- Ovo je članak o godini 1634.
Godina1634 (MDCXXXIV) bila jeredovna godina koja počinje u nedjelju pogregorijanskom kalendaru odn.redovna godina koja počinje u srijedu po 10 dana zaostajućemjulijanskom kalendaru.
- 14. 1. - Druga buna Štibrenaca: Hrvatski sabor rekao da se pobunjenici koji prebjegnu na imanja druge vlastele mogu hvatati[1][2].
- 18. 2. - Carski komandantAlbrecht von Wallenstein otvoreno optužen za izdaju.
- 24/25. 2. - Wallenstein ubijen od svojih škotskih i irskih oficira.
- 1. 3. -Smolenski rat: ruski logor prinuđen na predaju (komandantMihail Šein zbog ovoga pogubljen u aprilu).
- 25. 3. - UProvinciju Maryland stiže njen prvi guvernerLeonard Calvert; dva dana kasnije osnovanSt. Mary's City, četvrto trajno englesko naselje u Americi.
- 2. 5. -Tridesetogodišnji rat: gradBautzen spaljen prilikom povlačenja carske vojske, poginulo 700 građana.
- 13. 5. -Bitka kod Liegnitza je saksonska pobeda nad carskom vojskom.
- 8. 6. - Hrvatski sabor šalje u Austriju dvojicu izaslanika da traže pomoć, jer se Turci spremaju za rat (protiv Poljske) - jedan se vraća sa tri velika željezna topa i dr.[2]
- 14. 6. -Poljanovski mir između Poljske-Litvanije i Rusije.
- 2. 7. - Venčali seRembrandt van Rijn iSaskia van Uylenburgh koja će biti model na nekoliko njegovih slika.
- 26. 7. - Carske trupe povratileRegensburg.
- avgust? -Jean Nicolet je prvi Evropljanin uWisconsinu, nada se da će naći Pacifik.
- 18. 8. - ULoudunu, Francuska, spaljen svećenikUrbain Grandier optužen za vještičarenje.
- 6. 9. -Tridesetogodišnji rat:bitka kod Nördlingena je velika carsko-španska pobeda nad Šveđanima i nemačkim protestantima, zarobljen švedski generalGustav Horn; na desnom krilu se istakli Hrvati[2].
- septembar -Poljsko-turski rat (1633-34): obe strane okupljaju vojsku, ali sklapa se mir.
- 11/12. 10. -Poplava Burchardi odnosi hiljade života na nemačkoj i danskoj obali Severnog mora.
- 1. 11. - Pariski ugovor: Francuska ulazi direktno uTridesetogodišnji rat na strani protestanata (Šveđani nisu sasvim zadovoljni ovim ugovorom pa će u aprilu biti sklopljen drugi).
- 6. 11. - Hrvatski sabor iznosi neke žalbe: general Schwarzenberg izazvao banaErdedija na dvoboj, njemački vojnici u Varaždinu pretukli plemićkog suca Šemovečkog, episkop Maksim zauzeo imanje Domankuš, ivanićki kapetan oteo biskupove zemlje u okolici, čak 14 pritužbi na koprivničkog kapetana Mensperga itd.[2]
- 18. 12. - Kralj Ferdinand došao na sabor u Šopronu (traje do veljače)[2].
- prosinac - Ogulinski kapetan Gašpar Frankopan upao u Tursku i opljačkao "Pritinsku" kodIzačića, zatim razbio bihaćke Turke kod Zavalje, poginuo im zapovjednik Derviš-aga Hudugarić[2].
- 1633/34 - Obnovljene freske u Crkvi svetih Apostola uPećkoj patrijaršiji.
- 1633/34 - Izgrađena Devova džamija uFoči i 1634/35. Ibrahim-agina džamija uMostaru.
- Prvi put se spominjeRuma, raniji Jelenac.
- Bosanski beglerbeg Hasan-paša svrgnut i osuđen na smrt - jedno vrijeme se skriva u Sarajevu pa bježi u šumu[3].
- Katolici Srbi i Albanci u Staroj Srbiji i Makedoniji pod udarom Turaka nakon rata sa Poljskom - dolazi do prisilne islamizacije, naročito u Prizrenskoj nahiji i Metohiji[4][5].
- Turci ugušili pobunuKuča iPipera, pridobili Crnogorce koji su u lošim odnosima sa brdskim i hercegovačkim plemenima[6][7].
- Umanastiru Hopovo napisan Žitomislićki hronograf.
- prije 1635 - Katolici iz Požeškog polja ubili srpskog episkopa Ćirila (ranije jePožeška eparhija zahvaljujući dobrim odnosima sa Turcima tražila vjerske daće i od katolika)[8].
- Stockholm je i zvanično proglašen švedskom prestonicom.
- Špekulanti ulaze na tržištelala u Holandiji (tulipanomanija dostiže vrhunac1637).
- Holanđani zauzeliKurasao.
- Englezi se naselili u portugalskoj luciKočin u Indiji.
- Etiopski carFasilides sasvim proterao jezuite iz zemlje.
- U Minhenu osnovana pivaraPaulaner; ove godine kuga u gradu ubila trećinu stanovništva.
- ↑Historija n. J., 727
- ↑2,02,12,22,32,42,5Horvat,Ban Sigismund Erdedi
- ↑Historija n. J., 582
- ↑Dimitrije Bogdanović,Knjiga o Kosovu, Tursko doba..., rastko.rs
- ↑Jovan N. Tomić,O Arnautima u staroj Srbiji i Sandžaku, rastko.rs
- ↑Crna Gora, od kraja XV veka do 1914. godine, rastko.rs
- ↑Historija n. J., 549
- ↑Historija n. J., 624
- Literatura
