Chiliguria kanaChigenova (kurevaLigurian, Genoese; unozivikanwa wo nevatauri se;zeneise kanazeneize)mutauro we Chigalotari unotaurwa kakuru mumateritori nyika yekare,Rudhende rwe Genova, murizvino inotora nzvimbo dzinosanganisaLiguria kuMaodzanyemba e Itari, zvikamu zverugombe rweMedhiteraniya muzoni reFuranzi,Monako (kwainodanwa kunzi Monegaske), musha weBhonifashio (kurevaBonifacio) muKorusika (kurevaCorsica), uye mumamisha eKaloforite (kurevaCarloforte) paChitsuwa cheSani Petro uyeKalaseta (kurevaCalasetta) paChitsuwa chaSanthanthioko chisiri kugombe re chamhembechemadokero eSadhenya. Chikamu chechienderero chemitauronyina ye Rugalotari neChirhoma Chemadokero.
Mahwi mashoma mukupereta kunoitwa ne GenoeseAcademia Ligustica do Brenno:
Mahwi e Chiliguria nemiturikiro emimwe mitauroChiliguria | Chishona | | Chingezi | Chiitari | Chifurenji | Chispeini | Chiromania | Chikatala |
---|
péi orpéia, pl.péie | peya | pear, pears | pera,pere | poire,poires | pera,peras | pară,pere | pera,peres |
mei orméia, pl.méie | nzana | apple, apples | mela,mele | pomme,pommes | manzana,manzanas | măr,mere | poma,pomes |
çetrón | ndimu | lemon | limone | citron | limón | lămâie | llimona/llima |
fîgo | onde | fig | fico | figue | higo | smochină | figa |
pèrsego | pichisi | peach | pesca | pêche | melocotón | piersică | préssec/bresquilla |
frambôasa | ẋambusa , khambusa(kubva paChiputukezi) | raspberry | lampone | framboise | frambuesa | zmeură | gerd |
çêxa | sheri | cherry | ciliegia | cerise | cereza | cireașă | cirera |
meréllo | svobheri, svoveri (storobheri) morango(kubva paChiputukezi) | strawberry | fragola | fraise | fresa | căpșună | maduixa, fraula |
nôxe | nozu(kubva paChiputukezi) | (wal)nut | noce | noix | nuez | nucă | nou |
nissêua | bunduku(kubva paChiarabhu) havira(kubva paChiputukezi) | hazelnut | nocciola | noisette | avellana | alune | avellana |
bricòccalo | bhirikoti | apricot | albicocca | abricot | albaricoque | caisă | albercoc |
ûga | zambiringa | grape | uva | raisin | uva | strugure | raïm |
pigneu | piny'aho(kubva pa Chiputukezi) | pine nut | pinolo | pignon de pin | piñón | sămânță de pin | pinyó |
tomâta | buno; domasi | tomato | pomodoro | tomate | tomate | roșie | tomàquet, tomata |
articiòcca | akatlofa / akatyofa(kubva paChiputukezi, neChingezi) | artichoke | carciofo | artichaut | alcachofa | anghinare | escarxofa, carxofa |
êuvo | zai | egg | uovo | œuf | huevo | ouă | ou |
cà orcasa | imba | home, house | casa | maison,domicile | casa | casă | casa orca |
ciæo | chiedza | clear or light | chiaro | clair | claro | clar | clar |
éuggio | ziso | eye | occhio | œil | ojo | ochi | ull |
bócca | muromo | mouth | bocca | bouche | boca | gură | boca |
tésta | musoro | head | testa | tête | cabeza | cap | cap |
schénn-a | musana | back | schiena | dos | espalda | spate | esquena |
bràsso | muoko | arm | braccio | bras | brazo | braț | braç |
gànba | gumbo | leg | gamba | jambe | pierna | picior | cama |
cheu | moyo | heart | cuore | cœur | corazón | inimă | cor |
arvî | kuzarura | to open | aprire | ouvrir | abrir | deschidere | obrir |
serrâ | kuzarira | to close | chiudere | fermer | cerrar | închidere | tancar |