për të hequr dorë " Chelsea Fshati " markë dhe rifokusuar në Chelsea si një klub futbolli. Megjithatë, stadiumi është nganjëherë referuar ende si pjesë e " Chelsea Fshati " apo " The Village ".
Chelsea vs. West Bromwich Albion ne Stamford Bridge ne 23 shtator 1905.Chelsea fitoi ndeshjen 1-0
Ura STAMFORD Freehold, nga fusha, e turnstiles dhe Chelsea të drejtat emërtimin janë në pronësi tani nga Chelsea Pitch Pronarët, një organizatë jo-fitimprurëse në të cilin tifozët janë aksionerët. CPO u krijua për të siguruarstadium do të mund kurrë të shiten për zhvilluesit. Si kusht për përdorimin e emrit Chelsea FC, klubi duhet të luajë ekipin e saj të parë ndeshjet në Stamford Bridge, që do të thotë se në qoftë se klubi lëviz në një stadium të ri, ata mund të duhet të ndryshojnë emrin e tyre. erren trajnimi Chelsea është vendosur në Cobham, Surrey. Chelsea u transferua në Cobham në vitin 2004. Tokë e tyre e mëparshme trajnimi në Harlington është marrë përsipër nga QPR në vitin 2005. Objektet e reja të trajnimit në Cobham ishin plotësuar në vitin 2007.
Stamford Bridge është përdorur për një shumëllojshmëri të ngjarjeve të tjera sportive që nga viti 1905. Ai priti finalen e Kupës FA 1920-1922, e ka mbajtur dhjetë FA Cup gjysmë-finale (më së fundi në vitin 1978), dhjetë FA Kupa e bamirësisë ndeshjet (e fundit në vitin 1970), dhe tre ndeshjet England ndërkombëtare,e fundit në 1932. ishte gjithashtu vendi i një jozyrtar Fitorja International në vitin 1946.
Në tetor 1905 ai organizoi një bashkim ndeshje regbi në mes të gjitha Blacks dhe Middlesex, dhe në vitin 1914 priti një ndeshje bejsbolli midis turne New York Giants dhe White Sox Chicago. Ajo ishte vendi i një ndeshje boksi mes kampionia e botës flyweight Jimmy Wilde dhe Joe Conn në vitin 1918.udhë duke u përdorur për udhë poshtër gara në mes 1928 dhe 1932, gara zagar 1933-1968, dhe gara e makinave xhuxh në vitin 1948. në vitin 1980, Stamford Bridge priti ndeshjen e parë ndërkombëtare ndriçuar kriket në Britani të Madhe, në mes Essex dhe West Indies.Kjo ishte edhe stadiumi shtëpi e ekipit London Monarchs amerikan Futbollit për sezonin e vitit 1997.
Pamje nga pozita perendimore e Stamford Bridge gjatë një loje ne Champions League 2008
Pronësia aktuale klubit kanë deklaruar se një stadium më të mëdha është e nevojshme në mënyrë që Chelsea për të qëndruar konkurrues me klube rivale të cilët kanë stadium në mënyrë të konsiderueshme më të mëdha, të tilla si Arsenal dhe Manchester United.Për shkak të vendndodhjes së saj përgjatë rrugës kryesore dhe dy hekurudhore linjat, tifozët mund të hyjë vetëm në tokë nëpërmjet daljet Fulham Road, gjë që vendos kufizime në zgjerimin për shkak të rregulloreve të shëndetit dhe sigurisë. klubi kanë pohuar vazhdimisht dëshirën e tyre për të mbajtur Chelsea në shtëpinë e tyre aktuale, por Chelsea janë ende lidhur me një lëvizje në vende të ndryshme të afërta, duke përfshirë Qendrën e Gjykatës Earls Ekspozita, Battersea Power Station dhe Chelsea kazermave. Më 3 tetor 2011, Chelsea bëri një propozim për të aksionarëve CPO për të blerë Freehold të tokës në të cilën Stamford Bridge ulet, duke deklaruar se " blerja mbrapa Freehold heq një pengesë të mundshme duhet një vend i përshtatshëm të jetë në dispozicion në të ardhmen " Propozimi u hodhën poshtë nga aksionarët CPO.Në maj 2012 klubi u përpoqën formale për blerjen e Battersea Power Station, me synimin për të zhvilluar vendin në një stadium 60.000 vendësh, por humbi një konsorciumi Malajzisë
Batty, Clive (2004).Kings of the King's Road: The Great Chelsea Team of the 60s and 70s. Vision Sports Publishing Ltd.ISBN0-9546428-1-3.{{cite book}}:Mungon ose është bosh parametri|language= (Ndihmë!)
Hadgraft, Rob (2004).Chelsea: Champions of England 1954–55. Desert Island Books Limited.ISBN1-874287-77-5.{{cite book}}:Mungon ose është bosh parametri|language= (Ndihmë!)
Ingledew, John (2006).And Now Are You Going to Believe Us: Twenty-five Years Behind the Scenes at Chelsea FC. John Blake Publishing Ltd.ISBN1-84454-247-5.{{cite book}}:Mungon ose është bosh parametri|language= (Ndihmë!)
Matthews, Tony (2005).Who's Who of Chelsea. Mainstream Publishing.ISBN1-84596-010-6.{{cite book}}:Mungon ose është bosh parametri|language= (Ndihmë!)
Mears, Brian (2004).Chelsea: A 100-year History. Mainstream Sport.ISBN1-84018-823-5.{{cite book}}:Mungon ose është bosh parametri|language= (Ndihmë!)
^"Group Tax Strategy".chelseafc.com (në anglisht). Chelsea F.C.Arkivuar nga origjinali më 5 prill 2023. Marrë më4 prill 2023.
^Gabim referencash: Etiketë<ref> e pavlefshme;asnjë tekst nuk u dha për refs e quajturacapacity
^"Trophy Cabinet".Uebsajti zyrtar i Çelsit F.C. Arkivuar ngaorigjinali më 12 maj 2012. Marrë më20 maj 2012.{{cite news}}:Mungon ose është bosh parametri|language= (Ndihmë!)
