Berggrunnen i Eidfjord består for ein vesentleg del av grunnfjellsbergartar, mest gneis og granitt. Grunnfjellet er stadvis dekt av omdanna kambrosiluriske sediment (fyllitt ogglimmerskifer), særleg i fjelltraktene i dei sentrale og austre delane av kommunen. I nordaust er fyllitten dekt av harde, overskyvde gneisar tilhøyrande dei kaledonske skyvedekka (sjåkaledonske orogenese). Her finst det høgaste punktet i kommunen, Hardangerjøkulen på grensa til Ulvik (1861 meter over havet).

Høgast elles i kommunen er Ramnabergnuten på vestsida av Hardangerjøkulen (1729 meter over havet). Nord for Eidfjorden når Onen 1621 meter over havet på grensa til Ulvik, og på Hardangervidda sørvest i kommunen når Store Grananutane 1612 meter over havet på grensa til Ullensvang.

Heile 90 prosent av arealet i kommunen ligg over 900 meter over havet, det meste av dette er påHardangervidda. Her er det eit ope og bølgjande landskap som over store strekningar har relativt små høgdeforskjellar. Dette står i skarp kontrast til landskapet nord og nordvest i kommunen der fjellvidda er djupt nedskoren av Eidfjorden og dalane som munnar ut i denne. Størst er dalføret tilBjoreio, særleg nedanforFossli, (sjåBjoreidalen),Hjølmadalen medVeig ogSimadalen medSima.

På vidda ligg den store innsjøenNordmannslågen med avløp austover til Numedalslågen.Hardangervidda nasjonalpark utgjer om lag 38 prosent (575 km²) av arealet i kommunen. Veig medValursfossen og Vedalsfossen (i ei sideelv) er verna, det same er Erdalsvassdraget.

Eidfjord har svært gamal busetjing, noko talrike oldfunn vitnar om. Dagens busetjing er i vesentleg grad konsentrert til administrasjonssenteretEidfjord ved utløpet avEio, og Øvre Eidfjord ved sørenden avEidfjordvatnet.

Eidfjord (med dagens grenser) hadde nedgang i folketalet fram til 1970-talet. Det auka noko med kraftutbygginga på 1970-talet, men viste frå rundt 1980 og fram til først på 2000-talet igjen nedgang. For tiårsperioden 2014—2024 hadde Eidfjord ein gjennomsnittleg årleg vekst i folketalet på 0,2 prosent mot ein vekst på 0,6 prosent i Vestland fylke. Folketalet i Eidfjord i 2024 utgjorde noko over 4/5 av folketalet ved slutten av andre verdskrigen.

Det er éintettstad i kommunen (ifylgjeStatistisk sentralbyrås definisjon):Eidfjord med 575 innbyggjarar (2023). 59 prosent av innbyggjarane i kommunen bur her. Tettstaden er 0,8km².

Jordbruket er av stor betydning i Eidfjord sjølv om det dyrka arealet utgjer mindre enn ein prosent av kommunearealet. Det blir drive husdyrhald; særleg sauehaldet betyr mykje. Garnfiske i fjellet, bærsanking og villreinjakt er også av betydning. Industrien i kommunen er heilt ubetydeleg.

Dei store, høgtliggjande areala med bratt fall til fjorden har gjeve Eidfjord grunnlag for ein stor kraftproduksjon. Dei største kraftverka er baserte på vatn frå fleire vassdrag, særleg frå Bjoreio. Likevel er det i turistsesongen sikra ei minstevassføring iVøringsfossen på 12 m³ per sekund. Det er fleire størrefiskeoppdrettsanlegg i tilknyting til kraftanlegget. Øvre delen av Veig, som er ein sideelv til Bjoreio, er verna som ein del avHardangervidda nasjonalpark.

Eidfjord er kommunen med fjerde størstvasskraftproduksjon iVestland, og er ein viktigkraftkommune på landsbasis. Dei sjuvasskraftverka i kommunen produserer til saman 2949gigawattimer i året (gjennomsnitt 1993-2020). Det største kraftverket erSy-Sima (i drift fra 1981), som står for om lag halvparten av vasskraftproduksjonen. Andre store kraftverk erLang-Sima (1980) og Storlia (2020).Statkraft Energi er hovudeigar av nesten all vasskraftproduksjonen i kommunen.

Turisttrafikken har mykje å seia i kommunen. Det er eit tett nett med merkte turistruter i fjellet, og kommunen har ei rekkje hotell og turisthytter. Det er eit godt fiske i Eio, elva frå Eidfjordvatnet til fjorden. Av ein samla fangst i elva på 524 kg i 2022 var vel to tredelar sjøaure.

Blant dei busette arbeidstakarane i Eidfjord har 31 prosent arbeid utanfor kommunen. Av desse jobbar i alt 17 prosent i dei andre kommunane i Hardanger og Voss og fire prosent i Bergen.

Gjennom kommunen går riksveg 7 Hønefoss–Hallingdal–Hardangervidda–Eidfjord–Bu, der ho møter riksveg 13 og Hardangerbrua. Frå Bu fører riksveg 13 sørover langs austsida av Sørfjorden til Odda og nordover gjennom Granvin til Voss.

Eidfjord høyrer til Vestpolitidistrikt,Hordaland tingrett ogGulating lagmannsrett.

Kommunen er med iregionrådetHardangerrådet saman medKvam,Ullensvang,Ulvik ogVoss.

Eidfjord kommune svarer tilsoknet Eidfjord i Hardanger og Vossprosti (Bjørgvin bispedømme) iDen norske kyrkja.

Mot slutten av 1800-talet høyrde Eidfjord til Hardanger og Voss fogderi (futedøme) iSøndre Bergenhus amt.

Det er funne rundt 300 gravrøysar fråvikingtida på Hæreid. Hardangervidda Natursenter (opna 1995) er eit opplevingssenter der jakt, fiske, friluftsliv og naturforvaltning er hovudtema med utstillingar, akvarium, reiselivsinformasjon med meir.

Høgt over Simafjorden ligg fjellgardenKjeåsen, kjend frå TV-serien «Der ingen skulle tru at nokon kunne bu». Garden var tidlegare berre var tilgjengeleg via ein bratt sti frå fjorden, men no har han bilveg heilt fram.

Eidfjord har to kyrkjer:Eidfjord gamle kyrkje, ein gråsteinskyrkje frå 1309, og Eidfjord kyrkje, ei arbeidskyrkje bygd i 1981.

Over fjellet finst eldre ferdselsvegar over til Austlandet. Mest kjend erNordmannsslepa over til Numedal.

Kommunevåpenet (godkjent i 1984) har eit sølvfarga reinsdyrgevir mot ein blå bakgrunn. Motivet illustrerer kor viktig reinen har vore som næringsgrunnlaget for kommunen til alle tider.

Namnet. Kommunen har namn etter den nordaustlege delen av Hardangerfjorden, norrøntEiðafjǫrðr, første leddeigd, om landstripa mellom Eidfjordvatnet og fjorden med gardaneLægreid (det låge eidet) ogHæreid (det høge eidet).

• Eidfjord tettstad
• Vestland
• Noregs geografi

• Eidfjord kommune

• Bu, Aamund K.:Ættar-bok for Øyfjord, 1943
• Kolltveit, Olav:Granvin, Ulvik og Eidfjord i gamal og ny tid. Bygdesoga, 1977, 2 b. + kartb.
• Lægreid, Tobias & Agnes Lægreid:Gards- og ættesoge for Eidfjord, 1992, isbn 82-992675-0-1