Movatterモバイル変換

[0]ホーム
URL:

Prijeđi na sadržaj
Wikipedija
Pretraga

Koronavirus

Izvor: Wikipedija
Ovo je članak o grupi virusa koja je otkrivena 1960-ih. Za virus, viditeSARS-CoV-2. Za bolest koju izaziva novi virus, viditeCOVID-19.
Orthocoronavirinae
SARS-CoV-2 virion
Naučna klasifikacija
Koljeno:incertae sedis
Red:Nidovirales
Porodica:Coronaviridae
Potporodica:Orthocoronavirinae
Sinonimi

Koronavirusi (latinski:Orthocoronavirinae, Coronavirinae; također) jest grupavirusa koji uzrokuju bolesti kodsisara iptica. Virusi kod ljudi uzrokujudisajne infekcije, poputprehlade, koje su obično blage. Rjeđi oblici, poputSARS-a,MERS-a inovog koronavirusa (koji je uzrokovaoepidemiju koronavirusa u Wuhanu 2019/2020), mogu biti smrtonosni. Kod krava i svinja koronavirusi izazivajuproljev, a kod kokoši bolest gornjih disajnih puteva.

Koronavirusi su virusi iz potporodiceOrthocoronavirinae, porodiceCoronaviridae i redaNidovirales.[3][4] Obavijeni su jednolančanim, pozitivno usmjerenimRNAgenomom i spiralno simetričnimnukleokapsidom.Veličina genoma je između 26 i 32kilobaze – najveća za nekiRNA virus. Koronavirusi su prvi put otkriveni 1960-tih.[5]

Naziv "koronavirus" dolazi odlatinske riječicorona, čije je značenje "kruna" ili "aureola", a odnosi se na karakteristični izgled virusnih čestica (viriona): imaju obod koji podsjeća na krunu ilikoronu Sunca.

Evolucija

[uredi |uredi kod]

Najbliži drevni zajednički predak (NDZP) svih koronavirusa se smješta u 8000 godinu p.n.e.[6] NDZP linija Alphakoronavirusa se smješta u 2400 p.n.e, Betakoronavirusna linija na 3300 p.n.e, Gamakoronavirusna linija na 2800 p.n.e, te Deltakoronavirusna linija na oko 3000 p.n.e.[7] Koronavirus šišmiša i SARS-CoV razišli su se 1986.[8]

Ljudski koronavirusi

[uredi |uredi kod]
Infekcijski[mrtav link] ciklus koronavirusa

Poznato je više ljudskih koronavirusa:

  1. Ljudski koronavirus 229E (HCoV-229E)
  2. Ljudski koronavirus OC43 (HCoV-OC43)
  3. SARS-CoV
  4. Ljudski koronavirus NL63 (HCoV-NL63, koronavirus New Haven)
  5. Ljudski koronavirus HKU1
  6. MERS-CoV
  7. SARS-CoV-2

Koronavirusi HCoV-229E, NL63, OC43 i HKU1 konstantno cirkulišu među ljudskom populacijom i uzrokuju respiratorne infekcije kod odraslih i djece širom svijeta.[9]

Epidemije

[uredi |uredi kod]

Bilo je nekoliko izbijanja epidemija koronavirusa koji su imali relativno visoku stopu smrtnosti:

EpidemijaTip virusaSmrti
Epidemija SARS-a iz 2003SARS-CoV774[10]
Epidemija MERS-a na Bliskom Istoku iz 2012MERSpreko 400[11]
Epidemija MERS-a u Južnoj Koreji iz 2015MERS36[12]
Epidemija MERS-a iz 2018MERS41[13]
Epidemija novog koronavirusa 2019/20SARS-CoV-2preko 3600[14]

Izbijanje epidemije novog koronavirusa

[uredi |uredi kod]
Glavni članak:COVID-19
Simptomi novog koronavirusa
Izbijanje epidemije novog koranavirusa se desilo početkom decembra 2019. u glavnom gradu provincije HubeiWuhanu,Kina.[15]Svjetska zdravstvena organizacija je novom virusu dala privremeni naziv2019-nCoV[16] i proglasila je vanrednu situaciju na globalnom nivou u vezi sa širenjem novog korona virusa. Novi virus je kasnije dobio svoje službeno ime SARS-CoV-2.[17] Nakon toga, započela je epidemija koja je zahvatila i druge dijelove Kine, a identificiraju se i slučajevi izvan Kine, u nekoliko zemaljaAzije, ali i uAustraliji,Evropi iSjevernoj Americi. Prvi slučajevi u Evropi potvrđeni su uFrancuskoj 24. januara 2020. godine.[18]

Povezano

[uredi |uredi kod]

Dodatna literatura

[uredi |uredi kod]

Reference

[uredi |uredi kod]
  1. ↑„2017.012-015S” (en) (xlsx). International Committee on Taxonomy of Viruses (ICTV). oktobar 2018. Arhivirano izoriginala na datum 14. 5. 2019. Pristupljeno 24. 1. 2020. 
  2. ↑„ICTV Taxonomy history:Orthocoronavirinae” (en). International Committee on Taxonomy of Viruses (ICTV). Arhivirano izoriginala na datum 2020-01-25. Pristupljeno 24. 1. 2020. 
  3. ↑AMQ King, ur. (2011). „FamilyCoronaviridae”. Ninth Report of the International Committee on Taxonomy of Viruses. Elsevier, Oxford. str. 806–828. ISBN 978-0-12-384684-6. 
  4. ↑International Committee on Taxonomy of Viruses (24. 8. 2010). „ICTV Master Species List 2009 – v10” (xls). Arhivirano izoriginala na datum 2013-04-15. Pristupljeno 2020-03-13. 
  5. ↑„Coronavirus: Common Symptoms, Preventive Measures, & How to Diagnose It” (en-US). Caringly Yours. 28. 1. 2020. Pristupljeno 28. 1. 2020. [mrtav link]
  6. ↑„A case for the ancient origin of coronaviruses”. Journal of Virology 87 (12): 7039–45. juni 2013. DOI:10.1128/JVI.03273-12. PMC 3676139. PMID 23596293. 
  7. ↑„Discovery of seven novel Mammalian and avian coronaviruses in the genus deltacoronavirus supports bat coronaviruses as the gene source of alphacoronavirus and betacoronavirus and avian coronaviruses as the gene source of gammacoronavirus and deltacoronavirus”. Journal of Virology 86 (7): 3995–4008. april 2012. DOI:10.1128/JVI.06540-11. PMC 3302495. PMID 22278237. 
  8. ↑„Evolutionary insights into the ecology of coronaviruses”. Journal of Virology 81 (8): 4012–20. april 2007. DOI:10.1128/jvi.02605-06. PMC 1866124. PMID 17267506. 
  9. ↑„Hosts and Sources of Endemic Human Coronaviruses”. Advances in Virus Research 100: 163–188. 2018. DOI:10.1016/bs.aivir.2018.01.001. ISBN 978-0-12-815201-0. PMID 29551135. 
  10. ↑Smith, Richard D (2006). „Responding to global infectious disease outbreaks: Lessons from SARS on the role of risk perception, communication and management”. Social Science & Medicine 63 (12): 3113–23. DOI:10.1016/j.socscimed.2006.08.004. PMID 16978751. 
  11. ↑„Case‐control study to assess potential risk factors related to human illness caused by the Middle East Respiratory Syndrome Coronavirus (MERS-CoV)”. World Health Organization. 28. 3. 2014. Pristupljeno 24. 4. 2014. 
  12. ↑„Middle East respiratory syndrome coronavirus (MERS-CoV) – Republic of Korea” (en-GB). World Health Organization. Pristupljeno 1. 12. 2016. 
  13. ↑Pandemic Epidemic Diseases news: Infectious disease outbreaks reported in the Eastern Mediterranean region in 2018Between 12 January through 31 May 2018, the National IHR Focal Point of The Kingdom of Saudi Arabia reported 75 laboratory confirmed cases of Middle East respiratory syndrome coronavirus (MERS_CoV), including twenty-three (23) deaths. Datewww.emro.who.int, accessed 29 January 2020
  14. ↑„Tracking coronavirus: Map, data and timeline”. BNO News. 10. 2. 2020. Arhivirano izoriginala na datum 28. 1. 2020. Pristupljeno 10. 2. 2020. 
  15. ↑The Editorial Board (29. 1. 2020). „Is the World Ready for the Coronavirus? - Distrust in science and institutions could be a major problem if the outbreak worsens.”. The New York Times. Pristupljeno 30. 1. 2020. 
  16. ↑„Laboratory testing of human suspected cases of novel coronavirus (nCoV) infection. Interim guidance, 10 January 2020”. Arhivirano izoriginala na datum 20. 1. 2020. Pristupljeno 14. 1. 2020. 
  17. ↑Gorbalenya, Alexander E. (11. 2. 2020). „Severe acute respiratory syndrome-related coronavirus – The species and its viruses, a statement of the Coronavirus Study Group”. bioRxiv: 2020.02.07.937862. DOI:10.1101/2020.02.07.937862. 
  18. ↑„Novi koronavirus 2019-nCoV”. fmoh.gov.ba. Pristupljeno 7. 2. 2020. 

Vanjske veze

[uredi |uredi kod]
Koronavirus naWikimedijinoj ostavi
Normativna kontrolaUredi na Wikidati
Izvor:https://sh.wikipedia.org/w/index.php?title=Koronavirus&oldid=42337211
Kategorija:
Sakrivene kategorije:
[8]ページ先頭
©2009-2025 Movatter.jp