Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Иһинээҕитигэр көс
Бикипиэдьийэ
Көрдөөһүн

Олунньу 25

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт

Олунньу 25 диэнГригориан халандаарыгар сыл 56-с күнэ. Сыл бүтүө 309 күн (ордук хонуктаах сылга 310 күн) баар.

Бэлиэ күннэр

[уларыт |биики-тиэкиһи уларытыы]
  • Венгрия Венгрия — Хомуньуус диктатуратын сиэртибэлэрин ахтар күн
  • Грузия Грузия — Сэбиэскэй оккупация күнэ
  • Пилипиин Пилипиин — Норуот былааһын күнэ
  • Кувейт Кувейт — Наассыйа күнэ
  • Суринам Суринам — Өрөбөлүүссүйэ күнэ
  • Япония Япония — Китано Байка-сай эбэтэр «Слива тыллыытын күнэ»


Түбэлтэлэр

[уларыт |биики-тиэкиһи уларытыы]
  • 1336 — Пиленай куорат түөрт тыһыынча көмүскээччитэ куораттырын уоттаабыттар уонна тевтоннарга билиэн түбэһимээри бэйэлэрин өлөрүммүттэр. Бу түгэн Литва утары туруутугар улахан суолтаны ылбыта, хойут да элбэх уус-уран айымньыга төрүт буолбута.
  • 1741Рим папата таҥара үлэһиттэрэ эргиэнинэн дьарыктаналларын боппут.
  • 1836 — Сэмюэл Кольт револьвергаАХШ патенын ылбыт.
  • 1875 — Кытайга түөрт саастаахГуансюй импэрээтэр буолбут. Цин династия онус импэрээтэрэ. 1908 сыллаахха диэри бүрүстүөлгэ олорбута эрээри, урукку импэрээтэр ойоҕоЦыси дьайыыта суох 1889 сылтан 1898 сыллаахха диэри эрэ ыраахтааҕылаабыта.
  • 1916Верден кыргыһыытын кэмигэр ньиэмэстэр Дуомон форту ылбыттар, Бу форт Франция сэриилэрин сүрүн көмүскэнэр тутуута этэ.
  • 1918 — ньиэмэс сэриилэрэТаллинн куораты ылбыттар,Эстонияны барытын оккупациялаабыттар.
  • 1921Кыһыл АармыйаГрузия киин куоратынТбилисини сэриилээн ылбыт. Грузинскай ССР төрүттэммит.
  • 1930Саха АССР Совнаркомугар гидрометеорология сулууспатын бюрота тэриллибит. Бюро соруга — Саха сиринээҕи гидрометеорология сулууспатын үлэтин иилээн-саҕалаан ыытыы.
  • 1941 — Нидерлааҥҥа бобуллубут хомуньуус баартыйа ньиэмэстэр оккупациялаан олорорАмстердамнарыгар бүттүүн забастовканы тэрийбит. Забастовка нацистар Голландия дьэбириэйдэрин сойуолаһыыларын утары тэриллибитэ.
  • 1947 — сэбиэскэй НКВДВенгрияҕа Бела Ковач диэн дьоҕус сири баһылааччылар тутулуга суох баартыйаларын генеральнай сэкиритээрин тутан дойду парламена утарбытын үрдүнэн ССРС-ка депортациялаабыт. Бу тутуу Венгрияҕа былаас уларыйыытын сүрүн түгэнэ этэ.
  • 1956 —ССКП сүүрбэһис сийиэһигэр МоскубаҕаИосиф Сталин таҥараҕа кубулуйуутун (культ личности)Никита Хрущев бэйэтин дакылаатыгар саралаабыт. Бу дакылаакка баартыйа салалтатын ааспыт устуоруйаҕа саҥа көрүүтэ аһыллыбыта, 1930-с — 1950-с сылларга оҥоһуллубут ыар сокуону кэһиилэр ааҕыллыбыттара, буруй Сталиҥҥа сүктэриллибитэ. Сталин саҕана репрессияҕа түбэспит баартыйа уонна аармыйа диэйэтэллэрин буруйдарын хат көрүү туһунан этиллибитэ.
  • 1964Ленинградка кардиохирург Василий КолесовССРС-ка бастакынан ситиһиилээхтик үлэлии сытар сүрэх тымырыгар шунт туруорбут.
  • 1986Филипиин бэрэсидьиэнэ Фердинанд Маркос 20 сыл баһылаан олорон баран дойдуттан күрээбит;Корасон Акино Филипиин бастакы дьахтар бэрэсидьиэнэ буолар.
  • 1991Варшава Сөбүлэҥин (нууч.Варшавский договор) байыаннай тэрилтэтэ эһиллибит, бөлөххө кыттар 22 дойду бу туһунанБудапешт куоракка сайабылыанньа оҥорбуттар. Бу сыл от ыйын 1 күнүгэрПрагаҕа боротокуолга илии баттаан тэрилтэ букатыннаахтык тохтообут. Санаттахха Варшава Сөбүлэҥэ 1955 сылыам ыйын 14 күнүгэр баттаммыта, аан дойдуга икки бөдөҥ күүс баар буолуутун кэрэһилээбитэ (иккис —НАТО), дойдулар ыккардыларыгар сэрии саҕаланар куттала намтаабыта. Бөлөх ыһыллыбытын кэнниттэн аан дойду араас муннуктарыгар сэрии турара элбээбитэ, аан дойду сэриитэ буолар куттала эбии тыҥаабыта.
  • 1999Казахстааҥҥа тутулуга суох буолбутун кэннэ бастакы биэрэпис саҕаламмыт.

Төрөөбүттэр

[уларыт |биики-тиэкиһи уларытыы]
  • 1304Ибн Баттута — аатырбытарааб айанньыта уонна атыыһыта. Оччотооҕу биллэр дойдулары үксүн кэрийбитэ, ол туһунан сүрдээх суолталаах суруйуулары хаалларбыта. Кырыымҥа, Хапхааска, Алтан Ордуу баһылыгын Узбек олорор сиригэр (аныгы Пятигорскай аттыгар) уонна Волга кытылыгар Алтан Ордуу киин куоратыгар Сарай Беркеҕэ (билигин Волгоград уобалаһын сирэ) сылдьыталаабыта. Түүр уонна моҕуол дьахталлара көҥүл майгылаахтарын сөҕөн суруйбута.
  • 1682Джованни Баттиста МорганьиИталия бырааһа, патология анатомиятын төрүттээччи.
  • 1879Федор Корнилов — бастакы саха идэтийбит музыкааннарыттан биирдэстэрэ, самодеятельнай композитор, хормейстер, саха норуотун музыкатын чинчийээччи, педагог.
  • 1907Сабахаттин Алитурок суруйааччыта, бэйиэт, учуутал.
  • 1960 —Владимир Монастырев — 2003 сылтанГуманитарнай чинчийии институутугар саха тылын быһаарыылаах тылдьытын секторын сэбиэдиссэйэ (2010 сылтан — лексикография сектора), филология билимин хандьыдаата.

Өлбүттэр

[уларыт |биики-тиэкиһи уларытыы]
  • 1920 —Вадим Подбельскай — Саха сиригэр көскө ыытыллыбыт революционердар дьиэ кэргэттэригэр төрөөбүт, 1918-1920 сылларгаРСФСР почталарын уонна телеграфтарын наркома.


к·ы·у
Сылыйдара уоннакүннэрэ
Тохсунньу
Олунньу
Кулун тутар
Муус устар
Ыам ыйа
Бэс ыйа
От ыйа
Атырдьах ыйа
Балаҕан ыйа
Алтынньы
Сэтинньи
Ахсынньы
Төрдө — «https://sah.wikipedia.org/w/index.php?title=Олунньу_25&oldid=377397»
Категория:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp