^*ter/o UV

^*tero

1.: Laplanedo, sur kiu la homoj loĝas: de atendo kaj espero pereis multaj sur latero^PrV; latero ne estas la plej paca planedo[1]. (♁)terglobomondo
2.: Ekstera firma tavolo de ĉi tiu planedo: super latero sin trovas aero[2]; eĉ el sub latero aperas la vero^PrV; kiu leviĝis fiere, baldaŭ falos altero^PrV; subtero sklavo kaj sinjoro ne diferencas per valoro^PrV; li ĵetis min sur lateron[3]; ili ĵetiĝis vizaĝaltere[4]; helhaŭtuloj rabadis de aborigenoj lateron[5]; ĉiuterpeco estas prilaborata de la kamparanoj, kiuj kultivas ĉion disponeblan[6].
3.: Substanco el kiu konsistas tiu tavolo: argila, sabla, seka, kultureblatero;terkulturo; pot' eltero^PrV; el samatero devenas, saman sukon entenas^PrV.argilo,grundo
4.: Solida grundo kontraste al akvo ekzemple rivera aŭ mara: atendi surtero, ĝis sekiĝos la rivero^PrV; ne moku riveron, ne atinginte lateron^PrV; ankaŭ sur la maro, kiel sur latero, la sorto daŭrigas metadi al li malhelpojn[7]; laŭdu la maron, sed restu surtero^PrV.

1. Stefan Maul:Estimataj gelegantoj,,Monato, 2000/08, p. 3
2.L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 26
3. Robert Robertson:Metempsikozo,Monato, 2000/03, p. 22
4.trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Nombroj 16:45
5. IGARASI Takeo:Torĉo de hipokriteco,Monato, 2000/12, p. 15
6. Maryvonne kaj Bruno Robineau:Laŭ ritmo de la rizejoj,Monato, 2000/02, p. 18
7.Ludoviko Lazaro Zamenhof: Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto, De Eube el Odeso

afrikanse:: aarde
albane:: toka
amhare:: ምድር
angle:: earth
arabe:: أرض
armene:: երկիր
azerbajĝane:: torpaq
beloruse:: зямля1. Зямля
bengale:: পৃথিবী
birme:: မြေကြီးပေါ်မှာ
bulgare:: 1. Земя
ĉeĥe:: půda, zem, zemina, země
ĉine:: 土 [tǔ]1. 地球 [dìqiú]
dane:: jord
estone:: maa
eŭske:: lurra
filipine:: lupa
france:: terre
galege:: terra1. Terra
germane:: 1. Erde, Planet Erde2. Erde, Boden, Land, Erdboden3. Erde, Krume, Ackerkrume4. Land, Festland
guĝarate:: પૃથ્વી
haitie:: latè
haŭse:: duniya
hebree:: ארץ1. כדור הארץ2. קרקע3. אדמה
hinde:: पृथ्वी
hispane:: tierra1. Tierra
hungare:: 1. Föld2. föld3. föld, agyag
igbe:: ụwa
indonezie:: 1. Bumi2. kerak bumi3. tanah4. tanah, daratan
irlande:: cré
islande:: jörð
itale:: terra1. Terra
japane:: 地球[ちきゅう]
jave:: bumi
jide:: ערד
jorube:: aiye
kanare:: ಭೂಮಿಯ
kartvele:: დედამიწაზე
katalune:: terra
kazaĥe:: жер
kimre:: ddaear
kirgize:: жер
kmere:: ផែនដី
koree:: 지구
korsike:: terra
kose:: umhlaba
kroate:: zemlja
kurde:: 3. ax
latine:: terra
latve:: zemes
laŭe:: ແຜ່ນດິນໂລກ
litove:: žemė
makedone:: земјата
malagase:: eto an-tany
malaje:: bumi
malajalame:: ഭൂമി
maorie:: te whenua
marate:: पृथ्वी
monge:: lub ntiaj teb
mongole:: дэлхий
nederlande:: 1. aarde, aardbol2. grond, land3. aarde, grond
nepale:: पृथ्वीमा
njanĝe:: lapansi
okcidentfrise:: ierde
panĝabe:: ਧਰਤੀ ਨੂੰ
paŝtue:: ځمکه
pole:: 1. Ziemia2. ziemia, skorupa ziemska3. ziemia4. ziemia, ląd
portugale:: terra1. Terra
ruande:: isi
ruse:: земля1. Земля
samoe:: lalolagi
sinde:: زمين
sinhale:: පොළොව
skotgaele:: talamh
slovake:: pôda, zem
slovene:: zemlja
somale:: dhulka
ŝone:: pasi
sote:: lefatšeng
sunde:: bumi
svahile:: dunia
taĝike:: замин
taje:: 1. โลก, ดาวโลก2. แผ่นดินโลก
tamile:: பூமியில்
tatare:: җир
telugue:: భూమి
tibete:: ས་
tokipone:: ma
turke:: 1. dünya, Yer2. yeryüzü, dünya3. toprak
ukraine:: емля
urdue:: زمین
uzbeke:: yer
vjetname:: đất
volapuke:: 2. glun3. glun
zulue:: emhlabeni

tera

1.: Apartenanta al la planedo tero: latera supraĵo; latera diametro; lateraj polusoj[8];teraj regnoj[9]; la tutatera globo[10]; neniatera okulo povis vidi tiujn ĉi ĉielajn estaĵojn[11]; en latera nokto ni rigardas supren al la steloj[12].
2.: El la substanco de la tero:tera poto; arĝento, purigita entera fandujo[13].argila

8. Manuel Halvelik:Kaj la suno haltis ...,Monato, 1993/11, p. 23
9.trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, II. Kroniko 12:8
10.H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Dano Holger
11.H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, La virineto de maro
12.H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Lasta perlo
13.trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Psalmaro 12:6

angle:: 1. terrestrial, earthly, telluric2. earthen
beloruse:: 1. зямны2. земляны
ĉeĥe:: pozemský, půdní, zemní
france:: en terre, terrestre
galege:: 1. terrestre, telúrico2. térreo, terroso
germane:: 1. irdisch2. irden, erdig
hebree:: 1. ארצי
hispane:: 1. terrestre, telúrico, terreo2. terrenal, térreo, terroso
hungare:: 1. földi, föld-2. földes, föld-, agyag-
indonezie:: 1. kebumian, terestrial
itale:: terrestre2. terreo
japane:: 地球の[ちきゅうの], 土の[つちの], 地上の[ちじょうの], 陸生の[りくせいの]
katalune:: terrestre
nederlande:: 1. aard-2. aarden
pole:: 1. ziemski2. ziemny
portugale:: terrestre1. telúrico
ruse:: 1. земной2. земляной
slovake:: zemský
ukraine:: земний, наземний

alteriĝi, surteriĝi

(ntr)

Alveni al la tera surfaco.

a): Atingi teron post surakva veturo: La 6-an de junio, 1944, la koalicia armeo komencis alteriĝi en Normandio en suda parto de Francio[14]; la terbordo estis sur deklivo, tiel ke ne estis loko por surteriĝi[15].
b): Surgrundiĝi post flugo: lia aviadilo malfruis, kaj alia ne povis ĝuste alteriĝi pro la nebulo[16]; ni flugas dek mil futojn alte, dekstre vi vidas la Alpojn, maldekstre insuleton; postdekdu minutoj ni surteriĝos en Bervalo[17].deteriĝi¹

14. -: Alteriĝo en Normandio , Ĉina Radio Internacia, 2005
15. D. Defo, trad. A. Krafft: Robinsono Kruso, 1908
16. J. Valano: Ĉu ni kunvenis vane?, 1982
17. L. Beaucaire: Kruko kaj Baniko el Bervalo, 1974

angle:: to land, go ashore
beloruse:: прызямліцца
ĉine:: 登陆[dēnglù], 登陸[dēnglù], 降落[jiàngluò], 着陆[zhuólù], 著陸[zhuólù], 上岸[shàngàn], 着地[zháodì], 著地[zháodì], 登岸[dēngàn]
france:: atterrir
galege:: aterrar (aterraxe)
germane:: landen
hebree:: לנחות \נחת\
hispane:: aterrizar
hungare:: földet ér, landol
indonezie:: 1.a berlabuh1.b mendarat
itale:: atterrare (atterraggio)
japane:: 接岸する[せつがんする], 着陸する[ちゃくりくする]
katalune:: aterrar
nederlande:: landen
pole:: lądować, przybijać do lądu
portugale:: aterrissar
rumane:: ateriza
ruse:: приземлиться

ĉeftero

: Pli granda terpeco,kontinento aŭ granda insulo kontraste al pli malgranda: ekde la 19a jarcento oni eltiras graniton en ŝtonminejo en la nordo de la insulo, transportas ĝin[…] per ŝipo al la ĉeftero[18]; la insulanoj finfine devis rezigni pri sia konstanta batalo kontraŭ malfavoraj kondiĉoj kaj malvolonte translokiĝis al la irlanda ĉeftero[19]; antaŭ ĉirkaŭ 10 000 jaroj, leviĝo de la marnivelo disigis la insulon de la aŭstralia ĉeftero[20].

18. Garbhan MacAoidh:Mistera insulo Ailsa Craig,Monato, 2004/07, p. 22
19. Garbhan MacAoidh:Insulo de verkistoj,Monato, 2007/08, p. 23
20. M. Furness: Kanguru-insulo, edukado.net, 2008-01-29

angle:: mainland
beloruse:: мацярык
ĉine:: 本岛[běndǎo], 本島[běndǎo], 大陆[dàlù], 大陸[dàlù]
france:: continent (subst.), ile principale
germane:: Hauptinsel, Festland
indonezie:: daratan utama
pole:: ląd stały, kontynent

deteriĝi

(ntr)

: Ekflugi de sur la tero: la aviadilo tute ne fervoris por deteriĝi[21]; la flugmaŝino komencis deteriĝi kaj kraŝis en alian flugmaŝinon, kiu tre malfeliĉe hazarde ankoraŭ baris la vojon[22].alteriĝi^1.b

21. T. Steele: Konvinka Kamuflaĵo, 2014
22. Pejno Simono:Ĉu ni mortu miskomprene? (2),Monato, 2000/10, p. 23-25

beloruse:: узьлятаць, адрывацца ад зямлі
ĉine:: 升空[shēngkōng], 昇空[shēngkōng], 取走[qǔzǒu], 太敖[tàiáo], 太自負[tàizìfù], 太自负[tàizìfù]
france:: décoller du sol
germane:: abhebenstarten
hispane:: despegar
indonezie:: lepas landas
katalune:: enlairar-se
pole:: startować

eksterterano

: Supozata vivulo pli-malpli homsimila, kiu ne venus de la planedo tero: eksterterano invitis la ĵurnaliston al sia fluganta telero[23]; eĉ se vi estus eksterterano vi rajtus kritiki la malbonaĵojn de latero[24].

23. last:Verdaj vizitontoj,Monato, 2009/09, p. 16
24. E. Fabian: R: Kie estas la stranguloj?, soc.culture.esperanto, 2002-05-25

angle:: extraterrestrial
beloruse:: іншаплянэтнік
ĉeĥe:: mimozemšťan
ĉine:: 外星人[wàixīngrén], 外星[wàixīng], 外星生命[wàixīngshēngmìng]
france:: extra-terrestre (subst.)
galege:: extraterrestre
germane:: Außerirdischer
hispane:: extraterrestre
indonezie:: alien, makhluk ekstraterestrial, makhluk luar angkasa
itale:: extraterrestre, alieno
japane:: 異星人[いせいじん], 宇宙人[うちゅうじん]
katalune:: extraterrestre
pole:: istota pozaziemska, ufoludek, marsjanin
portugale:: extraterrestre
ruse:: инопланетянин
slovake:: mimozemšťan
taje:: มนุษย์ต่างดาว, สิ่งมีชีวิตนอกโลก

^*enterigi

1.: Meti en la teron: enterigi trezoron, markoton; ĉiuj enterigitoj estas plenaj de meritoj^PrV.
2.: Sepulti metante la korpon de mortinto en subteran tombon: permesu al mi unue iri kaj enterigi mian patron[25]; neniu el ni rifuzos al vi sian tomblokon, por enterigi vian mortintinon[26]; kiu eltrinkos la pokalojn[…] povos uzi la glavon, kiu estas enterigita antaŭ la sojlo[27].
3.: (figure) Forgesigi, vanigi, neniigi: se la entrepreno de tiuj teoriistoj daŭrus iom pli longe, la tuta ideo de lingvo internacia jam delonge estus tute senkreditigita kaj enterigita[28]; ilia afero ŝajnos al la mondo eĉ mortinta kaj je ĉiam enterigita^EE.

25.La Nova Testamento, S. Luko 9:59
26.trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 23:6
27.Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, du fratoj
28.L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado antaŭ la Kvara Kongreso Esperantista en Dresden en la 17a de aŭgusto 1908

angle:: to bury
beloruse:: 1. закапаць, зарыць2. пахаваць, хаваць3. пахаваць
ĉeĥe:: pohřbívat, uložit do země, zakopávat
ĉine:: 埋[mái], 埋葬[máizàng], 埋藏[máicáng], 掩埋[yǎnmái], 殡殓[bìnliàn], 殯殮[bìnliàn], 安葬[ānzàng], 下葬[xiàzàng], 入土[rùtǔ], 瘗[yì], 瘞[yì]
france:: enterrer
galege:: enterrar, soterrar2. inhumar, sepultar
germane:: 1. eingraben2. begraben3. begraben
hebree:: 1. לטמון \טמן\, להטמין \טמן\2. לקבור \קבר\
hispane:: enterrar, soterrar2. inhumar, sepultar
hungare:: 1. elás, földbe ás2. eltemet, elhantol3. eltemet
indonezie:: mengubur
itale:: seppellire, sotterrare, inumare, interrare
japane:: 埋める[うめる], 埋葬する[まいそうする], 葬り去る[ほうむりさる]
katalune:: enterrar
nederlande:: 1. ingraven2. begraven3. begraven
pole:: 1. zakopywać2. pochować3. zakopywać, pochować
portugale:: enterrar, soterrar2. inumar, sepultar
ruse:: 1. закопать, зарыть2. хоронить, похоронить, захоронить3. похоронить
slovake:: pochovať, zahrabať do zeme, zakopať
ukraine:: закопувати, хоронити, ховати (померлого)

elterigi

: Eltiri el la tero: mi nur elterigis tion, pri kio iom forgesis la postaj generacioj[29]; arkeologoj elterigis kaj transdonis al la loka muzeo kvanton da gravaj objektoj, kiuj laŭ noto en historia libro estas aĵoj de antaŭ pli ol 2000 jaroj[30]; elterigado de ercoj[31].

29.B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro II
30. Mu Binghua:Senmonaj muzeoj,Monato, 2005/09, p. 20
31. J. Mendl:Konsekvencoj de ekonomiaj transformoj,Monato, 2002/12, p. 10

angle:: to unearth
beloruse:: выкапаць, адкапаць, раскапаць
ĉeĥe:: vykopat ze země
ĉine:: 挖掘[wājué], 掘出[juéchū], 挖掉[wādiào]
france:: déterrer
galege:: desenterrar, exhumar
germane:: ausgraben
hispane:: desenterrar, exhumar
hungare:: kiás, kihantol
indonezie:: menggali
itale:: dissotterrare, esumare, disseppellire
japane:: 掘り出す[ほりだす], 暴き出す[あばきだす]
katalune:: desenterrar
nederlande:: opgraven
pole:: odkopywać
portugale:: desenterrar, exumar
ruse:: откопать, раскопать
slovake:: vybrať, vyhrabať
ukraine:: викопувати, добувати/виймати з землі, ексгумувати

Novtero

: Novlando: la amerika maranaso reproduktiĝas en malproksima nordo de Nordameriko en Labradoro kaj Novtero[32]; en 1880, Kanado inkluzivis la tuton de sia nuna areo krom Novtero kaj Labradoro[33].

32.Vikipedio, amerika maranaso, 2012-01-22
33.Diskuto:Kanado - Vikipedio

angle:: Newfoundland
beloruse:: Ньюфаўндленд
ĉeĥe:: Nová Země
ĉine:: 紐芬蘭[Niǔfēnlán], 纽芬兰[Niǔfēnlán]
france:: Terre-Neuve
galege:: illa de Terra Nova, Terra Nova
germane:: Neufundland
hispane:: isla de Terranova, Terranova
indonezie:: Newfoundland
itale:: Terranova
katalune:: Terranova
pole:: Nowa Funlandia
portugale:: ilha da Terra Nova, Terra Nova
slovake:: Nová Zem

subteraĵo

: Natura aŭ artfarita spaco sub la tero: ili iris malsupren en la subteraĵojn de la templo dePtah kaj baldaŭ atingis vastan kelon[34]; en la subteraĵoj de liaj turoj oni regaladu vin per akvo kaj pano tiel longe, ĝis viaj haroj elkreskos kiel aglaj plumoj[35]; la subteraĵoj de Palermo[36].kelo,tunelo

34.B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 3, ĉapitro 14a
35.Frederiko Schiller, trad. L. L. Zamenhof: La rabistoj, Akto Unua
36. Roberto Pigro:En Palermo subtere,Monato, 2014/06, p. 19

angle:: subterrane
beloruse:: падвал, падзямельле , склеп, сутарэньне
ĉine:: 窖[jiào], 土牢[tǔláo], 地下室[dìxiàshì], 地窨子[dìyìnzǐ], 窌[jiào]
france:: souterrain (subst.)
germane:: Verlies, Keller
hebree:: מנהרה
hungare:: föld alatti járat, föld alatti építmény
indonezie:: bawah tanah
japane:: 地下室[ちかしつ], 地下埋蔵物[ちかまいぞうぶつ]
katalune:: soterrani
nederlande:: onderaardse gang
pole:: podziemie
ruse:: подземелье, подвал
ukraine:: підземелля, підземне приміщення, підвал

surtera

: Okazanta aŭ vivanta sur la tero: surteraj bestoj[37]; surtera loĝejo[38]; enĉieluloj kaj surteruloj kaj subteruloj[39]; en la loĝejo de la surtera etaĝo li demetis la pulvoplenajn vestojn[40]; li diris adiaŭ al la mondo surtera(mortis)^PrV.

37.trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 1:24
38.La Nova Testamento, II. Korintanoj 5:1
39.La Nova Testamento, Filipianoj 2:10
40.B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro V

angle:: terrestrial
beloruse:: наземны, зямны
ĉeĥe:: pozemní, pozemský, vezdejší
ĉine:: 陆上[lùshàng], 陸上[lùshàng], 陆基[lùjī], 陸基[lùjī], 陆栖[lùqī], 陸棲[lùqī]
france:: terrestre
germane:: irdisch, oberirdisch
hungare:: földi
indonezie:: terestrial
japane:: 地上の[ちじょうの], この世の[このよの]
nederlande:: bovenaards, bovengronds
pole:: naziemny
ruse:: наземный, земной
slovake:: pozemný, pozemský
ukraine:: наземний

surterigo

: Meti sur la teron: ili surterigis la ŝipon kaj la antaŭo fiksiĝis[41]; kreis rekordon la pilotoj, kiuj unuafoje surterigis aviadilon ĉe la poluso sur nepreparita loko[42].

41.La Nova Testamento, La agoj 27:41
42. Araneo:Brrr ...,Monato, 2001/01, p. 10

angle:: landing
beloruse:: прызямленьне
bulgare:: кацане
ĉine:: 着陆[zhuólù], 著陸[zhuólù], 接近地面[jiējìndìmiàn], 着陆[zhuólù], 着陸[zhuólù], 降停[jiàngtíng]
germane:: Landung
indonezie:: mendaratkan, melabuhkan
pole:: lądowanie

terkapo

: Promontoro: duoninsulo da ĝangalo etendiĝis al mallarĝaterkapo[43]; enterkapo kuŝas grandegaj konkoj[44].kabo,kapo^4.aterlango

43.„Tarzan de la Simioj“
44.Ferioj en Ĥersona provinco: insulo Ĝarilgaĉo kaj Oleŝka Sablaro

angle:: cape, promontory
beloruse:: мыс
ĉeĥe:: mys
ĉine:: 海角[hǎijiǎo], 岬[jiǎ], 岬角[jiǎjiǎo], 埼[qí]
france:: cap, promontoire
germane:: Kap, Landzunge, Landspitze
hispane:: cabo
hungare:: fok (tengerbe nyúló), hegyfok
indonezie:: semenanjung, tanjung
japane:: みさき
katalune:: cap
nederlande:: kaap, voorgebergte
pole:: cypel, przylądek
rumane:: cap, promontoriu
slovake:: mys, zemský výbežok do mora
svede:: udde
turke:: burun
ukraine:: мис

terkonekto

: Tiu konekto per drato inter elektra aparato kaj la tero, kiun oni faras por utiligi la tersurfacon kiel unu platon de granda kondensatoro, kies alia plato povas esti laanteno.

angle:: ground (electrical)
beloruse:: зазямленьне
ĉeĥe:: uzemnění
ĉine:: 接地[jiēdì]
france:: terre (électricité)
germane:: Erde (Elektr.)
hebree:: הארקה
hungare:: földelés
indonezie:: pembumian, penanahan
japane:: アース, 接地[せっち]
nederlande:: aarding
pole:: uziom, uziemienie
ruse:: заземление
slovake:: uzemnenie
ukraine:: заземлення

terkontakto

: Okaza kontakto de elektra kondukilo kun la tero, kien elfluas kaj perdiĝas parto de la kurento de la cirkvito.liki

angle:: ground
beloruse:: замыканьне на зямлю
ĉeĥe:: uzemnění
ĉine:: 接地[jiēdì]
hebree:: הארקה
hungare:: földrövidzárlat
indonezie:: arde
japane:: 接地[せっち], 地絡[ちらく]
nederlande:: aarding
pole:: przebicie do ziemi
ruse:: замыкание на землю
slovake:: zemný kontakt, zvod
ukraine:: заземлення

terkultivado

: Ago de tiu, kiu kultivas: ni enkondukis en la lernejo lernadon deterkultivado[45]; Se ekologiaterkultivado estus kriterio por aliro, multe da produktantoj estus ekskludataj[46];

45. Jean Codjo:Revuo Esperanto, decembro 2006, n-ro 1198 (12), Lernejo Jules Verstraeten de Codji: De helplingvo al sinhelpo
46.Diversaj aŭtoroj: Kontakto 2011-2019, Andreas LANGHOLF: La kontribuaĵo de la Justa Komerco kiel ponto inter homoj tra la tuta mondo

angle:: farming
beloruse:: земляробства, рольнiцтва

terkultivisto

: Tiu, kiu metie kultivas la teron.: li havis ankaŭterkultivistojn kaj vinberistojn sur la montoj^MT; La laborantaterkultivisto devas la unua partopreni en la frukto^NT;terkultivistoj dume plantas rizon[47];

47.Monato, Hori Yasuo:Japanio

angle:: farmer
beloruse:: земляроб, рольнiк

terlaboristo

: Salajrulo, kiu prilaboras la teron:Kain fariĝisterlaboristo[48]; la estro de laterlaboristoj estas Hebreo[49].

48.trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 4:2
49.B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro XIV

angle:: agricultural worker, farm hand
beloruse:: сельскагаспадарчы працаўнік
ĉeĥe:: zemědělský dělník
ĉine:: 农夫[nóngfū], 農夫[nóngfū]
france:: ouvrier agricole
germane:: Feldarbeiter, Ackerbauer
hebree:: עובד אדמה, חקלאי
hungare:: béres, mezőgazdasági munkás, mezei munkás
indonezie:: buruh tani, pekerja pertanian
japane:: 農業労働者[のうぎょうろうどうしゃ]
katalune:: treballador agrícola
nederlande:: landbouwer
pole:: robotnik do prac ziemnych
ruse:: сельскохозяйственный рабочий
slovake:: poľnohospodársky robotník

terlango

: Longa, mallarĝa strio de tero, kiu etendiĝas en maron, lagon aŭ riveron: la kurŝaterlango, dividita inter Litovio kaj Rusio[50]; kelkaj rokplatoj kuŝis kiel malgrandajterlangoj en la neprofunda akvo[51].terkapo

50. Laimius Stražnickas:Terlango -- natura valoro,Monato, 2001/02, p. 21
51.Stellan Engholm: Infanoj en Torento, dua libro en la Torento-trilogio, unua parto, ĉapitro 2a

angle:: spit
beloruse:: каса (геагр.)
ĉeĥe:: kosa
ĉine:: 海角[hǎijiǎo], 埼[qí]
france:: cap, langue de terre
germane:: Landzunge
hebree:: לשון יבשה
hispane:: cordón litoral
hungare:: földnyelv
indonezie:: bura
itale:: lingua di terra
japane:: 半島[はんとう], 帯状の陸地[おびじょうのりくち]
nederlande:: landtong
pole:: cypel, mierzeja
portugale:: cordão litoral
ruse:: коса (геогр.)
slovake:: mys, zemský výbežok
ukraine:: коса

termezurado

: Mezurado de la surfaco de agro, arbaro, herbejo, dislimi ilin ktp: la malnovatermezura stango[52]; inĝeniaj instrumentoj portermezurado kaj vojkonstruo[53].

52.H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, kuristoj
53. Garbhan MacAoidh:Kampoj de Soria Antonio Machado, universala poeto,Monato, 2004/12, p. 23

angle:: to survey land
beloruse:: рабіць памер (зямлі)
ĉeĥe:: měřit v terénu
ĉine:: 勘测[kāncè], 勘測[kāncè], 测绘[cèhuì], 測繪[cèhuì]土地探测[tǔdìtàncè], 土地探測[tǔdìtàncè], 土地勘定[tǔdìkāndìng], 土地测量[tǔdìcèliàng], 土地測量[tǔdìcèliàng], 地質探測[dìzhìtàncè], 地质探测[dìzhìtàncè], 军备分布调查[jūnbèifēnbùdiàochá], 軍備分佈調查[jūnbèifēnbùdiàochá], 军火调查[jūnhuǒdiàochá], 軍火調查[jūnhuǒdiàochá]
france:: arpenter (mesurer les surf.)
germane:: Landvermessung
hungare:: felmér (földet)
indonezie:: handasah, ilmu ukur tanah, ilmu ukur wilayah
nederlande:: landmeten
pole:: mierzenie gruntów {pl}, pomiary gruntów {pl}
ruse:: межевать
slovake:: zameriavať zemské plochy

termezuristo

: Tiu kies profesio estas termezurado:termezuristo laborema kaj modesta^VivZam; en samajn figurojn estas ja dividataj niaj kampoj, kaj la ŝtatajtermezuristoj lernas ilin en la lernejoj[54]; lia kariero ĉi tie estistermezuristo[55].

54.B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, ĉapitro 2
55. Elson B. Snow:Kapitano Postnikov,Monato, 2005/06, p. 6

angle:: land surveyor
beloruse:: каморнік, землямер
ĉeĥe:: zeměměřič
ĉine:: 检查员[jiǎncháyuán], 檢查員[jiǎncháyuán], 检查官[jiǎncháguān], 檢查官[jiǎncháguān]
france:: arpenteur
galege:: agrimensor
germane:: Landvermesser, Geodät
hispane:: agrimensor
hungare:: földmérő
indonezie:: surveyor (tanah)
itale:: agrimensore
japane:: 測量師[そくりょうし]
katalune:: agrimensor
nederlande:: landmeter
pole:: mierniczy
portugale:: agrimensor
ruse:: землемер
slovake:: zememerač
ukraine:: землемір

ternukso

1.: Specio dearakido,herbo, kies semgrajnoj maturiĝantaj en subtera guŝo estas manĝeblaj, kaj liveras oleon kaj grasan butersimilan ŝmiraĵon.
2.: Laguŝo aŭ unu el la ordinare du enaj semgrajnoj deternukso¹: la asteroido havas formon similan alternukso[56]; okcident-Afrika plado deternukso, viando, tomato, cepo, ajlo[57].
sekigitaj ternuksoj
CC BY-SA 3.0 [58]

56.Astronomio
57.Maafe
58. H. Zell, propra verko:https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Arachis_hypogaea_004.JPG

angle:: peanut
beloruse:: арахіс
ĉeĥe:: arašíd, arašídový oříšek, podzemnice olejná
ĉine:: 落花生[luòhuāshēng], 花生[huāshēng], 長生果[chángshēngguǒ], 长生果[chángshēngguǒ], 地豆[dìdòu], 土豆[tǔdòu]
france:: cacahouète
galege:: cacahuete
germane:: Erdnuss
hebree:: בוטן
hispane:: cacahuate, cacahuete, maní
hungare:: amerikai mogyoró, földimogyoró, búrmogyoró
indonezie:: kacang tanah
itale:: arachide2. nocciolina, nocciolina americana, bagigi, seme di arachide, spagnoletta
japane:: ピーナッツ, ラッカセイ, ナンキンマメ
katalune:: cacauet
nederlande:: aardnoot
pole:: orzeszek ziemny, arachid
ruse:: арахис, земляной орех
slovake:: arašid, podzemnica olejná
ukraine:: арахіс підземний, земляний горіх

terparto

: Mondoparto: Kaj tamen, malgraŭ tio, P. partoprenis en la disvolvigo de E plej aktive kaj donis ekde la unuaj tempoj al la mondo la plej eminentajn E-istojn. La gazetaro eliranta en unu terparto estis legata en la dua...[59].

59.„Enciklopedio de Esperanto...“ - RuLit - Страница 214

angle:: landmass, continent
beloruse:: частка сьвету
ĉeĥe:: kontinent, světadíl
ĉine:: 洲[zhōu], 大洲[dàzhōu]
france:: région du monde
germane:: Erdteil
hungare:: földrész
indonezie:: daratan
japane:: 五大州の一[いつだいしゅうのひと], 五大陸の一[いつたいりくのひと], 土地[とち], 陸地[りくち]
nederlande:: werelddeel
pole:: kontynent
ruse:: часть света
slovake:: kontinent, svetadiel
ukraine:: частина суші, континент

terpeco

: Pli-malpli granda peco de tero: la tuta apartigitaterpeco devas havi dudek kvin mil kontraŭ dudek kvin mil(mezurstangoj)[60]; ĉi tie[…] ĉiuterpeco estas historia[61]; sur la samaterpeco oni konstruis belan domon[62]; replugita kampo, kie la verdaĵo elvidiĝas el la renversitajterpecoj[63].parcelo

60.trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jeĥezkel 48:20
61.H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, ligo de amikeco
62.H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, malnova domo
63.H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Malbona princo (Legendo)

angle:: plot, lot
beloruse:: палетак, пляц
ĉeĥe:: parcela, pozemek
ĉine:: 立前提[lìqiántí], 一块土地[yīkuàitǔdì], 一塊土地[yīkuàitǔdì], 墺[ào], 地[dì]
france:: terrain
germane:: Scholle (Acker), Stück Land, Ackerscholle, Erdscholle, Ackerfläche, Grundstück
hebree:: פיסת קרקע
hungare:: földdarab
indonezie:: bedeng, bidang tanah, petak
japane:: 一片の土地[いっぺんのとち]
nederlande:: landgoed
pole:: skrawek ziemi
ruse:: участок земли
slovake:: kus zeme, pozemok
ukraine:: земельна ділянка, шматок/клаптик землі

^*terpomo

: Manĝebla radikotubero de laterpomujo, vaste uzata kiellegomo kaj por produktiamelon: vi ricevos de mi sakon daterpomoj[64]; kelke da rostitaj terpomoj kaj bongustan grasan pecon da ŝinko ŝi ricevis[65];terpoma kampo[66];terpomŝelo[67]; senŝeligiterpomon[68]; manĝon akompanis ŝelkuiritajterpomoj el kiuj nur duono uzeblis[69]; frititajterpomoj[70];terpomkaĉo[71].

64.Ludoviko Lazaro Zamenhof: Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto, 3, anekdotoj
65.H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Ŝi estis tute sentaŭga
66.H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Kion la patro faras, estas ĉiam ĝusta
67. Guido kaj Karlijn van Damme:Edukemaj bestoj,Monato, 2000/11, p. 26
68. Albisturo Kvinke:La Pendantaj Ĝardenoj estis sonĝo,Monato, 2009/7, p. 21
69.B. Traven, trad. Hans Georg Kaiser: Mortula Ŝipo, Rakonto de usona maristo, Ĉapitro 27
70. Petro Desmet':Jubile, jubilade, gargantuece palatkareseme,Monato, 2006/08, p. 23
71. Stefan Maul:Kiel savi la germanan kulturon,Monato, 2000/11, p. 30

angle:: potato
beloruse:: бульба
bulgare:: картоф
ĉeĥe:: brambora
ĉine:: 馬鈴薯[mǎlíngshǔ], 马铃薯[mǎlíngshǔ], 土豆[tǔdòu], 薯[shǔ], 山药蛋[shānyaodàn], 山藥蛋[shānyaodàn], 洋芋[yángyù], 藷[shǔ]
france:: pomme de terre
galege:: pataca, baloca, castaña, castaña da terra
germane:: Kartoffel ~pomŝelo:Kartoffelschale. ŝelkuiritaj ~pomoj:Pellkartoffeln. frititaj ~pomoj:Bratkartoffeln. ~pomkaĉo:Kartoffelbrei.
hebree:: תפוח אדמה
hinde:: आलू[ālū]
hispane:: papa, patata
hungare:: burgonya (termés), krumpli (termés)
indonezie:: kentang
itale:: patata
japane:: じゃがいも, ジャガイモ
katalune:: patata, creïlla, trumfa
nederlande:: aardappel (vrucht) ~pomŝelo:aardappelschil. ~pomkaĉo:aardappelpuree.
pole:: ziemniak, kartofel
portugale:: batata, semilha
ruse:: картофель
slovake:: zemiak
taje:: มันฝรั่ง
tibete:: ཞོག་ཁོག་
turke:: patates
ukraine:: картопля (бульбина), картопля (рослина)

terpomujo

: Specio desolano (Solanum tuberosum), legomastaŭdo devena de Ameriko kun manĝeblaj radikotuberoj.

angle:: potato (plant)
beloruse:: бульбянік, бульбоўнік
ĉeĥe:: brambora
ĉine:: 馬鈴薯[mǎlíngshǔ], 马铃薯[mǎlíngshǔ]
france:: pomme de terre (plante)
germane:: Kartoffel (-pflanze)
hispane:: patata, papa
hungare:: burgonya (növény), krumpli (növény)
indonezie:: pohon kentang
itale:: patata
katalune:: patatera, creïllera, trumfera
latinece:: Solanum tuberosum
nederlande:: aardappel (plant)
pole:: sadzeniak
portugale:: batata
ruse:: картофель (растение)
slovake:: zemiak
turke:: patates

terpomfloko

^HejmVort

: Ĉipso: saketoj enhavantaj, ekzemple, ĉokoladojn, nuksojn aŭterpomflokojn[72]; japanoj pli kaj pli dikiĝis pro usonstilaj vivmaniero kaj manĝaĵoj kiel hamburgeroj,terpomflokoj kaj Koka-kolao[73].
terpomflokoj
CC-BY-SA-3.0 [74]

72. John Gobourne:Tiam ... kaj nun,Monato, 2012/01, p. 12
73. Hori Yasuo:Dikuloj maldikiĝu!,Monato, 2009/03, p. 20
74. Rainer Zenz :https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Kartoffelchips-1.jpg

angle:: potato chip (usone), crisp (brite)
beloruse:: чыпсы бульбяныя
ĉine:: 薯片[shǔpiàn], 炸土豆片[zhàtǔdòupiàn], 炸薯片[zháshǔpiàn], 土荳片[tǔdòupiàn], 土豆片[tǔdòupiàn], 油炸土豆片[yóuzhátǔdòupiàn]
france:: chips
germane:: Kartoffelchip
hispane:: papas fritas (plural)
hungare:: burgonyaszirom, csipsz
indonezie:: keripik kentang
katalune:: xips (plural), patates xips (plural)
nederlande:: chip (aardappelchip)
pole:: chips, chrupka ziemniaczana, chrupka kartoflana
ruse:: чипсы (plurale)

terpomfingro

^HejmVort

: Frito: tie vendiĝas nur frititaj eglefinoj kaj frititajterpomfingroj[75]; hamburgeroj kajterpomfingroj en rapidmanĝejo[76]; keĉupo[…] por trempi en ĝi frititajnterpomfingrojn[77].
terpomfingroj kun keĉupo
CC BY-SA 4.0 [78]

75.Cezaro Rossetti: Kredu min, sinjorino!, 31. Ricevis Bandito Laŭ Sia Merito.
76.Vikipedio,Rapidmanĝejo
77.Vikipedio,Keĉupo
78. Lupus in Saxonia, propra verko:https://commons.wikimedia.org/wiki/File:%2BPommes_Rot_-_Bild_001.jpg

angle:: French fry (usone), potato chip (brite)
beloruse:: смажаныя бульба, бульба-фры
ĉine:: 薯条[shǔtiáo], 薯條[shǔtiáo]
france:: frite
germane:: Pommes frites, Fritten
hebree:: טוℷן, צ'יפס (אחד)
hispane:: papas a la francesa (plural), papas fritas (plural)
hungare:: hasábburgonya
indonezie:: kentang goreng
katalune:: patates fregides (plural)
nederlande:: friet, frites, patat (frites)
pole:: frytka
ruse:: картофель во фритюре, картофель жареный соломкой
taje:: มันฝรั่งทอด

terskuo

: Ĉiu el pli-malpli fortajsismaj movoj en tertremo: la unuaterskuo de la Granda KrimeaTertremo[79].

79.Vikipedio,Granda Krimea Tertremo

angle:: seismic tremor, wave, shock
beloruse:: штуршок (падчас землятруса)
ĉeĥe:: otřes půdy, seizmický otřes
france:: secousse tellurique
hungare:: földlökés
indonezie:: getaran seismik
japane:: 揺れ[ゆれ]
nederlande:: aardtrilling
pole:: ruch tektoniczny
ruse:: толчок (при землетрясении)
slovake:: záchvev zeme
ukraine:: підземний поштовх

Movatterモバイル変換

^*ter/o UV

^*tero

tera

alteriĝi, surteriĝi

ĉeftero

deteriĝi

eksterterano

^*enterigi

elterigi

Novtero

subteraĵo

surtera

surterigo

terkapo

terkonekto

terkontakto

terkultivado

terkultivisto

terlaboristo

terlango

termezurado

termezuristo

ternukso

terparto

terpeco

^*terpomo

terpomujo

terpomfloko

terpomfingro

terskuo

administraj notoj

Movatterモバイル変換

*ter/oUV

*tero

tera

alteriĝi, surteriĝi

ĉeftero

deteriĝi

eksterterano

*enterigi

elterigi

Novtero

subteraĵo

surtera

surterigo

terkapo

terkonekto

terkontakto

terkultivado

terkultivisto

terlaboristo

terlango

termezurado

termezuristo

ternukso

terparto

terpeco

*terpomo

terpomujo

terpomfloko

terpomfingro

terskuo

administraj notoj

^*ter/o UV

^*tero

^*enterigi

^*terpomo