Na istočnoj hemisferi je tada najveća država -Arapsko Carstvo, odnosnoOmejadski Kalifat - na samom početku 8. vijeka ponovno pokrenulo teritorijalnu ekspanziju, što je na krajnjem zapadu kao rezultat imalomuslimansko osvajanje Iberijskog poluotoka, odnosno prvo uporišteislama na evropskom kontinentu. Ekspanzija je, međutim, relativno brzo zaustavljena, prvo od straneBizanta razbijanjemopsade Carigrada, zatim od straneFranaka ubitci kod Poitiersa. Kalifat, koji se više nije mogao širiti, suočio se sa ekonomskom i političkom krizom, koja se odrazila kako kroz dinastijske sukobe, tako i kroz velike ustanke uSjevernoj Africi iPerziji. Potonji je na vlast donio novu,abasidsku, dinastiju kalifa, mada ona nije uspjela u potpunosti nametnuti vlast Kalifatu, s obzirom da su Omejadi zadržali kontrolu nad Iberijskim poluotokom. Time je prestalo dotadašnje političko jedinstvo islamskog svijeta, ali su se Abasidi nakon toga posvetili kako unutrašnjim reformama, tako i razvoju arapske kulture i nauke, zbog čega njihov dolazak na vlast predstavlja početakislamskog zlatnog doba.
Abasidi su nedugo nakon dolaska na vlast uspjeli ubitci za Talas zaustaviti širenjeKineskog Carstva na zapad, odnosno omogućiti kasniju islamizacijuCentralne Azije. Taj veliki poraz je slijedilo i izbijanje velikogAnshi ustanka protivdinastije Tang; iako je ustanak nakon nekoliko godina skršen, izazvao je dotada nezapamćeno krvoproliće i razaranja te se od njega dinastija Tang nikada nije uspjela oporaviti. Vakuum moći su počeli postepeno koristiti regionalni gospodari rata, dok je na zapadnim granicama kinesku vlast počela izazivatiTibetansko Carstvo.
Nakon što je dobacilo arapske napade Bizantsko Carstvo nije uspjelo iskoristiti taj uspjeh, prije svega zbog unutrašnjih problema, odnosnoikonoboračkog spora. On je izazvao ne samo endemske građanske ratove u Bizantu, nego trajno pokvario odnose sazapadnom Crkvom. To su najbolje iskoristili franački vladari iz nove dinastijeKarolinga koji su se nametnuli kao novi zaštitnici rimskihpapa, a od druge polovice 8. vijeka podKarlom Velikim otpočeli proces stvaranja nove, velike države koja je ne samo ujedinila dotadašnja "barbarska kraljevstva" nego otpočela programpokrštavanja dotada paganskih područja na sjeveru Evrope. Duga Karlova vladavina, koja je dovela do prvog velikog procvata kulture u Evropi nakon pada Rimskog Carstva, poznatog kaokarolinška renesansa je pred sam kraj vijeka zasjenjena pojavomvikinških napadača sa sjevera.
Nakon 700. n.e. pojedinci na Balkanu imaju vrlo sličan sastav predaka kao danas, sa 30-60% slavenskog porijekla, stečenog u prethodnom stoljeću.[1]
Krajem Željeznog doba i predVikinško, ima migracija iz Centralne Europe u Skandinaviju; arheološki podaci ukazuju da tamo ima čestih sukoba.[2]
756 -Abd ar-Rahman I, jedini preživjeli član bivše vladarske kuće Omejada, ual-Andalusu (Španija) osniva samostalnu muslimansku državu poznatu kaoKordovski Emirat, čime je trajno okončano dotadašnje političko jedinstvo islamskog svijeta.
774 -Franački kraljKarlo Veliki poduzima pohod na sjevernu Italiju u kojoj je svrgnutDeziderije, posljednjilangobardski kralj; Karlo Veliki se proglašava langobardskim kraljem, čime je najveći dio Italije nominalno pripojen Franačkom Carstvu.
