na patagiljanga a kakunian a dripun a mepupicul a paqulid ka qadjav a kemasi tua kacaviljan a 1880 a patje kacaviljan a 1900. sa vaik tiamadju apaljavak tua kadjunangan nua zuma a qinaljan, nua zuma a kakunian aya. a sangasangasan, na qemav tiamadju tua kadjunangan nua liukiw (Uruma; ウルマ). sa ka pasusu tiamadju a djemaljun tuatayuan, kuriya (Korea), katua zumanga a qinaljan tazua, sinansihu niamadju tu paljavak taza kadjunangan. a tja kineljang a dripun mavan a tjaljapupicul a kunian i asiya (Asia) tazua kemasi caviljan a 1900. a i pasakacedasan itua kacauan amin aicu a dripun a kiqavan tua zuma a kunian i pasakaledepan. na pasemalaw a dripung tu uri patagiljan tiamadju a kiqecevan tua djermeny (Germany) ka 1914 a caviljan. na paljavak a sivitay nua dripun tua lizuk a cindaw (青島市) a ciniukukan nu i kacaviljan a 1922. pasuvililj na patagilj a sivitay nua dripun a kilailaing tua pulitik (politics) i dripun. semanvasizem (Fascism) a pazangizangilj a kunian a dripun tu seljavak tua sikamasanmusalj a maqaqecian nua i kacauan. na temagilj a dripun a lemivu tua kadjunangan nua ciukuk nu i kacaviljan a 1931.
a tja kineljang a sasupuan nuacaucau i dripun tua sihu a dripun, izuanga ma 124 776 364 a caucau tazua i qiljasan a 1 nua kacaviljan a 2019. kumalj a tjaljatjuruvu a caucau azua i dripun mavan a taqaljan a iyamatu (やまとみんぞく), izuazua uta a zuma a qinaljan. na temagilj a caucau a tjuqalja a djemaljun a semamaza i dripun kemasi tua qadjav a 1890 a caviljan. a seciukuk, a sekurin (고려인) tiamadju a mangetjez tua dripun. sa izua uta kemaizuanan a caucau a seainu.
↑Fujita-Round, Sachiyo; Maher, John C. (2017). "Language Policy and Education in Japan". In McCarty, Teresa L.; May, Stephen (eds.). Language Policy and Political Issues in Education. Encyclopedia of Language and Education (3rd ed.). Springer International Publishing. pp. 491–505. doi:10.1007/978-3-319-02344-1_36.ISBN 978-3-319-02343-4.