• 
  Mama Llaqtap San Markus Kuraq Yachay Sunturnin

  Mama Llaqtap San Markus Kuraq Yachay Sunturnin (kastilla simipi: Universidad Nacional Mayor de San Marcos, UNMSM; latin simimanta: Academia Sancti Marci Urbis Regum in Peruvia) nisqaqa Piruwpi qhapaq Yachay sunturmi, Lima llaqtapi. Aswan chaninchasqa, sut'inchasqa yachay wankurina Piruw mamallaqtapi kan, hinan kaspa Piruwpi, Awya Yalawpi ñawpaq yachay sunturnin kan. 1548 watapi, Santo Domingo kunwintupi pata yachaqkunamanta qallarisqaku. Fray Tomas de San Martín nispa, chiqanchasqa paqarirqaku, hinaqtin 1551 wata ayriwa killa 12 ñiqin Carlos I Ispañamanta Qhapaq kamaqillqanninwan chaynallata kawsarirkaku.
• 
  Qhichwa simi

  Qhichwa simi icha Runasimi ñisqaqa Urin Awya Yalapi rimasqan rimaymi. Tawantinsuyup siminsi karqan. Kunanqa yaqa 14.000.000 runam kay simita rimanku, Piruwpi, Buliwyapi, Arhintinapi, Ikwadurpi, Chilipi, Kulumbyapi kaytaqa riman. Lliw Awya Yala rimaykunamanta astawan rimaqniyuqmi. Qhichwa sutita churarqa runasimiman Fray Domingo de Santo Tomás, ñawpaq qillqaq kay simimanta.Simi yachaqkunaqa rimanakun, qhichwa simi hukllachu achkachu rimay. SIL International ñisqa tantanakuy ñinmi, 42 rimaymi, nispa. Qhichwa Simi Hamut'ana Kuraq Sunturtaq ñinmi, huklla simi, Qusqu llaqtap rimayninmi huklla allin qhichwa simi, ñispa. Ichataq Chanka rimaqqa manam Wanka rimayta hap'inchu, Wankataq manam Chanka rimaytachu.
• 
  Pacha q'uñichiy

  Pacha q'uñichiy nisqaqa chimlasay, huk pacha q'uñichina nisqa wapsikunarayku wayra pachap q'uñiyninmi. Inti tiksi muyuta achkiy, k'uyu qhipa, huk illanchaykunawan illanchaspa q'uñichiptin, tiksi muyutaq puka ñawpa nisqatam hawa pachaman illanchan. Pacha q'uñichina wapsikuna chay achkiy, k'uyu qhipa illanchaykunata chimpachinmi, manataqmi puka ñawpatachu. Chay puka ñawpa illanchayta allpaman rirpuchaspa wayra pachapipas hark'aspa allpa pachatam wayra pachatapas q'uñichinmi
• 
  Qiwuña

  Ñawpa pachas Punapi ancha achka qiwuña-qiwuñas karqan, kunan pachataq chaymanta chunka ch'iqtallamantas aswan pisillas puchuq kachkan. Tawantinsuyu pachapiqa Inkakuna ama sach'a muthuychu ñiqsi karqan. Ispañulkuna hamuptinqa achka sach'akunas michina ruranapaq muthusqa karqan. Kunan pacha mana chayllaña q'iru kaptinmi, runakuna qiwuñakunata yamt'apaq wasichanapaqpas muthunku. Llamakuna qiwuñap raphinkunatam mikhunku. Chaywan musuq qiwuña manañam wiñanchu. Lluqsiq qaranrayku qiwuña utqayllam rawran. Chayrayku achka qiwuñatañam kañarqanku.

Llamk'anakuna

• Watapi lliw p'unchawninkunapaq p'anqakunata qillqasunchik,kaypi qhaway!
• Wikipidiya:Lliw Wikipidiyapaq qillqanakuna suytiyuqlistap rakinkunataqaqhichwa simiman t'ikrananchikraqmi atin. Manaraq mast'asqa riqsisqa qhichwa simipi rima kaptinqa,qhichwapi musuq simip kinrayninpikastilla simipi rimatam kakuchinkiman. Kaypi achkaraq t'inkikunap imankunamanta musuq p'anqakunata qillqananchikmi atichkan.
• KunanqaChawpin uya nisqa Wikipidiyap uyapuran qhichwa simiman t'ikrasqañam. Huk t'ikrasqakunaman ama niyta munaspaykiqa,Wikipidiya:Uyapurata t'ikrana p'anqap rimanakuyninpi willamuy.
• Mama llaqtakunamanta qillqakunata qhichwaman t'ikranaykipaq qhawayWikipidiya:Aknalla yanapay.
• Wikipidiya:Ayllupaq p'anqa nisqa p'anqata allinchay.

Mañasqa qillqakuna

Hunt'a kalindaryu (hunt'asqam! :-) Ima tukusqakunata, yurisqakunata, wañusqakunata yapaychik!) · Anti hampina ; -Quya pukllay ·Rinasimintu ·Amirika Tariy ·Phransis Pachakutiy ·Chiri Maqanakuy ·Noam Chomsky ·Barruku ·Klasisismu ·Rumantisismu/Rumantiku ·English help (translate fromAyuda en castellano) ·Contribute effectively (translate fromContribuir efectivamente) ·AH1N1 ·Influenza ·Qispikusqa ·Mama llaqtap hawan ·T'iqisqa kay ·Runa llaqtap sutin ·Ankichiy tuyru ·ISO 3166-1 ·Sistema muscular ·HDI ·Gran Depresión ·Gran Recesión ·+

Hispanohablantes

La familia de lenguas quechuas es hablada por más de 10 millones de personas, principalmente en la zona andina de Sudamérica. Lamentablemente existe poca literatura en lenguas quechuas, tanto impresa como electrónica, por lo cual la mayoría utiliza estas lenguas únicamente para la comunicación oral. Es así que las 7 Wikipidiyas en lenguas quechuas resultan de gran importancia al ser las únicas enciclopedias para cada una de las lenguas y dialectos quechuas actualmente vivos.

Si hablas español y te gustaría ayudar aquí, en Wikipidiya en quechua sureño, ¡eres bienvenido! Tal vez sepas poco o nada dequechua sureño. Entonces, puedes informarte más en:Hispanohablantes,Contribuir efectivamente,Frases útiles yAyuda en castellano.

English Speakers

If you speak English and would like to help here at Wikipidiya, you are welcome! Maybe you know little or nothing of Quechua. Then, you can find out more at information atEnglish speakers,Contribute effectively,Useful phrases, andHelp in English.