| Isak II Anđeo | |
|---|---|
| |
| Datum rođenja | 1156. |
| Datum smrti | 1204. |
| Poreklo i porodica | |
Isak II Anđeo (grčki:Ισαάκιος Β’ Άγγελος), rođen septembra1156, umro januara1204, bio jevizantijski car od1185. do1195. i ponovo od1203. do1204. Njegov otac je sin Teodore Komnine, najmlađe ćerke caraAleksija I Komnina. U vreme njegove prve vladavine vlasti Vizantija je izgubila kontrolu nad severnimBalkanom usred osamostaljenjaDrugog bugarskog carstva iNemanjineRaške, a drugu vladu počeo je i završio zahvaljujući podršcikrstaša iMlečana.
Za njegove vladavine, Vizantija je priznala nezavisnostRaške sporazumom iz1190. godine.[1]
Isakov otac Andronik Anđeo bio je sin Teodore Komnine, ćerke Aleksija Komnina. Na taj način porodica Anđela je pripadala proširenoj porodiciKomnina. Za vreme kratke vlastiAndronika I Komnina (1183 —1185), Isak je zajedno sa ocem i braćom učestvovao u pobuni uNikeji iPrusi. Neobično je bilo da ga car nije kaznio zbog nelojalnosti, pa je Isak ostao uCarigradu.
Tokom odsustva cara Andronika I iz prestonice11. septembra1185,Stefan Hadžiohristoforit je pokušao da uhapsi Isaka. Isak ga je ubio, a zaštitu posle toga je potražio ucrkvi Aja Sofija. Andronik je na izvestan način bio sposoban vladar, ali bio je omražen od strane aristokratije i od stanovništva, zbog čega se Isak obratio stanovništvu i pobuna se brzo raširila gradom. Kada se Andronik vratio u Carigrad već je bio svrgnut, a Isak proglašen novim carem. Andronik je pokušao da pobegne brodom, ali je bio zaustavljen, posle čega ga je Isak predao carigradskoj rulji, koja ga je ubila12. septembra1185.
Isak II Anđeo je ojačao svoju poziciju dinastičkim svadbama1185. i1186. Njegovanećaka Evdokija Anđeo se udala zaStefana Prvovenčanog. Isakova sestra Teodora udala se za italijanskog markiza Konrada Montferatskog. Isak se januara1186. oženio Margaretom Arpad (koja je promenila ime uMarija), ćerkom ugarskoga kraljaBele II.Ugarska je bila najveći i najmoćniji sused Vizantije, a Margareta je imala dinastičke veze sa vladarskim porodicamaKijevske Rusije,Svetog rimskog carstva, Italije, Provanse te sa ranijim vizantijskim dinastijama.
Isak je započeo svoju vladavinu odlučnom pobedom nad normanskim kraljem SicilijeVilijamom II od Sicilije.Normani su bili izvršili invaziju Balkana pri kraju Andronikove vlasti, a porazio ih je Isak na obaliStrume7. septembra1185.
NaKipru je došlo do pobune koju je predvodio plemićIsak Komnin, ali zbog normanske invazije na Balkansko poluostrvo car nije bio u stanju da tu pobunu suzbije.
Povećao je poreze da bi platio povećane izdatke za vojsku i da bi finansirao svadbu. Povećanje poreza dovelo je do vlaško-bugarske pobune1185. Tada je kao rezultat pobune uspostavljenoDrugo bugarsko carstvo pod dinastijomAsen. Car je1187. poslao pobednika nad NormanimaAleksija Vranasa da slomi pobunu. Međutim Vranas se okrenuo protiv cara i pokušao je da zauzmeCarigrad. Pobedio ga je Isakov šurakKonrad Montferatski.
Car Svetog rimskog carstvaFridrih Barbarosa je1189. tražio i dobio dozvolu da mu vojska prođe kroz Vizantiju doSvete zemlje u vremeTrećeg krstaškog rata.
Pet godina je vodio neprekidne ratove saBugarskom, a nekoliko puta je i sam predvodio pohode. Iako je na početku izgledalo da će rat protiv Bugarske biti uspešan, pokazalo se da su rezultati gotovo nikakvi, tako da je jednom prilikom1190. Isak II Anđeo jedva sačuvao živu glavu. Dok je pripremao jedan pohod protiv Bugarske carev stariji bratAleksije III Anđeo iskoristio je priliku da sebe proglasi carem. U to doba car je bio napustio vojni logor i otišao ulov. Vojnici su priznali novog cara Aleksija III Anđela. Isaka su oslepeli i1195. zatvorili u Carigradu. Zatvorili su mu i sinaAleksija, ali je on uspeo da pobegne iz zatvora. Isakov sin, Aleksije IV Anđeo je živeo kod svoje sestre, koja je bila udana za kralja NemačkeFilipa Švapskog. U toku spremanja krstaša naČetvrti krstaški rat Aleksije je zamolio krstaše da mu vrate presto. Ponudio im je 200.000 srebrenih maraka.
U julu1203.krstaši su zauzeli Carigrad, a Aleksije III Anđeo je pobegao ispred njih i odneo je sa sobom državno blago.
Iz zatvora je oslobođen Isak II Anđeo i njegova žena. Vraćen je na presto i potvrdio je krstašima ugovor, koji je sa njima sklopio njegov sin da će im isplatiti 200.000 srebrenih maraka. Pošto je bio oslabljen dugim zatočeništvom njegov sin Aleksije IV Anđeo je vladao kao efektivni car. Aleksije IV je povećao poreze, uveo nove, ispraznio blagajnu, ali je jedva sakupio polovinu obećane svote. Aleksije je u pratnji krstaša krenuo da sakuplja sredstva po unutrašnjosti. U to vreme zbog velikih poreza i podmetnutih požara ojačalo je antikrstaško raspoloženje. Kada se u novembru1203. vratio bez novca krstaši su najavili nasilno oduzimanje grada odnosno rat.
Izbio je sukob i Vizantinci su pokušali da spale krstašku flotu. Jedan od vođa obrane Carigrada Aleksije Duka Murzulf iskoristio je nezadovoljstvo naroda carevima, pa je zatvorio Aleksija IV i dočepao se trona kaoAleksije V Duka. Aleksije IV Anđeo je bio zadavljen28. ili29. januara1204, a šokirani Isak umire nekoliko dana nakon toga.
Identitet njegove prve žene nije poznat, a sa njom je imao troje dece:
Sa drugom ženom Margaretom od Ugarske (ili Margaretom Arpad) imao je dva sina
| Prethodnik: Andronik I Komnin | Vizantijski carevi (1185 —1195) | Nasljednik: Aleksije III Anđeo |
| Prethodnik: Aleksije III Anđeo | Vizantijski carevi (1203 —1204) zajedno sa Aleksijem IV Anđelom | Nasljednik: Aleksije V Duka |
