Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Va ô cuntinutu
WikipediaLa nciclupidìa lìbbira
Arriscedi

Iraq

Dâ Wikipedia, la nciclupidìa lìbbira.
(Rinnirizzata diIrak)
La bannera d'Iraq

Paisi asiaticu. Cunfina cû l'Iran, luKuwait, luPakistan, laGiordania, laTurchia, laSiria e l'Arabbia Saudita.

La capitali eBagdad. Autri cità mpurtanti:Bassora,Tikrit,Mossul.

Storia

[cancia |cancia lu còdici]

L'Iraq currispunni pi lu cchiossai a chidda ca storicamenti fu chiamata laMesopotamia e chi jucau nu rolu mpurtanti tra lu terzu e lu primu millenniu avanti Cristu. La riggiuni è attravirsata di du' ciumi, luTigri e l'Eufrati chi ni facivanu una dî riggiuni cchiù fertili di l'èbbica.

Anticamenti, la cità diBabilonia, era una dî cità cchiù mpurtanti. Fu cunquistata diAlissandru Magnu pâ sò campagna militari n Asia. Pi nu curtu piriudu di tempu versu lu117 d.C. l'Iraq divintau tirritoriu di lumpiru rumanu chê cunquisti diTraianu, prima caAdrianu dicisi di ritiràrisi di ddà, stimannu ca lu cunfini orientali nun si putìa addifenniri.

Ntômediuevu, l'Iraq era parti ntigranti dâPersia, e ô centru dû cchiù granni califfatu, cu capitali Bagdad, chi amministrava di manera diretta o attraversu la funnazzioni di emirati dipinnenti dû califfatu di Bagdad, tutti li terri cunquistati sutta la bannera di l'Islam e chi agghicavanu nzinu all'Europa miridiunali (e n particulari la Sicilia tra lu IX e l'XI sèculu).

À fini dûvintesimu sèculu l'Iraq, ggià sutta lu cumannu di Saddam Hussein cummattiu na guerra sancuinusa contra l'Iran. Doppu la fini dâ guerra, ntô 1991 Saddam Hussein dicisi di annittirisi luKuweit, affirmannu ca lu Kuweit era na pruvincia di l'Iraq. L'episodiu fu unanimamenti cunnannatu di l'ONU e na prima guerra contra l'Iraq, appujiata dî risoluzzioni di l'ONU, ristabbilia la suvranità dû Kuweit, e cunnannau l'Iraq a na suvranità limitata ntô sò stissu tirritoriu.

All'inizziu dû vintunèsimu sèculu, l'Iraq vinni accusatu di aviri armi di distruzzioni di massa, e facci â non dispunibbilità di l'autorità irakeni di farisi cuntrullari di emissari militari ntirnazziunali, na cualizzioni ntirnazziunali, furtimenti vuluta di l'amiricani, e câ scusa puru di luttari contra lu terrurismu ntirnazziunali doppu l'attaccu kamikazi contra liturri gimelli diNew York, jittau nterra lu riggimi di Saddam Hussein.

Lu riggimi a maggiuranzasunnita di Saddam s'accapau e lu riggimi novu, appujatu dâ cumunità ntirnazziunali, fu a maggiuranzasciita, cu làrichi autunumìi amministrativi a certi riggiuni dû paisi comu luKurdistan, chi all'èbbica di Saddam subbivanu na forti opprissioni.


Paisi dû Munnu |Asia
Mediu Urienti:Arabbia Saudita |Bahrain |Cipru |EAU |Giurdania |Iran |Iraq |Israeli |Kuwait |Lìbbanu |Oman |Palestina |Qatar |Siria |Turchìa |Yemen
Asia cintrali:Afganistan |Armenia |Azzirbaiggian |Giorgia |Kazakistan |Kirghizistan |Russia |Tagikistan |Turkmenistan |Uzbekistan
Suttacuntinenti innianu:Bangladesci |Bhutan |India |Maldivi |Nepal |Pakistan |Sri Lanka
Asia livanti:Cina |Giappuni |Corea dû Nord |Corea dû Sud |Mongolia |Taiwan
Asia dû Sud-est:Brunei |Camboggia |Filippini |Indunesia |Laos |Malesia |Myanmar |Singapura |Thailandia |Timor Est |Vietnam
Pigghiatu di "https://scn.wikipedia.org/w/index.php?title=Iraq&oldid=728537"
Catigurìi:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp