Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Иһинээҕитигэр көс
Бикипиэдьийэ
Көрдөөһүн

Сүрүн сирэй

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт

Ыстатыйаны саҕалыырга көмөлөһөрСирдьит баар. Сигэтин аллара маннык кинигэ ойуутун таһыгар булуоҥnothumb.

Сахалыы буукубалар браузергар тахсыбат буоллахтарынаманы баттаа

Бикипиэдьийэ — бу элбэх омук тылынан суруллар аһаҕас энциклопедия
Манна ким баҕалаах талбыт ыстатыйатынуларытар эбэтэр саҥа ыстатыйаны суруйар кыахтаах.Билигин Бикипиэдьийэҕэ17647 сахалыы, уонна атын330 омук тылынан өссө 63 мөлүйүөнтэн тахса ыстатыйа баар.

This is Wikipedia inSakha language | Это раздел Википедии наякутском (саха) языке |Как помочь разделу, если Вы плохо владеете или не владеете языком саха.
nothumb
nothumb
Энциклопедия сахалыы ыстатыйалара

Категорияларынан бөлөхтөөһүн — Алпаабытынан сааһылааһын — Саҥа ыстатыйаныСирдьит көмөтүнэн суруйуу

  
nothumb
nothumb
Бикипиэдьийэ туһунан

Бастаан маны аах — Ыйытыылар (Стол вопросов) — Кэпсэтэр сир — Суруйуу сиэрэ

Саргы-дьаалы Сахам тыла,
Айхал-алгыс Сахам тыла,
Уруй олук Сахам тыла,
Кун бэлэҕэ Сахам тыла,
Эйигин мин ыҥырыаҕым,
«Ийээ!» диэммин хаһыытыаҕым.
Тоҕойдору туораан ис,
Арҕастары ааһан ис,
Саргы дьайаан Сахам тыла,
Сарыал санаа — Сахам тыла!
Саха народнай суруйааччыта
Бүөтүр Тобуруокап
  
Бырайыак кылгас устуоруйата маннык — бастаан 2006 сыл бүтэһигэр: бу тугуй, тоҕо атын омуктарга баарый, биһиэхэ суоҕуй, — диэн ыйытыылар кэнниттэн: арай?, тоҕо сатаныа суоҕай? — диэн саарабыл кэнниттэн: ээ, чэ холонон көрүөххэ, — диэнтэн тахсыбыт суол.

Кыттар дьон араас идэлээх, араас дойдуга олорор, саастарынан эмиэ тэҥэ суох дьон.

Биһиги санаабытыгар дьон элбэхтик кытыннаҕына, бэрт эбит диэн биһирээтэҕинэ, сүрдээх, кэскиллээх буолар туруктаах бырайыак. Күн-түүн көннөрү дьон көмөтүнэн ис хоһооно да тупса, ыстатыйатын ахсаана да элбии турар.

От ыйын 13 күнэ

Бэлиэ күннэр

Түбэлтэлэр

  • 1728Витус Беринг Камчаатка кытылыттан хоту устан кэлинБастакы Камчаатка эспэдииссийэтэ диэн ааттаммыт айанын сүрүн устуутун саҕалаабыт. Бу айан кэмигэр Азияны уонна Американы араарар байҕал силбэһиитинэн устан Чукотка байҕалыгар тиийбит, Америка кытылын көрбөтөх да буоллар, Азия Американы кытта холбоспотун быһаарбыт. Бу ситиһиитин кэлин улуу айанньытДжеймс Кук сыаналаан,силбэһиини Беринг аатынан ааттаппыта.
  • 1772 — Англия айанньытаДжеймс Кук устуоруйаҕа аан бастакы сири арҕааттан илин эргийэр айанын саҕалаабыт.
  • 1857 — ЛондоҥҥаГерцен «Колокол» сурунаал бастакы нүөмэрин таһаарбыт. Бу сурунаал Арассыыйаҕа бастакы оппозиционнай таһаарыыннан ааҕыллар.
  • 1908 — ЛондоҥҥаIV Олимпиада аһыллыбыт. Аан бастаан дьахталлар кыттыбыттар.
  • 1930 — аан дойдуфутболга бастакы чемпионатаУругвайга буолбут.
  • 1941Черногорияҕа дойдуну оккупациялаабыт итальянецтары утары өрө туруу саҕаламмыт. Үс нэдиэлэ иһигэр дойдуну барытын кэриэтэ хаппыт, ол эрээри өссө үс нэдиэлэннэн хам баттаммыт.
  • 1947 — Парижка мустубут Европа дойдуларын тас дьыалаҕа миниистирдэрэЕвропа сөргүтүллэр былаанын ылыммыттар. Бу былааны АХШ госсэкиритээрэ Джордж Маршалл оҥорбута. Сэбиэскэй Сойуус сабыдыалыгар киирбит Илин Европа дойдулара уонна Финляндия бу Кэмпириэнсийэҕэ кыттартан батыммыттара.
  • 1990Арассыыйа Федерациятын Киин баана олохтоммут.
  • 2009Саха Өрөспүүбүлүкэтин Кыһыл кинигэтигэр уларытыылар киирбиттэр.

Төрөөбүттэр

Өлбүттэр

Телеграм-ханаалбытыгар суруттаххына биһиги да үөрүөхпүт, бэйэҥ да астыныаҥ ;)

Билэҕин дуо…

Теҥри (таҥара) диэн тыл былыргы түүр бичигинэн
  • 1926 с. алтынньытыгарЭ.К.Пекарскай тылдьытыгар бүтэһик тыллары суруйбут. Ол туһунан Саха Сирин правительствотын ПредседателигэрМ.К. Аммосовка телегамма охсубут. Правительство политкаторжаннар Ленинградтааҕы обществоларын кытта Тылдьыт ааптарын чиэстээһини тэрийбиттэр.
  • Бүлүү өрүс бассейныгар 15664 уу салаата сүүрүгүрдэн киирэр. Онтон улахан салаалара: Марха, Чуона, Улахан Вава, Ахтаранда, Улахан Ботуобуйа, Түҥ, Түүкээн онтон да атыттар. Өрүс бассейныгар 67266 күөл баар, онтон улаханнара Нидьили (119 кв. км), Сүгдьээр (80 кв.км), Богуда (22,6 кв. км), дириҥнэрэ - Муоһааны (110 м).
  • Француз чинчийээччитэКароль Ферре былыргы сахаларга олохторун-дьаһахтарын сүрүннүүр сүрүн өйдөбүлүнэн ат-сылгы буолар дии саныыр. Киниаттаахтар цивилизациялара диэн өйдөбүлү киллэрбит.
  • Былыргы түүр бичигэ балтараа тыһыынча сыл устата (15 үйэ) туттуллубут. X-с үйэҕэ симэлийэн, атын суругунан уларытыллан барбыт.
  • Аатырбыт "Земля Санникова" диэн кинигэ уонна киинэ геройун сиэнин дьиэтэ Дьокуускайга хойукка дылы турбут үһү. Билигин Кружалоҕа саҥаттан тутуллубут "Атыыһыт Санников дьиэтэ" диэн баар.
  • Аттила 452 сыллаахха Италияҕа кимэн киирэн римляннары кыайбыта, ол гынан баран Рим папатын Леону кытта кэпсэтии кэнниттэн дойдутугар төннүбүтэ. Бу түгэн история биир улуу кистэлэңинэн ааҕыллар.
  • Исландияҕа саха атыгар майгынныыр аттар бааллар.
  • БуИталияттан төрүттээх ас аатаустурууна диэн тылтан тахсыбыт эбит.
  • Сорох саха тылларын атын омук тылыгар сатаан тылбаастыыр кыах суох.

Соторутааҥы ыстатыйалар

Ааҕыҥ, көннөрүҥ

Бу күннэрдээҕи уларыйыылар — ким тугу суруйбутун көрүөххэ сөп.

Тульчынка
Соб
Гринвуд Сээмэтри
‎Проспект Парк (Бруклин)
Ван Кортландт Парк
Freedom Financ
‎Kalahari Resorts
‎National Amusements
‎Gaikai
Sony Music Publishing
‎Арктика Records
‎Duoraan Records
Сильныця (өрүс)
‎Попов Петр Васильевич
Максимова Татьяна Ивановна
Иванов Петр Николаевич
‎Егорова Любовь Софроновна
Григорьева Екатерина Степановна
Васильева Юлия Николаевна
Афанасьева Зинаида Михайловна
Афанасьева Валентина Петровна
Афанасьев Алексей Никифорович
‎Новикова Галина Васильевна
Егорова Татьяна Константиновна
‎Саввинова Раиса Архиповна
Чойнова Алевтина Николаевна
Филиппов Пантелеймон Павлович
Федорова Елена Петровна
‎Трофимова Зинаида Захаровна
Трофимов Степан Афанасьевич
‎Степанова Венера Егоровна
Федоров Михаил Александрович
Прокопьева Альбина Афанасьевна

Бу саҥа ыстатыйалар, онон өссө чочулла илик буолуохтарын сөп. Алҕастаах буоллахтарына харса суох көннөрүҥ.

    

Бүгүҥҥү ойуу

Кыһыл драцена (Dracaena cinnabari) —Ииндийэ далайын Сокотра арыытын эндемик үүнээйитэ

Үчүгэй (сэргэммит) ыстатыйа

Тыаһыт, 1926

Тыаһыт, Николай Николаевич Павлов — репрессияҕа түбэһэн өр сылларга умнууга хаалбыт сэбиэскэй кэмҥээҕи саха суруйааччыта.

1922 сыллаахха Саха уобалаһа Сэбиэскэй автономнай өрөспүүбүлүкэҕэ кубулуйуутугар куораттан төннөн иһэн эмиэ үрүҥнэргэ түбэһэн ытылла сыһар, хата аймаҕа этэрээккэ баар буолан быыһыыр. Онтон үрүҥнэртэн күрээн куоракка киирэн педтехникумҥа ылаллар. Техникум ячейкатын бюротун чилиэнинэн талыллар.

(өссө…)

Бастыҥ ыстатыйа

Яков Федорович Санников (1844—1908) — өбүгэлэрин үгэстэрин тутуһан нуучча уонна омук полярниктарыгар сүҥкэн улахан үтүөнү-өҥөнү оҥорбут саха атыыһыта. Кини суон сураҕа Муустаах байҕал кытыытынан эрэ буолбакка, бүтүн Россия үрдүнэн биллибит. Булуҥҥа былыр «халлааҥҥа таҥара, биһиэхэ Яков Санников» дииллэр эбит. 1886 сыллаахха доктор Бунге экспедициятыгар көмөлөспүт. 1894 сыллаахха барон Толль Ф.Нансеҥҥа депо тутарыгар көмөлөспүт. Ол өҥөлөрүн иһин икки кыһыл көмүс мэтээлинэн наҕараадаламмыт (онтон биирин Швеция ыраахтааҕыта Оскар биэрбит).

(өссө…)

Көмүөл күүһэ

Бүгүн бу ыстатыйалары тупсарабыт, тылбаастыыбыт:

Амма улууһа — Бастыҥ ыстатыйаҕа хандьыдаат

Ыстатыйаны уларытыы киинэ курдук көстүүтэ:Көмө:1-кы уруок

Ыҥырыы

Хаһыаттарга, сурунаалларга, атын да сирдэргэ Бикипиэдьийэни ахтыбыт буоллахтарына биһиги үөрэбит. Тоҕото өйдөнөр — ол аата үлэбит си-дьүгээр хаалбатын, дьоҥҥо туһалааҕын бэлиэтэ. Ити бастакытынан. Иккиһинэн — төһөнөн элбэх киһи билэр да, оччонон элбэх киһи кыттар. Онон күннүккүтүгэр (блогкутугар) кэмиттэн кэмигэр ахтар буолуҥ, элбэх дьоҥҥо туһаайан суруйар дуу этэр дуу буоллаххытына эмиэ бикипиэдьийэни кыбытар буолуҥ.Манна оннук ахтыллыбыт түгэннэр испииһэктэрэ баар.

Саҥа ыстатыйаны эбиэххэ

200 000+Ааҥыл (English) ·Испаан (Español) ·Италия (Italiano) ·Ниэмэс (Deutsch) ·Нидерлаан (Nederlands) ·Поляк (Polski) ·Португаал (Português) ·Нуучча (Русский) ·Француз (Français) ·Швед (Svenska) ·Дьоппуон (日本語)
100 000+Арааб (العربية) ·Волапюк (Volapük) ·Каталон (Català) ·Кытай (中文) ·Норвежскай (Norsk) ·Румыын (Română) ·Туурок (Türkçe) ·Украин (Українська) ·Фиин (Suomi) ·Чех (Čeština) ·Эсперанто (Esperanto)
50 000+Болгаар (Български) ·Мадьаар (Magyar) ·Дания (Dansk) ·Иврит (עברית) ·Индонезия (Bahasa Indonesia) ·Кэриэй (한국어) ·Литовскай (Lietuvių) ·Серб (Српски) ·Словаак (Slovenčina) ·Словен (Slovenščina)
20 000+Баск (Euskara) ·Бишнуприя-манипури (ইমার ঠার/বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী) ·Босния (Bosanski) ·Вьетнам (Tiếng Việt) ·Галисийскай (Galego) ·Гириэк (Ελληνικά) ·Грузиин (ქართული) ·Малаай (Bahasa Melayu) ·Неварскай (नेपालभाषा) ·Норвегия-Нюнорск (Nynorsk) ·Персия (فارسی) ·Себуан (Sinugboanong) ·Таай (ไทย) ·Телугу (తెలుగు) ·Судургу ааҥыл (Simple English) ·Хорваат (Hrvatski) ·Эстон (Eesti)
Түүр тыллараАзербайджанАлтаайБашкиирГагаузКазаахКаракалпаакХарачай-БалкаарКыргыысКырыым татаарСоҕуруу азербайджааннар тыллараТатаарТуркменТууракУзбекУйгуурЧувааш

Бары тыллар ·Multilingual coordination ·Бикипиэдьийэ саҥа тылынан ·Саҥа сайдан эрэр салаалары өйөөһүн

 

Уруулуу ситимнэр

Wikimedia Пуондата элбэх омук тылынан тахсар, көҥүл уларытыллар уонна туһаныллар хас да тус-туһунан бырайыактардаах:

Биики Тылдьыт
Тылдьыт уонна тезаурус
Wikibooks
Үөрэх кинигэлэрэ
уонна ыйыылар-кэрдиилэр
Биики Сонун
Сонуннар
Сахалыы бикитиэкэ
Айымньылар
Биики Домох
Бэргэн этиилэр, сытааталар
Биики Хааһах
Ойуулар, уонна да атын медиа-билэлэр
 Meta-Wiki
Бикимиэдьийэ пуондатын ситим-сирэ
Бикибэрситиэт
Көҥүл-босхо үөрэхтээһин матырыйааллара
 
Киирэн көрүҥ, сорох бырайыактар нууччалыы барыллардаахтар, холобурВикиновости эбэтэрВикицитатник
 
Төрдө — «https://sah.wikipedia.org/w/index.php?title=Сүрүн_сирэй&oldid=408494»
Категориялар:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp