8.04.2009

Chciałem się dowiedzieć czegoś o etymologii oraz zastosowaniu słowaiż. Irytuje mnie jego nadużywanie i pragnę wiedzieć, po jakich słowach można używaćiż. Czy poprawnym jest: „Świadczy to, iż…?” Czy można stosowaćiż zamiennie zże i czy oba znaczą to samo?
Z góry dziękuję za odpowiedź
Józef

Spójnikiiż iże znaczą to samo i mają wspólne pochodzenie. Oba są kontynuantami prasłowiańskiej formy *jьże (składającej się z zaimka względnego r. m. jь oraz partykułyże). Rozwój prsł. *jьże przebiegał w polszczyźnie dwojako: *jьže →jiże →iże →że oraz *jьže →jiże →iże →iż, tzn. zmiana fonetyczna (uproszczenie i redukcja) przebiegała bądź to w nagłosie wyrazu (stądże), bądź w wygłosie (stądiż). Choć spójnikiiż iże mają wspólną etymologię i jednakowe znaczenie, to jednak w dość istoty sposób różnią się nacechowaniem stylistycznym:iż jest słowem książkowym,że – neutralnym.