Эбээннэр (урукку ааттараилиҥҥи тоҥустар, ламууттар) —Арассыыйахотугулуу илин өттүгэр тарҕанан олорорэбэҥкилэргэ чугасомуктар.
Эбээн диэн тыл икки суолталаах буолуон сөп, бастакытахайаттан түһээччи, иккиһэ -маннааҕы, олохтоох киһи диэн. Ольскай түөлбэ уонна Камчааткаҕа баар Быстринскай оройуон эбээннэр бэйэлэринорочел дииллэр — табалаах, табаһыт (орон — таба). Ольскай оройуон икки сэлиэнньэтигэр (Армань уонна Ола) олохтоох эбээннэр бэйэлэринмэнэ, мэнэл дииллэр, ол аата биир сиргэ олорооччу диэн. Аллараа Халыма эбээннэрэ бэйэлэриниилкан дииллэр — дьиҥнээх, оттонэвын диэн кинилэр хайаҕа уонна тайҕаҕа олорор эбээннэри ааттыыллар.
Этнолингвистическэй классификацияннан эбээннэр тыллара тоҥус-мондьуур бөлөх хотугу тоҥус салаатыгар киирэр.
Бүтүн Арассыыйатааҕы 2002 с. биэрэпис түмүгүнэн Саха Өрөспүүбүлүкэтигэр 11 657 эбээн олорор эбит,Магадаан уобалаһыгар — 2527,Камчааткаҕа — 1779,Чукотскай автономиялаах уокурукка — 1407,Хабаровскай кыраайга — 1272,Кэрээк автономиялаах уокуругар — 751.[1]
Саха Сиригэр эбээннэр бу улуустарга түөлбэлээн олороллор —Эбээн-Бытантай, Уус-Дьааҥы, Муома, Кэбээйи, Томпо, Булуҥ, Үөһээ Дьааҥы, Аллараа Халыма, Орто Халыма, Үөһээ Халыма, Алайыаха, Өймөкөөн, Абый; Магадаан уобалаһыгар маннык оройуоннарга — Ольскай, Хотугу-Эбээн, Орто-Канскай; Хабаровскай кыраайга маннык оройоуннарга — Охуоскай, Үөһээ-Бурея; Камчаатка Быстринскай оройоунугар.