30. prosinca/decembra (30. 12.) je 364. dan godine pogregorijanskom kalendaru (365. uprestupnoj godini). Do kraja godine ima još 1 dan.
Događaji
- 1803. – Bivšafrancuska kolonijaLujzijana, koju je iste godine francuski carNapoleon I prodao Amerikancima, ušla u sastavSAD. Time skoro udvostručena tadašnja teritorija SAD.
- 1847. – Umro pisacSima Milutinović Sarajlija, preteča srpskih romantičara.
- 1864. – Rođen srpski slikarMarko Murat, jedan od osnivača umjetničkog društva"Lada"1904. uBeogradu. Najuspešnijim njegovim djelima smatraju se pejsaži u kojima prikazuje autentičnu atmosferuDalmacije.
- 1865. – UBombaju rođen engleski pisacRadjard Kipling, majstor kratkih priča u kojima je prikazao život uIndiji. DobitnikNobelove nagrade za književnost1907. Djela:"Knjiga o džungli", "Hrabri kapetan", "Kim", "U bijelom i crnom", "Priče za djecu", "Izistinske priče".
- 1886. –Nemačka iPortugal potpisali sporazum kojim su određene granice izmeđuAngole i nemačke Jugozapadne Afrike, danasNamibije.
- 1903. – Požar u kazalištu uČikagu (SAD), 600 žrtava.
- 1906. RođenKerol Rid, uzDejvida Lina vodeći britanski filmski režiser poslijeDrugog svjetskog rata. Dobitnik“Oskara” za mjuzikl"Oliver".
- 1915. – Nemačka podmornica kodKrita uPrvom svetskom ratutorpedovala britanski putnički brod "Persija". Poginulo 330 od 501 putnika i člana posade.
- 1916. – UPetrogradu ubijen i bačen u rekuNevu kaluđer-mistik Grigorij JefimovičRaspućin, veoma uticajna ličnost na dvoru ruskog caraNikolaja II Romanova i miljenik carice Aleksandre. Ubistvo izvršila grupa oficira koja je njegovom smrću želela da spase ugledmonarhije.
- 1922. – Zvanično osnovanSavez Sovjetskih Socijalističkih Republika, stvaranjem konfederacijeRusije,Belorusije,Ukrajine i Transkavkaske Federacije.
- 1927. – Prva linijapodzemne željeznice uAziji otvorena uTokiju.
- 1928. – Rođen američki muzičarBo Didli, gitarista, jedan od pionira rokenrola.
- 1933. – Pripadnikrumunske organizacije "Gvozdena garda" ubio premijeraJona Duku. Na mesto premijera došao profašista George Tartaresku, koji je potom Rumuniju približiosilama Osovine.
- 1944. – Umro francuski pisacRomen Rolan, jedan od najvećih mistika francuske literature u20. vijeku, dobitnikNobelove nagrade za književnost1915.
- 1947. – RumunskikraljMihal I abdicirao pod pritiskom komunista koji su potom proglasili Narodnu Republiku Rumuniju.
- 1953. – Prva prodajatelevizije u boji.
- 1968. –NorveškidržavnikTrigve Li, prvi generalni sekretarUjedinjenih nacija, od1946. do1952. PreDrugog svetskog rata bio sekretar Socijalističke partijeNorveške i ministar pravosuđa, posle nemačkeinvazije na Norvešku1940. šef diplomatije u izbegličkoj vladi u Londonu.
- 1968. – Umro norveški državnikTrigve Li, prvi generalni sekretarUjedinjenih nacija od1946. do1952. PrijeDrugog svjetskog rata bio je sekretarSocijalističke partije Norveške i ministar pravosuđa, a poslije njemačke invazije naNorvešku1940. šef diplomatije u izbjegličkoj vladi uLondonu.
- 1988. – Premijer JugoslavijeBranko Mikulić i njegovavlada podneli ostavku zbog brojnih kritika da Vlada nije u stanju da reši ekonomsku krizu u zemlji.
- 1989. –Poljska skupština (Sejm) uspostavila višepartijski politički sistem.
- 1990. – VlastiAlbanije prvi put dozvolileJevrejima iseljavanje uIzrael.
- 1991. – Na sastanku u glavnom graduBelorusijeMinsku lideriZajednice nezavisnih država, nastale posle raspadaSSSR, nisu uspeli da se dogovore o zajedničkoj vojsci, pa je svim bivšim sovjetskim republikama prepušteno da formiraju sopstvene oružane snage.
- 1991. – Na sastanku u glavnom graduBjelorusijeMinsku lideriZajednice Nezavisnih Država, nastale poslije raspadaSovjetskog saveza, nisu se dogovorili o jedinstvenoj vojsci i svim bivšim sovjetskim republikama je dopušteno da formiraju sopstvene oružane snage.
- 1993. –Izrael iVatikan, posle dva milenijuma uglavnom neprijateljskih odnosa rimokatoličke crkve i Jevreja, potpisali sporazum o međusobnom priznavanju i uspostavljanju punih diplomatskih odnosa.
- 1997. –Kina iJužna Afrika potpisale sporazum o uspostavljanjudiplomatskih odnosa1. januara1998.
- 2000. –GeneralOmar el Bašir drugi put izabran za predsednikaSudana i obećao da će nastaviti napore za uspostavljenje mira u zemlji u kojoj je oko dva miliona ljudi poginulo u sukobima ugrađanskom ratu ili umrlo od gladi.Omar el Bašir je bio došao na vlastdržavnim udarom 1989, a pobedio naizborima1995.
- 2002. – PredsednikuSrbijeMilanu Milutinoviću istekaomandat. Funkcijuvršioca dužnosti predsednika Srbije preuzela predsednica Skupštine SrbijeNataša Mićić.
- 2002. –Mvai Kibaki preuzeo dužnost predsjednikaKenije pošto su on i njegova koalicijaNacionalna duga izbornom pobjedom okončali poslije24 godine vladavinuDanijela Arapa Moija i četiri decenije dugu vladavinuKANU partije.
- 2004. – Umro američki džez-muzičar, kralj svingaArti Šo. Važio je za vrhunskog klarinetistu. Jedan odŠoovih najvećih uspjeha, koji je bio uvod u njegovu svjetsku karijeru, bio je snimak Kol Porterovog "Begin the Beguine". Komponovao je koncerte za klarinet i niz poznatih melodija: "Nightmare ", "Any old time", "Everything's Jumpin".
- 2006. – Bivši irački liderSadam Husein obješen je uBagdadu, pošto ga je lokalni sud osudio na smrt zbog ubistva oko150šiita80-ih godina prošlog vijeka. Pogubljenje je izazvalo slavlješiita širomIraka. Vladao je Irakom, čvrstom rukom, punih 35 godina. Obješen je poslije kontroverznog procesa, tokom kojeg su u velikoj mjeri zanemarivana prava optuženog i odbrane. Nove iračke vlasti, postavljene odSAD-a, tvrdile su da jeSadam Husein odgovoran za smrt više od 500.000 ljudi, mahomšiita iKurda.
- 2006. –Trajekt s najmanje850 putnika potonuo u nevremenu u tjesnacu između indonezijskih otokaJava iBorneo.
Rođenja
- 1760. –Aleksandar Alagović, zagrebački nadbiskup (u.1837.).
- 1819. –Theodor Fontane, njemački književnik (u.1898.).
- 1864. –Marko Murat,srpski slikar. .
- 1865. –Rudyard Kipling, engleski književnik (u.1936.)..
- 1895. –Hamza Humo, bosanski književnik.
- 1902. –Antun Motika, hrvatski slikar (u.1992.).
- 1905. –Danil Harms, ruski književnik.
- 1906. –Carol Reed, britanski filmski režiser. .
- 1937. –Gordon Banks, bivši je engleski nogometni vratar i reprezentativac. Mnogi ga smatraju najboljim vratarem svih vremena.
- 1946. –Berti Vogts, njemački nogometni trener i igrač.
- 1977. –Aleksandar Ćirić, srpski vaterpolista.
- 1977. –Saša Ilić, srpski nogometaš.
- 1982. –Kristin Kreuk, američka glumica.
- 1987. –Thomaz Bellucci, brazilski tenisač.
- 1987. –Tim Smyczek, američki tenisač.
- 1991. –Camila Giorgi, talijanska tenisačica.
.
Smrti
.
Praznici i dani sećanja
.
Vidi takođe:Godišnji kalendar -Dnevni kalendar
