Movatterモバイル変換

Иһинээҕитигэр көс

Олунньу 2

Сигэни уларыт

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт

Олунньу 2 диэнГригориан халандаарыгар сыл 33-с күнэ. Сыл бүтүө 332 күн (ордук хонуктаах сылга 333 күн) баар.

Бэлиэ күннэр

[уларыт |биики-тиэкиһи уларытыы]

Аан дойдутааҕы бадарааннаах сирдэр күннэрэ. 1971 сыл олунньу 2 күнүгэр Рамсар куоракка (Ираан) көтөрдөр үөскүүр бадарааннаах сирдэрин харыстыыр туһунан сөбүлэҥҥэ илии баттаммыт. Сэбиэскэй Сойуус онно 1977 сыллаахха кыттыспыт. Билигин Арассыыйаҕа аан дойду суолталаах 35 харыстанар бадараан сирдэр бааллар.
Азербайджан Азербайджан —Ыччат күнэ
АХШ АХШ,Канаада Канаада —Таарбаҕан күнэ. АХШ-ка уонна Канаадаҕа бэлиэтииллэр. Бу күнтаарбаҕан хороонуттан тахсан бэйэтин күлүгүн көрөн куттанан төттөрү түстэҕинэ, ол аата кыһын уһуур, оттон былыттаах буолан күлүгүттэн куттамматаҕына саас түргэнник кэлэр диэн билгэлииллэр.
Арассыыйа Арассыыйа — Арассыыйа байыаннай албан аатын күнэ — Сталинградтааҕы кыргыһыыга Кыһыл Аармыйа ньиэмэс-фашист сэриилэрин үлтүрүппүт күнэ (1943).
Эстония Эстония — Чүмэчи күнэ
Эстония Эстония —Тартутааҕы дуогабар түһэрсиллибит күнэ (1920)
Пилипиин Пилипиин — Көнүстүүссүйэ күнэ

Түбэлтэлэр

[уларыт |биики-тиэкиһи уларытыы]

506 —Аларих II, вестготтар ахсыс хоруоллара, кэлин Аларих Бревиарийа диэн ааттаммыт (Breviary Alaricianum эбэтэр Lex Romana Visigothorum) «рим быраабын» хомуурунньугун бар дьонугар таһаарбыт.
629 — Дзёмэй импэрээтэрЯпония 34-с импэрээтэрэ буолбут.
1238 —Бату хаан Москубаны урусхаллаабыт.Монголлар бу куораты Уруусьтан (Нуучча) түһээн хомуйар киин оҥорбуттара.
1386 —Литва Улуу кинээһэ ЙагайлоПольша хоруолунан талыллыбыт. Кини оннугар Литва Улуу кинээһинэн аймаҕа Витовт буолбута. Кэлин Йагайло уонна Витовт күүстэрин түмэн үйэлээх өстөөхтөрүн Тевтон уордьан рыцардарын кыайбыттара.
1421 — Чжу Ди импэрээтэр саҕанаПекииҥҥэ Бобуулаах куорат тутуллан бүппүт.
1535 —Испания конкистадора Педро де МендосаБуэнос-Айрес куораты төрүттээбит. Буэнос-Айрес — Аргентина билиҥҥи киинэ,Соҕуруу Амыарыка саамай улахан пуорда.
1620 —Сибиирдээҕи епархия төрүттэммит.
1709 — Мас-о-Тьерра диэн арыыттан Александр Селькирк диэн киһини быыһаабыттар — бу киһи Робинзон Крузо прототииба буолбут. Арыыга түөрт сылтан ордук олорбут.
1771 —Үөһээ Бүлүү 24 саха буоластарын уонна тоҥус кинээстэрэ алтан бэчээт ылбыттар.
1848 —АХШ уоннаМексика эйэлээх дуогабарга илии баттаабыттар. 1846—1848 сыллааҕы сэрии түмүгэр Миэксикэ хотторонТехас,Нью Мексико,Үөһээ Калифорния сирдэрин биэрбит.
1887 —Пенсильвания штаатыгар аан бастаанТаарбаҕан күнүн бэлиэтээбиттэр.
1920 —Орто Азияҕа Кыһыл Аармыйа Арассыыйа импиэрийэтин вассала буола сылдьыбыт Хива ханлыгын суох оҥорбут.
1920 —РСФСР уоннаЭстония сэриитэТартутааҕы эйэ дуогабарынан түмүктэммит. Эстония тутулуга суох буолбут.
1923 — Полковник Рейнгард баһылыктаах Пепеляев эписиэрдэрин батальона соһуччу саба түһэнАмма солобуодатын ылбыт. Кыргыһыыга үрүҥнэртэн 20 киһи өлбүт, 32 киһи бааһырбыт, кыһыллартан 3 киһи өлбүт, 49 киһи билиэн түбэспит. Бу түбэлтэ 4 күн иннинэИван Строд кыһыл этэрээтэАмматтан Уус-Майа диэки үрүҥнэргэ утары айаннаабыт эбит.
1943 — Аан дойду иккис сэриитэ: Сталинград кыргыһыыта түмүктэммит, ньиэмэс бүтэһик чаастара бэриммиттэр.
1946 — СоҕурууСахалин уоннаКурил арыылара ССРС састаабыгар киирэллэрин туһунан ыйаахха илии баттаммыт.
1959 — Хотугу Ураалга тоҕус хайыһардьыт "Дятлов эспэдииссийэтэ" өлбүт. Билигин да туохтан өлбүттэрэ чопчу быһаарылла илик.
1971 — Рамсар куоракка (Ираан)көтөрдөр үөскүүр бадарааннаах сирдэрин харыстыыр туһунан сөбүлэҥҥэ илии баттаммыт.
1989 —ССРС-Афганистаан сэриитэ: Сэбиэскэй Сойуус бүтэһик тааҥкаларын холуоннатаКабултан тахсыбыт.
1990 — ЮАР бэрэсидьиэнэФредерик де Клерк Африка национальнай кэҥгириэһэ бобуллуута уһуллубутун биллэрбит уоннаНельсон Манделаны хаайыыттан таһаартарыам диэбит.
2009 —Зимбабвеҕа деноминация буолбут, курса — 1 000 000 000 000 : 1 (1 триллион : 1). 2006-2009 сылларга бу курдук үс деноминация буолбута, онтон Зимбабве дуоллара эстибитэ.

Төрөөбүттэр

[уларыт |биики-тиэкиһи уларытыы]

1893 —Буссенго Жан Батист — Боронтуус учуонайа, акадьыамык, агрохимияны төрүттээччи.
1893 —Сүхбаатар (Сухэ-Батор, сахалыы тылбааһа Сүгэ Боотур) — 1921 сыллааҕыМонголия өрөбөлүүссүйэтин салайааччыта.
1904 —Валерий Чкалов — сэбиэскэй көтөр аалы тургутааччы лүөччүк,Сэбиэскэй Сойуус Дьоруойа.
1905 —Айн Рэнд (дьиҥнээх аата Алиса Зиновьевна Розенбаум) —Амыарыка суруйааччыта.
1905 —Николай Черскэй — бөдөҥ сэбиэскэй учуонай, геолог, ньиэп уонна гаас үөскээбит сирдэр мэхээньикэлэрин чинчийээччи, 1964—1987 сыллардаахха ССРС НА Сибиирдээҕи салаатын Саха Сиринээҕи филиалын Бүрүсүүдьүмүн бэрэстээтэлэ.
1912 —Николай Колесов — кырсаны бултааһыҥҥа бүтүн Сойуус рекордун олохтообут саха чулуу булчута,Сэссийэлиистии Үлэ Дьоруойа (1957),Ленин уордьанын кавалера (1957).
1935 —Аркадий Филиппов —Чурапчыга улуус таһымыгар сэбиэскэй, партийнай уорганнарга өр үлэлээбит салайааччы, Чурапчы улууһун Ытык киһитэ, тыыл, үлэ бэтэрээнэ.
1954 —Виктор Михалев — саха археолога, устуоруйа билимин хандьыдаата.
1955 —Прокопий Иванов, көҥүл тустууга тренер, СӨ үтүөлээх тренерэ, СӨ Д.П. Коркин аатынан спортка уонна физическэй култуураҕа Ил бириэмиэйтин лауреата.
1977 —Шакира (Шакира Исабель Мебарак Риполь) —Колумбия ырыаһыта, үҥкүүһүтэ.

Өлбүттэр

[уларыт |биики-тиэкиһи уларытыы]

1991 —Георгий Сыромятников (05.05.1926 төр.) — литэрэтиирэни чинчийбит учуонай, литэрэтиирэни ырытааччы. "Сэссийэлиистии реализм саха литэрэтиирэтигэр" диэн тиэмэҕэ 1968 сыллаахха диссэртээссийэтин көмүскээбит.
1999 —Иван Папышев (10.03.1915 төр.) —Алдантан ыҥырыллыбыт Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа,Сэбиэскэй Сойуус Дьоруойа (1945).

к·ы·у Сыл ыйдара уоннакүннэрэ

Тохсунньу	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

Олунньу	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29

Кулун тутар	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

Муус устар	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

Ыам ыйа	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

Бэс ыйа	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

От ыйа	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

Атырдьах ыйа	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

Балаҕан ыйа	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

Алтынньы	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

Сэтинньи	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

Ахсынньы	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

Төрдө — «https://sah.wikipedia.org/w/index.php?title=Олунньу_2&oldid=414638»

Категория:

Олунньу 2

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp