Hanza iliHanzeatski savez (od starogdonjonjemačkog Hanse = oznaka zagildu[1], grupu, skupinu) je naziv za trgovačko-obrambeni savez trgovačkihgildi i njihovih gradova, koji je egzistirao od kraja12. vijeka do polovine17. vijeka.
Hanza se iz saveza trgovačkih cehova, sredinom13. vijeka pretvorila u savez gradova, odnosno Hanzeatski savez ili Hanzeatsku ligu.[1] Do pojave Hanze trgovina poBaltiku bila je zanemariva, ali se u idućih stotinjak godina značajno razvila. U14. vijeku u Hanzeatskom savezu bilo je oko 100 gradova, od toga većinomnjemačkih.[1]
Na vrhuncu svoje moći u15. vijeku Hanzeatski savez, prostirao odBaltika doSjevernog mora i kontrolirao trgovinu, po svim važnijim lukama tog ogromnog područja, centar Hanze bio je gradLübeck.
Boje Hanze (bijela i crvena) nalaze se i danas na grbovima velikog broja nekadašnjih Hanzeatskih gradova, oni i danas uz ime svog grada dodaju sufiks -hanzeatski, kao dio svoje stare slave i ponosa. Po čitavojSjevernoj Evropi, a naročito poBaltiku Hanzeatski savez bio je izuzetno moćan, i to ne samo ekonomski, već je uticao i na politička i kulturna zbivanja.
Hanza je nastala iz potrebe trgovaca da zaštite svoje brodove sa robom, od brojnihpirata kojih je početkom12. vijeka bilo napretek.
