Austlidspedagogikk var prega av eigne røynsler på godt og vondt. Han hugsa korleis han som smågut hadde fått høyre omGud som ein god og trygg skapar og vernar. Men i skulestova vart det vanskelegare.Pontoppidans forklaring forvanska den enkle barnetrua. Gud var ikkje lenger den beste far, men «et ubegribeligt væsen».

I kontrast til den tradisjonellekatekismeundervisninga framheva Austlid forteljings-pedagogikken som han møtte på folkehøgskulen. Idealet hans var slike lærarar som aldri taltedogmatisk: «Endaa mindre moraliserte eller formana dei oss. Nei, dei fortalde – Ogdet var forteljingar: Det gneista av deim ... vi ikkje berre høyrde, mensaag.»

For Andreas Austlid var det avgjerande viktig at læraren snakka same språket som elevane – både reint konkret og i meir overført tyding. Allereie som ungfriskulelærar iLom kutta han ut ikkje berre den omfattande læreboka avPontoppidan, men ogsåLuthers eigne forklaringar til katekisma.

Austlids ABC var den aller første pålandsmål. Både der og i lesebøkene tok han utgangspunkt i det som var kjent og kjært for borna. ABC-boka vart send inn til ein konkurranse utlyst avVestmannalaget, og føreordet syner kva Austlid ville med henne: «Gud velsigne Boki, so ho kan verda fyre Bornom som ein varm og rein Ange fraa Skog og Dal og Fjell, fraa all hans friske Natur!»

Motivasjonen låg i det å minske den store skilnaden som det til då hadde vore mellom talemålet og det skriftspråket borna møtte i dei første bøkene. Han hugsa sjølv kor vanskeleg det var: «Eg visste ikkje daa eg var liten at Ø skulde vera ei Øy og at H-a-t skulde vera Hatt og ikkje Hat.»

Eitt og annaeventyr hadde funnest iABC-bøker tidlegare, men Austlid var den som for alvor tok det munnlege forteljestoffet frå folkekulturen inn i leseopplæringa. Både mengda av slikt stoff og variasjonen i tekstutval var epokegjerande. Seinare fekk Austlid støtte til å illustrere ABC-en, og frå 1888 kom boka med teikningar avNils Bergslien.

På nyåret 1886 fekk Austlid prenta eit opprop til «Lærarar, Lærarinnor, Barnevener, alle som kan og vil hjelpa». Der fortalde han om leseboka han lenge hadde emna på. Han var oppteken av at ho verkeleg måtte høve til borna. Ikkje berre språket, men også innhaldet måtte vere heimsleg og ekte norsk. Difor bad han folk om å sende inn stubbar og forteljingar frå ulike bygdelag.

Innslaget av slike «personlege folkeminne» (Sveinung Nordstoga) var med og gav særpreg tilLesebok fyr born, som kom ut med første bandet i 1889. Økonomien hindra rask oppfylging av verket, og i staden kom alle tre banda ut først seinare under tittelenLesebok for folkeskulen(1902–1906). Dei innsende tekstane var framleis ein viktig del av verket.

Landsmålsforfattarar somArne Garborg,Anders Hovden,Ivar Mortensson ogJohannes Skar ytte villig stoff, ogRasmus Flo hjelpte mykje til med redigeringa. Heimen, garden og grenda ramma inn dei fleste tekstane, og utgivaren var medviten om at han ville fremje ei nynorsk- og bygdenorsk danning som alternativ til den borgarlege kulturen somNordahl RolfsensLæsebog for Folkeskolenrepresenterte.

Då Austlid rundt 1880 var eit par år i Danmark, noterte han mykje levande tradisjon om høgskulepioneren Kristen Kold (1816–1870). Etter at han var ferdig med lærebokarbeidet, gav han ut biografienEin folkelærarom Kold i to band (1911–1913). Mot slutten av livet publiserte han også minne omChristopher Bruun (Kirke og Kultur, 1920) i tillegg til talar og ymse sjølvbiografisk stoff iSalt fraa folkehøgskulen (1926).

• ABC-bok
• nynorsk
• folkehøgskule

• Andreas Austlid:Salt fraa folkehøgskulen.Oslo 1926
• Eivind Berggrav: «Austlid, Andreas Andersson»,Norsk biografisk leksikon, bind 1. Oslo 1923
• Lars Eskeland: «Andreas Austlid»,Norsk Aarbok.1926
• Erling Gjersdal:Gud velsigne borni og boki! Andreas Austlid og den norske skulen.Bergen 1995
• Sveinung Nordstoga: «Den gamle Bondemaaten aa fortelja ein ting paa»,Tekst i vekst.Oslo 2007
• Dagrun Skjelbred:«… de umistelige Bøger». En studie av den tidlige norske abc-tradisjonen.Oslo1999