Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Va ô cuntinutu
WikipediaLa nciclupidìa lìbbira
Arriscedi

Nazzioni Uniti

Dâ Wikipedia, la nciclupidìa lìbbira.
Li Stati membri

L'Urganizzazzioni dî Nazzioni Uniti,ONU (‘nngrisiUnited Nations Organization, acrònimuUN oppuruU.N.; ‘nfrancisiOrganisation des Nations unies) è la cchiù estisaurganizzazzioni ntirnazziunali, cumprinnennu la quasi tutalitati dî Stati dûpianeta.
L' ONU si pruponi di rigulari li guerri e li sciarri tra li Nazzioni, e ô stissu tempu di prumòviri la paci, la libbirtati e la dimucrazzìa ntô munnu. A oi li Stati membri sunnu 191.

Ponnu fàciri parti dî Nazzioni Uniti tutti li paisi c’accèttanu l’òbbrichi mpunuti dûStatutu dî Nazzioni Uniti e ca vennu cunziddirati ‘n gradu di fàciri frunti a st’òbbrichi. L'Assimbrìa ginirali dicidi l'ammissioni ‘n basi ê raccumannazzioni dûCunzigghiu di sicurizza.

 data attuali fannu parti di l'ONU 191 paisi; si vidi laLista dî stati membri dî Nazzioni Uniti.

La seggi di l'urganizzazzioni s’attrova aNew York e l'attualiSicritariu Ginirali è lu portughisiAntónio Guterres, 'n càrrica nzinu dûprimu di jinnaru2017.. AGinevra, antica seggi dâSucità dî Nazziuni, organizzazzioni chi pricidìu l'ONU prima dâsecunna guerra munniali, c'è n'àutra seggi di l'ONU.

Attuale segretario generale è il portoghese António Guterres, in carica dal 1º gennaio 2017.

Ntô2001 li Nazzioni Uniti e lu ex-sicritariu giniraliKofi Annan, foru nzignuti dûPremiu Nobel pâ paci, ma già ‘n pricidenza àutri suttaurganizzazzioni di l'ONU foru primiatu cûn Nobel pâ paci:

« NUÀTRI, PÒPULI DÎ NAZZIONI UNITI,
  • dicisi a sarvari li futuri ginirazzioni dû flaggellu dâ guerra, ca pi dui voti ntô cursu di sta ginirazzioni purtau nun dicìbbuli affrizzioni a l'umanitati,
  • a riaffirmari la fidi ntê dritti funnamintali di l'omu, ntâ dignitati e ntô valuri dâ pirsuna umana, nta l’aguagghianza dî dritti di l’òmini e dî fìmmini e dî nazzioni granni e nichi [...] »
(dû priàmmulu dûStatutu dî Nazzioni Uniti.)


Urgani

[cancia |cancia lu còdici]
La seggi cintrali di l'ONU a Nova Jorca

L'artìculu 7 capìtulu 3 dû Statutu dî Nazzioni Uniti stituisci sei urgani principali ndispinzàbbili pû funziunamentu e lu cuvernu di l'urganizzazzioni. A latu di chisti asìstinu na serî d’aggenzî, funni, cummissioni e prugrammi ca fannu parti dûSistema ONU.

Urgani principali

[cancia |cancia lu còdici]

LuStatutu dî Nazziuni Uniti prividi videmma luCunzigghiu d’Amministrazzioni Fiduciaria tra l’urgani principali. Sta stituzzioni cissau di fattu di asìstiri câ fini dî règgimi d’amministrazzioni fiduciaria e la sô furmali chiusura fu cuncurdata ntô Summit tinutu a Nova Jorca dû 14 ô 16 di sittèmmiru di 2005.

Urgani sicunnari e aggenzî

[cancia |cancia lu còdici]

L'Assimbria Ginirali dî Nazziuni Uniti e luCunzigghiu Ecunòmicu e Suciali disponnu di na serî d’Urgani sicunnari c’hannu la forma di funni o prugrammi stituiuti pi còmpiti spicìfici e dirittamenti addipinnenti di l'Assimbria. Nun hannu pirsunalitati jurìdica propia. A lu mumentu asìstinu 22 di st’urgani dî quali lu cchiù famusu è l'UNICEF, tra l’àutri cci sunnu l'Àutu cummissariatu pî rifuggiatiUNHCR e lu prugramma pû sviluppu ecunòmicuUNDP.

Cci sunnu appoi nu nùmmaru d’urganizzazzioni juridicamenti, urganizzativamenti e finanziariamenti autònumi ma ligati ê Nazziuni Uniti d’accordi. Arcuni foru funnati prima ancora dî Nazziuni Uniti stissi. Tra l’"Aggenzî spicializzati", cci sunnu l'UNESCO, l'OMS e li situzzioni ca gravìtanu ntornu â Vanca Munniali. Tra l’urganizzazzioni currilati ccii sunnu lu WTO e l'IAEA. L'attivitati di chisti veni cuurdinata dû Cunzigghiu Ecunòmicu e Suciali.

Storia

[cancia |cancia lu còdici]

N’urganizzazzioni sìmuli fu ‘n èssiri dû1919 a lu1946 cû nomu diSucitati dî Nazzioni.

L'Urganizzazzioni dî Nazzioni Uniti pigghiau lu postu dâ Sucitati dî Nazzioni ntô1945.

Lu25 d’aprili1945 aSan Francisco appi locu la Cunfirenza Ntirnazziunali dî Nazziuni Uniti. Lu24 d’uttùviru vinni ratificatu luStatutu di parti di li cincu membri pirmanenti dûCunzigghiu di Sicurizza dî Nazzioni Uniti: Cina-Taiwan,Francia,Unioni Suviètica,Regnu Unitu e liStati Uniti e dâ maiuranza di l’àutri 46 firmatari.

La prima assimbria ginirali, prisenti 51 stati, si tinni lu10 di jinnaru di1946 aLondra.

Liami sterni

[cancia |cancia lu còdici]

Vuci currilati

[cancia |cancia lu còdici]
Pigghiatu di "https://scn.wikipedia.org/w/index.php?title=Nazzioni_Uniti&oldid=772821"
Catigurìi:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp