Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Иһинээҕитигэр көс
Бикипиэдьийэ
Көрдөөһүн

1975 сыл

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт
(Мантан:1975 көстө)
Сыллар
197119721973197419751976197719781979
Уоннуу сыллар
1940-с1950-с1960-с1970-с1980-с1990-с2000-с
Үйэлэр
XIX үйэXX үйэXXI үйэ

1975 сыл.

Туох буолбута

[уларыт |биики-тиэкиһи уларытыы]

Күнэ-дьыла чопчуланыахтаах

[уларыт |биики-тиэкиһи уларытыы]
  • 1975 сыллахха Соҕуруу Саха сирин территориальнай производственнай комплексын оҥоруу саҕаламмыт, соруга — Япония металлургиятын анаан таас чоҕу хостооһун. Чох билигин да ол дойдуга экспортанар.

Кулун тутар

[уларыт |биики-тиэкиһи уларытыы]

Муус устар

[уларыт |биики-тиэкиһи уларытыы]

Ыам ыйа

[уларыт |биики-тиэкиһи уларытыы]
  • Ыам ыйын 15 — Дьокуускайга Политпрос дьиэтигэр үөрүүлээх быһыыга-майгыга 16 хомсомуолу БАМ тутуутугар атаарыы буолбут. Олор истэригэр Покровскайтан төрүттээх мас ууһаГавриил Адамов баара.
  • Ыам ыйын 29 — Белоруссия заводугар ССРС-ка саамай улахан грузовик оҥоһуллан тахсар буолбут (БелАЗ-7520).

Бэс ыйа

[уларыт |биики-тиэкиһи уларытыы]
  • Бэс ыйын 20 — Саха сиригэр Нуучча литэрэтиирэтин уонна ускуустубатын күннэрэ саҕаламмыттар. Бу күн Дьокуускайга аһыллыбыт киинэ бэстибээлигэр саҥа «Шел солдат» диэн киинэни көрдөрбүттэр. Тэрээһиҥҥэ кытта өрөспүүбүлүкэҕэ 300-чэ киһилээх дэлэгээссийэ кэлбит. Кинилэр истэригэр аатырбыт киинэ, тыйаатыр артыыстара, эстрада артыыстара, суруйааччылар, хампаһыытардар уонна худуоһунньуктар бааллара: Зинаида Кириенко,Сергей Михалков,Маргарита Суворова, Майя Булгакова, Ольга Аросьева, Александр Флярковскай, Лариса Лужина, Марина Ладынина, Жанна Прохоренко, Татьяна Конюхова, Петр Вельяминов уо.д.а. Ыалдьыттар Миирнэйгэ, Лиэнскэйгэ, Депутатскайга, Майаҕа, Намҥа, Бороҕоҥҥо, Тиксиигэ, Хаандыгаҕа, Уус-Маайаҕа сылдьыбыттара. Күннэр үөрүүлээх сабыллыыллара өрөбүл күнбэс ыйын 29 күнүгэр «Спартак» стадиоҥҥа буолбута.[1] Сэмэн Данилов Литэрэтиирэ үрдүкү куурустарыгар бииргэ үөрэммит доҕоро татаар бэйиэтэ Заки Нури кэлэ сылдьыбыта биллэр[2].
  • Бэс ыйын 25 — элбэх сыл тухары тутулуга суох буолуу иһин саа-саадах тутан охсуспутМозамбикПортугалияттан арахсыбыт. Самора Машел бэрэсидьиэн буолбут.
  • Бэс ыйын 26 — Пайн-Ридж диэн АХШСоҕуруу Дакота штатыгар индеецтэр резервацияларыгар буолбут ытыалаһыы түмүгэр икки ФБР агена уонна биир индеец өлбүттэр. ФБР агеннарын өлөрбүтүн иһинЛеонард Пелтиер диэн индеец икки олоҕун тухары болдьоххо хаайыллан олорор. Индеец өлүүтэ силиэстийэлэммэтэҕэ. Леонард Пелтиеры өйөөнСэбиэскэй Сойууска элбэх аахсыйа ыытыллыбыта, кэлинМихаил Горбачев кинини босхолуур туһунан этии киллэрэ сылдьыбыта.

От ыйа

[уларыт |биики-тиэкиһи уларытыы]

Атырдьах ыйа

[уларыт |биики-тиэкиһи уларытыы]
  • Атырдьах ыйын 1 —Хельсинкитааҕы сөбүлэҥҥэ 35 дойду (33 Европа дойдута, ол иһигэр социалистыы дойдулар, уонна АХШ Канаадалыын) илии баттаабыттар. Бу сөбүлэҥ дойдулар ыккардыларынааҕы сокуоннарга, кыраныыссаны чопчулааһыҥҥа, байыаннай турукка, киһи быраабыгар уонна экэниэмиэкэҕэ салаалардаах этэ, билигин да аан дойду олоҕор улахан сабыдыаллаах.

Алтынньы

[уларыт |биики-тиэкиһи уларытыы]
  • Алтынньы 22 — «Венера-9» диэн советскай космическай станцияЧолбон планетаҕа түһэн аан бастаан атын планетаны хаартыскаҕа түһэрэнСиргэ ыыппыт.

Сэтинньи

[уларыт |биики-тиэкиһи уларытыы]
  • Сэтинньи 6Нүөрүҥгүрү куорат буолбут. Ньируунгра эбэҥкилииттэн "Дьарҕаалаах үрэх" диэн. 1952 сыллаахха Нүөрүнгүрүүтээҕи геологическэй чинчийэр партия тэриллэн Нүөрүнгүрү үрэх үрдүгэр бастакы геологтар балааккалара турбут. 1963 сыл балаҕан ыйыгар "Модун" дьапталҕа илин учаастагар бастакы арыйыы саҕаламмыт, ол кэннэ 1967 сыл бүтүүтэ экскаватарынан бастакы чох хостоммут. Онтон БАМ хоту салаатын тутан саҕалаабыттар (Тында – Беркакит хайысхата) уонна Саха сирин соҕурууҥҥу производственнай холбоһугун тэрээһинэ саҕаламмыт.
  • Сэтинньи 8Рига рейдыгар турбут «Сторожевой» диэн байыаннай хараабылгаөрө туруу буолбут. Валерий Саблин диэн замполит хараабыл хапытаанын хаайбыт уонна дойду салалтатаӨктөөп өрөбөлүүссүйэтин таҥнарбытын туһунан биллэрбит, Киин тэлэбиидэнньэҕэ тахсары модьуйбут.Брежнев хараабылы тимирдэргэ бирикээс биэрбитэ.Кронштадка (Швеция кыраныыссатыттан чугас) баран эрэр хараабылы буомбалаан тохтоппутарын кэннэ хапытаан Саблины бэстилиэтинэн атахха бааһырдан былааһы бэйэтигэр төннөрбүтэ. Саблины сууттаан баран дойдуну таҥнарыыга буруйдаан ытан өлөрбүттэрэ, киниэхэ көмөлөспүт Александр Шеин диэн мотуруоһу 8 сыл хаайыыга ыыппыттара. Атыттар дисциплинарнай миэрэҕэ тардыллыбыттара. 1994 сыллаахха дьыала хат көрүллүбүтэ, Үрдүкү суут таҥнарыыга буруйдарын устубута, ол эрээри устаабы кэһиигэ буруйдарын бигэргэппитэ, онон толору реабилитациялаабаҕа.
  • Сэтинньи 11АнголаПортугалияттан тутулуга суох буолбут.
  • Сэтинньи 22Франсиско Франко өлбүтүн кэннэ Хуан КарлосИспания хоруолунан биллэриллибит.

Ахсынньы

[уларыт |биики-тиэкиһи уларытыы]
  • Ахсынньы 26 — Звуктааҕар түргэнник көтөрТу-144 сэбиэскэй пассажирскай сөмүлүөт үлэҕэ киллэриллибит.

Төрөөбүттэр

[уларыт |биики-тиэкиһи уларытыы]

Өлбүттэр

[уларыт |биики-тиэкиһи уларытыы]
  1. https://ysia.ru/rubrika-kadr-drug-yakutskoj-detvory-kak-sergej-mihalkov-priezzhal-v-yakutiyu/
  2. Наталья Харлампьева Семен Данилов. — 2-е изд., испр.. — Москва: Молодая гвардия, 2021. — С. 111. — 285 с. — (Жизнь замечательных людей). —1000 экз. —ISBN 978-5-235-04489-0
Төрдө — «https://sah.wikipedia.org/w/index.php?title=1975_сыл&oldid=413930»
Категория:
Кистэммит категория:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp