Vojvodina (službenoAutonomna Pokrajina Vojvodina), autonomna pokrajina u sastavuSrbije; obuhvata 21,614 km2 ili 27,9 % teritorije Srbije. Glavni grad jeNovi Sad. Leži u jugoistočnom deluPanonske nizije. RekeDunav,Sava iTisa dele je naBanat,Bačku iSrem. Vojvodina je 2011. imala 1.931.809 stanovnika.
Najviši pravni akt APV jeStatut pokrajine (iznad kojeg jeUstav RS). Najviše zakonodavno telo je Skupština, u koju se slobodnim izborima bira 120 poslanika sa teritorije APV i u kojoj su ravnopravni svi službeni jezici. Najviše telo izvršne vlasti jeIzvršno Veće na čijem je čeluPredsednik IV, i koje predstavlja vladu APV koju činesekretari.
AP Vojvodina je članicaSaveta evropskih regija pri parlamentuEU, kao prva, a za sada i jedina, regija koja je postala članica, a da matična država nije u tom trenutku bila član EU ili Saveta Evrope. Takođe, suosnivač je i regionalnog saveta euroregije DKMT (Dunav-Kereš-Moriš-Tisa), koji okuplja, osim same Vojvodine, i nekoliko županija izMađarske iRumunije, i čiji je zadatak međusobna saradnja u regionalnom privrednom, kulturnom i ekološkom razvoju.
U Vojvodini, poredSrba, živi preko 25 nacionalnih ili etničkih zajednica, koje sve zajedno, čine oko 35% vojvođanskog stanovništva. U Vojvodini je službeno šest jezika uz upotrebu njihovih pisama:srpski (ćirilično pismo uz mogućnost upotrebe latiničnog),mađarski (latinica),slovački (latinica),hrvatski (latinica),rumunski (latinica) irusinski (ćirilica).
Sloveni (uključujući iSrbe) se naseljavaju na teritoriju današnje Vojvodine u šestom i sedmom veku. U devetom veku su na ovom području vladalebugarske vojvode,Salan iGlad. Salanova rezidencija se nalazila uTitelu.
Za istoriju Vojvodine je značajna pojava samozvanog srpskog cara,Jovana Nenada, koji je na prostoru današnje Vojvodine stvorio jednu prolaznu nezavisnu državu, sa prestonicom uSubotici od1526. do1527. godine.
Posle raspadaAustrougarske monarhije,Narodno veće u Novom Sadu je25. novembra 1918. godine proglasilo ujedinjenje Vojvodine sa Srbijom, odnosno, otcepljenje Banata, Bačke i Baranje od Ugarske i njihovo priključenje Srbiji, što je kasnije ozakonjenoVidovdanskim ustavom. Jedan dan pre toga (24.11.1918.), skupština Srema, održana u Rumi, se takođe izjasnila za priključenje Srema Srbiji. Delegaciju Narodnog veća primio je regent Aleksandar u Beogradu1. decembra 1918. godine, kada je proglašeno stvaranjeKraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca.
1929. godine je formirana pokrajina Kraljevine Jugoslavije, nazvanaDunavska banovina, sa sedištem uNovom Sadu. Posle kratkotrajnog aprilskog rata1941. i brze kapitulacijeJugoslavije, Vojvodina je podeljena na tri okupacione zone:Srem suNemci predali takozvanojNezavisnoj Državi Hrvatskoj,Bačku iBaranju je anektiralaHortijevaMađarska, dok jeBanat potpao pod vlast domaćih Nemaca, mada je formalno pripadaoNedićevoj Srbiji. Teror i fizičko uništenje nedužnog naroda, privredna pljačka, opšta obespravljenost, beda i očaj karakterisali su četvorogodišnju okupaciju (1941.-1944.). U tokufašističke okupacije u Vojvodini je oko 50.000 ljudi ubijeno, a preko 280.000 je bilo internirano, hapšeno, zlostavljano i mučeno.
Pokret otpora, koji sukomunisti pokrenuli već u leto 1941., nedovoljno pripremljen i osmišljen prema datim uslovima, pretrpeo je u Banatu i Bačkoj težak poraz, dok je u Sremu, posle solidnijih priprema, postepeno prerastao u opštenarodni ustanak. Na oslobođenoj teritoriji u Sremu organizovana je i partizanska vlast, sa masovnim antifašističkim organizacijama, štampom i školstvom. Iskustva iz Srema u organizovanju oslobodilačke borbe prenesena su u leto 1944. u Banat, Bačku i Baranju, tako da je pre dolaskaCrvene armije, oktobra 1944., ovde već bila ustrojena nova narodna vlast sa oslobodilačkim instVojvodina je tokomNarodnooslobodilačke borbe, sa ustrojenim Pokrajinskim narodnooslobodilačkim odborom (od novembra1943.), dobila u okviru oslobodilačkog pokreta autonomiju kaopokrajina, s obzirom na istorijske, ekonomske i kulturne momente, kao i postojanje većeg broja pripadnika nacionalnih manjina. Skupština izaslanika naroda Vojvodine 31. jula1945. u Novom Sadu odlučila je da Autonomna Pokrajina Vojvodina uđe u sastavNarodne Republike Srbije.
Status autonomne pokrajine u Srbiji, Vojvodina je zadrža do danas, iako se stepen autonomije menjao tokom vremena.
Vojvodinu presecaju tri velike plovne reke (Dunav,Tisa iSava), koje njenu teritoriju dele na tri jasno uočljive celine: na krajnjem istoku se nalaziBanat, na severozapaduBačka, a na jugozapaduSrem. Ove tri regije karakteriše bogatstvo kvalitetnim obradivim zemljištem, opšta privredna i kulturna razvijenost, velika gustina naseljenosti i demografsko šarenilo.
Reljef Vojvodine je pretežno ravničarski, izuzevSrema, kojim dominira planinaFruška Gora, i jugoistokaBanata, sa Vršačkim Bregom. Danas najveći hidrografski potencijal čini rekaDunav sa svojim pritokama, kao najvažnija vodena saobraćajnica i strateški saobraćajni pravac u Evropi.
Dunav kroz Srbiju protiče u dužini od 588 kilometara, i to pretežno kroz Vojvodinu, a celom ovom dužinom je plovan. Plovne su i njegove pritokeTisa (168 km),Sava (206 km) iBegej (75 km), između kojih je prokopana razgranata mreža kanala za navodnjavanje, odvodnjavanje i transport, ukupne dužine 939 km, od čega je 673 km plovno.
Kroz Vojvodinu prolaze i druge važne saobraćajnice, pre svega autoput koji ide od centralneEvrope iHorgoša na granici premaMađarskoj, pa prekoNovog Sada doBeograda, i dalje na jugoistok kaNišu gde se račva u dva pravca: jedan pravac vodi na istok ka granici saBugarskom; drugi na jug, premaSkoplju iSolunu. Treći krak autoputa se uSremu odvaja na zapad, prema susednojRepublici Hrvatskoj i dalje ka zapadnoj Evropi. Oko autoputa je razvijena i mreža lokalnih puteva i železničkih pravaca.
Na jugu Vojvodine počinje moravsko-vardarska dolina, najvažnija komunikacija između severa i jugaBalkanskog poluostrva, koja se upravo kodBeograda ukršta sa dunavskim pravcem Istok-Zapad, čineći geostrateški čvor. To čini geografskostrateški položaj ove pokrajine povoljnim i za Srbiju značajnim.
Prema poslednjem popisu iz2002. godine, Autonomna Pokrajina Vojvodina ima 2.031.992 stanovnika, što čini 27,1 odsto od ukupnog broja stanovnika Republike Srbije. Etnički sastav stanovništva Vojvodine bio je sledeći:Srbi (65,05%),Mađari (14,28%),Slovaci (2,79%),Hrvati (2,78%), neizjašnjeni (2,71%),Jugosloveni (2,45%),Crnogorci (1,75%),Rumuni (1,50%),Romi (1,43%),Bunjevci (0,97%),Rusini (0,77%),Makedonci (0,58%), regionalna pripadnost (0,50%),Ukrajinci (0,23%) kao i ostale manje etničke skupine u koje spadajuMuslimani,Nemci,Slovenci,Albanci,Bugari i drugi (ukupno ima više od 26 nacija i nacionalnih ili etničkih grupa).
Statut Vojvodine, koji predstavlja osnovni pravni akt na nivou pokrajine, dozvoljava službenu upotrebu, osimsrpskog, još imađarskog,slovačkog,rumunskog,rusinskog ihrvatskog jezika, kojima govore pripadnici najvećih nacionalnih manjina.[1] Sastav stanovništva prema maternjem jeziku bio je:Srpski jezik (76,63%),Mađarski jezik (13,99%),Slovački jezik (2,71%),Rumunski jezik (1,45%),Romski jezik (1,08%),Hrvatski jezik (1,04%), i drugi. Izvršno Veće APV je osnivač i izdavač novina na službenim jezicima i to:Dnevnik na srpskom jeziku iMagyar Szó (Mađarska reč) na mađarskom su dnevne novine, a nedeljnici suHrvatska riječ (Hrvatska reč - hrvatski),Hlas Ľudu (Glas naroda - slovački),Libertatea (Sloboda - rumunski) iРуске слово(Rusinska reč - rusinski).
U tradicionalnom kulturnom i naučnom uporištu srpskog naroda u Vojvodini najstarije ustanove su:Matica Srpska, osnovana1826. godine uBudimpešti iSrpsko narodno pozorište, osnovano1861. godine u Novom Sadu, u kome se predstave izvode i na jezicima nacionalnih manjina. U Novom Sadu se nalazi i ogranakSrpske akademije nauka, kao i dva naučna instituta. U tim institucijama i na fakultetima radi oko tri hiljade stručnjaka različitih usmerenja. Prvo fotografsko udruženje osnovano je 1901. godine: Foto, kino i video savez Vojvodine, i jedno je od najaktivnijih udruženja bivše SFR Jugoslavije.
U Vojvodini je privreda zasnovana na velikom bogatstvu kvalitetnog obradivog zemljišta, koje zahvata 84 odsto njene površine, i čija prirodna plodnost je poboljšana mrežom kanala za navodnjavanje, tako da je od 1,78 miliona hektara obradive zemlje oko 0,5 miliona drenirano. Oko 70 odsto prinosa sa ovih polja otpada nažitarice, 20 odsto naindustrijsko bilje, a 10 odsto na ostale kulture. Deo plodova se izvozi, ali većina se prerađuje u domaćoj prehrambenoj industriji, stacioniranoj uglavnom u Vojvodini, (pogoni za preradu mesa, voća i povrća, uljare, šećerane, mlekare, itd.).
Postoji i snažna bazična industrija, koja proizvodi mašine za obradu metala, električne uređaje i kablove, građevinske materijale, naftne derivate, hemijske proizvode, elektromotore, roto papir. Razvijena je i industrija proizvoda visokog nivoa obrade, poput zubarske opreme, vozila, farmaceutskih proizvoda, porcelana i drugog.
Deo prihoda vojvođanske privrede dolazi i od turizma, koji je naročito razvijen na rekama i jezerima, termalnim izvorima i na Fruškoj Gori na kojoj se nalaze brojni pravoslavni manastiri srpsko-vizantijskog stila, uglavnom podignuti između 15 i 17 veka.
