Nikozija (grčki: Λευκωσία /Lefkosia,turski:Lefkoşa) jegrad iopćina od 56,479stanovnika[1]
Nikozija je danas podjeljeni grad, nagrčki dio najugu iturski nasjeveru koji se zoveSjeverna Nikozija. Danas jeglavni gradgrčkeRepublike Kipar dok je Sjeverna Nikozija glavni gradTurska Republika Sjeverni Kipar, Nikozija je iadministrativni centar grčkog djelaDistrikta Nikozija.
Između grčkog i turskog dijela grada proteže sedemarkaciona linijaUjedinjenih naroda.
Nikozija kaoaglomeracija ima 239,277stan.[2]
Nikozija je i sjedištearhiepiskopijeautokefalneKiparske pravoslavne crkve.[3]
CentargradaGrad se prostire duž rijekePedieos, u centruravniceMesaoria, izmeđuplaninamasivaKirenia nasjeveru iTrodos najugu.[3]
Nikozija je zaantike bila znana kaoLedra, od nje je tokomsrednjeg vijeka dobila svoje iskrivljenobizantsko imeLefkosia.Ledra je bilakraljevina u7. vijeku pne., aeparhija od4. vijeka nove ere. Od10. vijeka jeprijestolnica otoka .[3]
Nikozijom od330. do1191. vladaBizant, nakon njih brojnikraljeviLusignanske dinastije (1192.-1489).Mletačka republika vlada Nikozijom od1489.do1571., a nakonCiparskog rataOsmanlije od1571. do1878. Osmanlije su prepustle vlastBritaniji koja vlada gradom i otokom od1878. do1960.
Ta mješavinazapada iorijenta najvidljivija je nadžamiji Selimija, koja je orginalno. podignuta kaogotičkakatedralaAja Sofija (1209.-1325.), a tek je1571 pretvorena u[3]
Nikozija jeutvrđena i opasanabedemima za vladavine Lusignanskih kraljeva,Venecijanci su ih kasnije obnovili i smanjili im obujam na 5km, iako čvršći i monolitniji nisu spriječiliinvazijuĐenovežana1373.,Mameluka1426. iTuraka1570.[3]
Tokom20. vijeka granice]] grada su proširene izvan tadašnjihvenecijanskihbedema, a stari grad unutar njih je moderniziran.[3]
Sve do početka1950-ih grad je imao mješovitidemografski karakter, jer suGrci iTurci živjeli izmeješano.[4]Kad su izbilietničkinemiriBritanska kolonijalna administracija je1958. podijelila graddemarkacionom linijom na tursku i grčku stranu. Demarkaciona linija je ostala i nakon što je Kipar1960. postaonezavisan i glavni grad Kipra.[5]Stanje je postalo još gore1963. pa suUjedinjeni narodi1964. poslali Mirovne snage da održavaju red.[4]
NakonTurske invazije na Kipar -1974.[4] dotadašnji internacionalniaerodrom, ostao je na turskoj strani pa je podignut novi uLarnaki 34kmjugoistočno.
Nikozija je poredpolitičkog ifinancijski,industrijski,trgovački ikulturni centar Kipra. Dom je dvadržavna i nekoliko privatnihuniverziteta imuzejabizantske umjetnosti.[5]
Nikozija je gradlake industrije koja uglavnom proizvodi robu za domaće potrebe;tekstil,cigarete,brašno,slatkiše,bezalkoholna pića,obuću iodjeću.
Grad je najvećeraskršće otočkihcesta.
Okolica jeratarsko-stočarski kraj koji proizvodi;pšenicu,ječam,povrće ivoće i uzgajakoze iovce.[3]
Dobro očuvani gradskibedemi (11kula i trojagradska vrata) iz16. vijeka, mnogobrojne crkve i džamije. Nedaleko od grada nalazi se velikanekropola izbrončanoga doba.[5]
- ↑1,01,11,21,3„Lefkosía in Lefkosía (Municipalities and Communities)” (engleski). City Population. Pristupljeno 16.01.2025.
- ↑„Cyprus: Nicosia Urban Agglomeration” (engleski). City Population. Pristupljeno 16.01.2025.
- ↑3,03,13,23,33,43,53,6„Nicosia, national capital, Cyprus” (engleski). Encyclopaedia Britannica. Pristupljeno 14.01.2025.
- ↑4,04,14,2„Sehrin Tarihi'” (turski). Lefkoşa Türk Belediyesi. Arhivirano izoriginala na datum 2024-08-22. Pristupljeno 14.01.2025.
- ↑5,05,15,2„Nikozija” (hrvatski). Hrvatska enciklopedija LZMK. Pristupljeno 16.01.2025.
|
|---|
|
| Samostalne države | - Kabul,Afganistan
- Erevan,Armenija
- Baku,Azerbejdžan
- Manama,Bahrein
- Dhaka,Bangladeš
- Bandar Seri Begawan,Brunej
- Thimphu,Butan
- Manila,Filipini
- Tbilisi,Gruzija1
- New Delhi,Indija
- Jakarta,Indonezija2
- Bagdad,Irak
- Teheran,Iran
- Dili,Istočni Timor2
- Jeruzalem(de fakto),Izrael
- Tōkyō,Japan
- Sana,Jemen
- Aman,Jordan
- Seoul,Južna Koreja
- Phnom Penh,Kambodža
- Doha,Katar
- Astana,Kazahstan1
- Peking,NR Kina
- Nikozija,Kipar
- Biškek,Kirgistan
- Kuvajt,Kuvajt
- Vientiane,Laos
- Bejrut,Libanon
- Malé,Maldivi
- Kuala Lumpur,Malezija
- Nay Pyi Taw,Mjanmar
- Ulan Bator,Mongolija
- Katmandu,Nepal
- Maskat,Oman
- Islamabad,Pakistan
- Moskva,Rusija1
- Rijad,Saudijska Arabija
- Singapur,Singapur4
- Damask,Sirija
- P'yŏngyang,Sjeverna Koreja
- Šri Džajavardenepura Kote,Šri Lanka
- Dušanbe,Tadžikistan
- Bangkok,Tajland
- Ašgabat,Turkmenistan
- Ankara,Turska1
- Abu Dabi,Ujedinjeni Arapski Emirati
- Taškent,Uzbekistan
- Hanoi,Vijetnam
|
|---|
Nepriznate ili
djelomično priznate države | |
|---|
| Ostali teritoriji | |
|---|
|
