| Varvarin | |
|---|---|
| |
| Osnovni podaci | |
| Država |  Srbija |
| Upravni okrug | Rasinski |
| Opština | Varvarin |
| Stanovništvo | |
| Stanovništvo(2022) | 2198 |
| Geografija | |
| Koordinate | 43°43′03″N21°22′13″E / 43.7175°N 21.370333°E /43.7175; 21.370333 |
| Nadmorska visina | 142 m |
  Varvarin Varvarin na karti Srbije | |
| Ostali podaci | |
| Poštanski kod | 37260 |
| Pozivni broj | 037 |
| Registarska oznaka | KŠ |
Koordinate:43° 43′ 03" SGŠ, 21° 22′ 13" IGD
Varvarin je gradsko naselje i sedište istoimeneopštine uRasinskom okrugu. Leži na levoj obaliVelike Morave i levo odKalenićke reke tj. na njenoj levoj obali, na platou nadmorske visine od 144 metara. Prema popisu iz2002. bilo je 2198 stanovnika (prema popisu iz1991. bilo je 2306 stanovnika).
Varvarin se nalazi se u centralnoj Srbiiji, u regijiTemnić, naVelikoj Moravi.
Ime Varvarina, naselja gradskog tipa, dolazi od istoimenog sela znatno starijeg porekla, mada je varošica jedan duži period bila poznata pod nazivom Bela Crkva u 18-19 veku. Varvarin je naročito napredovao kada su u njega došli napredniCincari izStare Srbije iGrčke kojima su se pridružili sposobniji ljudi iz ovog kraja. Kao posledica njihovog truda došlo je do odvajanja varošice od sela, a posebno kada je Varvarin proglašen za varoš ukazom kraljaMilana Obrenovića29 septembra1882. godine.O nastanku imena Varvarin ima više legendi. Po jednima zato što suTurci na tom mestu pronašli mrtvo telo Ikonije, ljube Todora od Stalaća, da su ga sekli i varili, čime su se pokazali kao varvari. Po drugima, pri opsadi GradaStalaća, neka baba po imenu Varvara uputila je odatle Turke da paze kuda iz grada na Moravi izlaze guske, pa tim putem krenu u grad, što su oni i učinili. Po trećima, Turci su se varvarski ponašali, spalili grad i pobili sve živo što su našli. Možda i po tome što su Turci na tom mestu varili neku babu da pokažehajduke.Arheološki nalazi ukazuju da je odvajkada život tekao punim tokom. Pored iskopina na lokacijiVarvarin od pre 4000 godina i tragova iz rimskog doba i ranijih perioda, svojom reprezentativnošću ističe se varvarški korpus, bronzano raspeće iz12. veka nađenog u Varvarinu, na tlu srednjovekovneSrbije, sa elementima vizantijskog stvaranja a rađeno u nekoj od romanskih radionoca na Zapadu. Čuva se uNarodnom muzeju uBeogradu.
U administrativni, privredni i kulturni centarTemnića, Varvarin se razvio posle oslobođenja od Turaka, poslePrvog iDrugog srpskog ustanka. Zauzima površinu od 368 hektara. Broj stanovnika je dosta varirao, tako je1866. godine imao 951 stanovnika. Po popisu iz1948. godine imao je ukupno 1090 stanovnika, a1991. godine taj broj se povećao na 2306 stanovnika. To je 9.7 % ukupnog stanovništva opštine. Poslednjih godina zapažena je znatna migracija seoskog stanovništva prema Varvarinu. Aktivno stanovništvo čini 44,5% ukupnog stanovništva.
Najznačajniji datum u novijoj istoriji Varvarina je30. maj1999. godine kada je u nedelju na dan verskog praznika Svete Trojice i velike nedeljne pijace, oko 13 h i nekoliko minuta, sa četiri projektila bombardovan most na Velikoj Moravi od vazdušnih snagaNATO pakta. Prilikom bombardovanja poginulo je 10 ljudi, 17 teško, a više desetina lakše ranjeno.
Prema poreklu ondašnje stanovništvo Varvarina iz1905 godine, može se ovako rasporediti:
U naselju Varvarin živi 1761 punoletni stanovnik, a prosečna starost stanovništva iznosi 39,7 godina (37,7 kod muškaraca i 41,5 kod žena). U naselju ima 735 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 2,99.
Ovo naselje je velikim delom naseljenoSrbima (prema popisu iz2002. godine).
| Etnički sastav prema popisu iz2002. | ||||
|---|---|---|---|---|
| Srbi | 2149 | 97.77% | ||
| Crnogorci | 6 | 0.27% | ||
| Makedonci | 6 | 0.27% | ||
| Bugari | 6 | 0.27% | ||
| Goranci | 5 | 0.22% | ||
| Hrvati | 4 | 0.18% | ||
| Nemci | 2 | 0.09% | ||
| Česi | 1 | 0.04% | ||
| Jugosloveni | 1 | 0.04% | ||
| nepoznato | 12 | 0.54% | ||
| m | ž | |||
| ? | 13 | 15 | ||
| 80+ | 12 | 28 | ||
| 75-79 | 27 | 34 | ||
| 70-74 | 36 | 57 | ||
| 65-69 | 58 | 68 | ||
| 60-64 | 46 | 66 | ||
| 55-59 | 50 | 60 | ||
| 50-54 | 96 | 93 | ||
| 45-49 | 100 | 102 | ||
| 40-44 | 78 | 101 | ||
| 35-39 | 57 | 89 | ||
| 30-34 | 54 | 79 | ||
| 25-29 | 68 | 64 | ||
| 20-24 | 78 | 66 | ||
| 15-19 | 94 | 61 | ||
| 10-14 | 79 | 70 | ||
| 5-9 | 60 | 52 | ||
| 0-4 | 48 | 39 | ||
| prosek | 37.7 | 41.5 | ||
|
|
|
|
| Pol | Ukupno | Poljoprivreda, lov i šumarstvo | Ribarstvo | Vađenje rude i kamena | Prerađivačka industrija | Proizvodnja i snabdevanje... | Građevinarstvo | Trgovina | Hoteli i restorani | Saobraćaj, skladištenje i veze |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Muški | 387 | 55 | - | 1 | 86 | 7 | 3 | 48 | 13 | 18 |
| Ženski | 369 | 39 | - | - | 86 | 3 | 1 | 46 | 9 | 9 |
| Oba | 756 | 94 | - | 1 | 172 | 10 | 4 | 94 | 22 | 27 |
| Pol | Finansijsko posredovanje | Nekretnine | Državna uprava i odbrana | Obrazovanje | Zdravstveni i socijalni rad | Ostale uslužne aktivnosti | Privatna domaćinstva | Eksteritorijalne organizacije i tela | Nepoznato | |
| Muški | 6 | 15 | 47 | 22 | 14 | 11 | - | - | 41 | |
| Ženski | 6 | 9 | 34 | 32 | 55 | 9 | - | - | 31 | |
| Oba | 12 | 24 | 81 | 54 | 69 | 20 | - | - | 72 |
Od privrednih kapaciteta u Varvarinu su locirani:PIK „Varvarinsko polje“,Brojler- živinska klanica itd.
Osim opštinskog organa uprave u Varvarinu su još: Opštinski sud,JP Direkcija za urbanizam i izgradnjuArhivirano 2013-01-24 naWayback Machine-u, geodetska uprava, služba društvenog prihoda sa ispekcijskom službom i druge nadležne službe.
Od spomenika kulture od značaja su: Kneževa vodenica, Crkva Sv. Bogorodice, zadužbina Miloša Obrenovića, sa grobnicom kneza Milete Radojkovića, spomenik Jovi Kursuli.Jedno vreme je u Varvarinu bilo sedišteFakulteta umetnosti izmeštenog izPrištine zbogratnih događanja1999. godine.
