Baskikielâ ađaieuskarakielâ (jieijâs kielâneuskara ) lii ucceeblovokielâ Tave-Espanjast já Maadâ-Ranskaast . Ton kirjekielâ nommâ lii Batua, já tot šoodâi 1960-lovvoost. Baskikielâ lii áinoo Uárji-Euroop kielâ, mii ij kuulâindoeurooplij kielâi juávkun. Tot liiisolaatkielâ , ađai tast iä lah suhâkielah.[ 1]
Baskikielâ sárnoi meeri lii stuárumin. Ive 1991 suullân 528 000 olmožid sarnuu baskikielâ já ive 2016 suullân 750 000 olmožid. Meiddei nuorâi sárnoi meeri lii stuárumin.Baskienâmist 16–24-ahasijn ive 1991 tuše 22,5 % sarnuu baskikielâ já ive 2016 jo 55,4 %.[ 2]
Baskieennâm lii autonomisâš kuávlu Tave-Espanjast. Baskieennâm vuossâmuš virgálâš kielâ lii baskikielâ já nubbe virgálâš kielâ liiespanjakielâ . Ranskaast baskikielâst ij lah mihheen virgálâš statusijd.
А а B b C c Ç ç D d E e F f G g H h I i J j K k L l M m N n Ñ ñ O o P p Q q R r S s T t U u Ü ü V v W w Y y Z z
Baskikielâ liiagglutinatiivlâš kielâ. Tot meerhâš, et jyehimorfeemist lii ohtâ merhâšume já te morfeemijn ráhtojeh säänih.Baskikielâ liiergatiiv-absolutiivkielâ .Absolutiiv lii intransitiivlâš celkkuu subjekt häämi já transitiivlâš celkkuu objekt häämi.Ergatiiv lii transitiivlâš celkkuu subjekt häämi.
Ovdâmerkkâ:
Martin etorri da. – Martin+ABS puáttám lii. - Martin lii puáttám.
Martinek Diego ikusi du. – Martin+ERG Diego+ABS uáinám lii. - Martin lii uáinám Diego.
Kaixo! - Tiervâ!
Zer modus? - Mii kulloo?
Barkatu! - Addagâs!
Eskerrik asko! - Takkâ!
euskaldun - olmooš, kii máttá baskikielâ
erdaldun - olmooš, kii ij määti baskikielâ
garagardoa - vuolâ
arraina - kyeli
patatak - potákkeh
Nire aerolabaingailua aingirez beteta dago. - Muu áimukuáddákäärbis lii tievâ aŋgeriain.[ 3]