Jednopartijska ilijednostranačka država, odnosnojednopartijski ilijednostranački sistem je naziv zapolitičko uređenje u kome je vlastustavom ili drugim propisima ograničena na članove jedne jedine - vladajuće -političke stranke.
U jednopartijskim državama druge političke stranke su najčešće zabranjene, mada im se ponekad može omogućiti rad i unaprijed ograničeno sudjelovanje u vlasti kao što je bio slučaj sasatelitskim strankama u bivšojIstočnoj Njemačkoj iliPoljskoj u dobakomunističke vladavine.
Također postoje države u kojima formalno postoje modernedemokratske institucije, uključujućivišestranačje, ali se u one zbog dugotrajne dominacije jedne stranke de facto smatraju jednostranačkim državama. Jedan od takvih primjera jeMeksiko, koji je od1929. do2000. bio pod vlašću strankePRI.
Jednopartijske države se tradicionalno vezuju uztotalitarne pokrete20. vijeka kao što sufašizam ikomunizam, a nešto kasnije su nastale u mnogim državamaAfrike iAzije nakon što su tokom procesadekolonizacije u njima vlast preuzelinacionalistički pokreti za oslobođenje.
Kao prednost jednopartijskih sistema u odnosu na višestranačje se obično navodi veća politička stabilnost u odnosu na višestranačje, kao i bolja mogućnost provođenja revolucionarnih društvenih i ekonomskih reformi. Kao mana se navodi netransparentnost i neodgovornost prama građanima, kao i daleko veća sklonost korupciji te nesklonost uvođenju novih ideja.
Danas su kao jednopartijske države formalno definirane:
