Artkudi iliArtukidska dinastija (moderni turski:Artuklu Beyliğiili Artıklılar, ponekad navođena i kaoOrtokidi; turskiplural: Artukoğulları) bila jeturkijska dinastija[1] koja je vladala istočnom Anadolijom, sjevernomSirijom i SjevernimIrakom u 11. i 12. vijeku. Dva glavna ogranka dinastije su vladala izHasankeyfa (Hısn-ı Keyf, Hısnkeyfa) u periodu 1102–1231 iMardina u periodu 1106–1186 (te do 1409. kao vazala). Postojao je i treći ogranak koji je zauzeoHarput 1112. godine i nezavisno vladao u periodu1185–1233.
Artukidi potiču od Artuka, vojskovođe u službiseldžučkog sultanaMalik-šaha I, a potom u službiTutuša I, emiraDamaska. Potonji ga je 1086. postavio za guverneraJeruzalema. Artuk je umro 1091. a godine 1098. su Artukove sinoveSokmana iIlgazija iz Jeruzalema protjeraliFatimidi. Ilgazi je kasnije igrao važnu ulogu uborbama protiv križara u Siriji na početku 12. vijeka.
Ogranak u Hasankeyfu su uništiliAjubidi, a ogranak u HarputuRumski Sultanat. Najduže se održao mardinski ogranak, koga je uništila turkmenska dinastijaKara Kojunlu.
(Book cover)Arhivirano 2007-09-30 naWayback Machine-uOktay Aslanapa (1991) (Turkish). Anadolu'da ilk Türk mimarisi: Başlangıcı ve gelişmesi [Early Turkish architecture in Anatolia: Beginnings and development]. Ankara: AKM Publications. ISBN975-16-0264-5.
P.M. Holt,The Age of the Crusades: The Near East from the Eleventh Century to 1517. Longman, 1989.
