Wuliwiya saywitu Wuliwya, Pulipya (Puliwya) ichaQullasuyu qa[ 1] Bolivia )Urin Apya Yalapi llaqtam . Uma llaqtakunaqaChuqichaka ,Chuqiyapu ima kachkanku. Llaqtap pirsiritinqaRutriku Pasmi kachkan.
Urqukuna :Illampu ( 6.421 m) -Illimani (6.439 m) -Sahama (6.542 m) -Aqutanku -Anquhuma -Kapurata -Chakaltaya -Chawpi Urqu -Wayna P'utuqsi -P'utuqsi urqu -Huriqi -Likankawur -Mururata -Parinaquta -Pumirapi -Sapaliri -Tuqurpuri -Huriqi -Wayaqi -Lipis -Uturunku -Sayrikapur Quchakuna :Titiqaqa qucha ,Uru-Uru qucha ,Pukaqucha ,Q'umirqucha ,Yuraqqucha ,Puwpu qucha ,Chilata qucha ,Quwiphasa kachi qucha ,Uyuni kachi qucha ,Suárez qucha ,Suchi qucha ,Kañapa qucha ,Asnaq qucha Mayukuna :Amarumayu ,Chuqiyapu mayu ,Beni mayu ,Hatun Sach'amayu ,Huchusuma mayu ,Wapay mayu ,Mayutata ,Mamuriy mayu ,Pillkumayu ,Kunturillu mayu ,Arqi mayu Wat'akuna :Titiqaqa wat'a -Challwawat'a -Chilliqa wat'a -Killawat'a -Pansa wat'a -Qhuchiwat'a Amachasqa sallqa suyukuna :Puliwyapi amachasqa sallqa suyukuna - mamallaqta parkikuna risirwakunapas Wuliwya llaqtapiqa hisq'unsuyum , 112ruwinchha , 339munisipyu .
Suyu km² Runakuna Runakuna/km² Uma llaqta Wini 213.564 362.521 1,70 Kimsantin llaqta Chuqichaka 51.524 531.522 10,32 Chuqichaka Quchapampa 55.631 1.455.711 26,17 Quchapampa Chuqiyapu 133.985 2.350.466 18,04 Chuqiyapu Uru Uru 53.588 391.870 7,31 Uru Uru Pando nisqa 63.827 52.525 0,82 Cobija P'utuqsi 118.218 709.013 6,00 P'utuqsi Santa Kurus 370.621 2.029.471 5,48 Santa Kurus Tariha 37.623 391.226 10,40 Tariha llapan 1.098.581 8.274.325 7,56 .
2006 watapi Puliwya suyupi 9.627.269 runa kawsasqan (8,76 runa/km²).
Puliwya suyupiqa achkaruna llaqtam ,inrihina ayllu llaqtam.
Tukuy Puliwya suyu runakunamanta 4.133.138inrihina kanku (ine. 2001), paykunaqa 36 qutupi llaqtachakunku. Suyupi tukuy 4.141.187 mana inrihina kawsan.
Uyuni kachi qucha Uma runa llaqtakuna
Pukyu: Wigberto Rivero Pinto (2006) [1]
Puliwya suyupiqa kastilla, qhichwa, aymara, waraniyi simikunatam lliwmanta astawan rimanku.[ 2]
Puliwyaqa 1825yuq watamantapacha chunka isqunniyuqhatun kamachi riqsin.
Iskay waranqa pichqayuq watapi qhapaq intiraymi killapiEvo Morales Susyalismuman Rikch'arimuy partidumantaMovimiento al Socialismo (MAS) nisqa, huk ñiqinumalliq inrihina Puliwya suyumanta, Puliwya suyu runakunamanta 54 % akllanasqa karqan. Iskay waranqa suqtayuq watapi, qhulla puquy killa iskay chunka iskayniyuq p'unchawmantam Buliwyap umalliqnin kachkan.
Suti (Kamaqkuna)
Pachakuti inrihina Rikch'arimuy (Movimiento Indígena Pachakuti (MIP) ) nisqaqa huk buliwyanu partiduman rikch'akuqinrihina tantanakuymi, 2000 watapiFelipe Quispep kamarisqan.
Buliwya suyuqa ima munay rikukuyniyuq, imaymananiray kawsayniyuq,raymikunayuq ,takikunayuq . Kay suyuqa hamuqkunapaq imaymana kawsaykunata kicharin. Kanqan:qaqa siqaykuna , mayupiwamp'upi tuytuykuna,puriykuna ,pisqukuna ,sallqa kawsay qhawaykunapas ,q'uñi unu wayt'aykuna , ñawpa willakuykuna,wasichakuy , ñawpa wasichakuyninkuna qhawaykunapis.
Santa Krus suyupi tarikullantaqNoel Kempff Mercado mamallaqta parki . 2000 watapiUNESCO nisqaTukuy runakunap qhapaq kaynin rimarirqan. Suqta llaqtaqaSanta Krus suyupi tukuy runakunap qhapaq kaynin kan,Misiones jesuíticas de Bolivia Chuqiyapu suyupitaq Titiqaqa qucha Titiqaqa wat'a wanKillawat'a wan, hinaspaTiwanaku kan.P'utuqsi suyupitaq askha sumaq quchakunakachi quchakunapas (Uyuni kachi qucha ,Pukaqucha ,Q'umirqucha ,Yuraqqucha ,Uru-Uru qucha ), hatun urqukuna (Aqutanku ,Likankawur ,Lipis ,Uturunku ) hinaspapisch'in pacha tarikullantaq.Chuqichaka llaqtapitaq ima munay ñawpa wasikuna kan.Quchapampa suyutaq unay pacha mawk'aInkallaqta llaqtayuq, askha sumaq quchakunapas.
Buliwya suyupi tarikuq kaqkuna:
Caporales ,Diablada ,Cueca ,Llamerada ,Macheteros ,Morenada ,Saya ,Suri Sikuri ,Takirari ,Tobas
Qillqaqkuna :
Qutukuna :Pukaj Wayra ,Los Kjarkas ,Wara ,Khanata ,Paja Brava ,Savia Andina ,Ruphay ,Grupo Aymara Takiqkuna :Natividad Betty Veizaga Siles , payqaPukaj Wayra qutumanta (1977);Luzmila Carpio , Emma JunaroWaqachinakuna :Siku ,Qina ,Tarka ,Pinkuyllu ,Charanku Buliwya (NASA, 2002)
Puliwya suyup runa chuntun (waranqakunapi), <- qhari - warmi ->
Puliwyapi runakuna, (1961-2003)
↑ Mana Tawantinsuyumanta Qullasuyuñachu, Kay suyuqa kamakurqa chay Kiriwllu runakunaptin Kastilla icha Ipiyra runakunamanta kamachiyninkuta kutichimusqankumantataq. ↑ obd.descentralizacion.gov.bo /Observatorio Bolivia Democrático (kastilla simi)↑ world-gazetteer (hallch'asqatiyaypi 2001-03-09)
.jpg)
.JPG)
.jpg)
