Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locajch'a varda sì.
Teresa ëd Gesù
Teresa ëd Gesù (conossùa ëdcò tanmeTeresa d'Ávila) a l'era nassùa aGotarrendura, ant la provinsa d'Ávila, anCastilia, con ël nòm ëdTeresa de Cepeda y Ahumada, ai 28 ëd mars dël 1515. A l'era tersa ëd dódes masnà.Lafamija ëd sò pare, ël sivalié Alonso Sánchez de Cepeda (mòrt dël 1541), a dissendìa da d'ebreo convertì ëdToledo.Soa mare Beatriz d'Ávila y Ahumada (mòrta dël 1527), a vnisìa da la cita noblëssa castilian-a.
Dël 1531 Teresa a l'é intrà ant ël convent ëd Santa María de Gracia a Ávila.Vnùita motobin malavia, a l'ha dovù rintré a ca 'd sò pare.Ai 2 ëd novèmber 1533 a l'é scapà da ca për andé al convent ëd l'Ancarnassion d'Ávila, monasté nen ëdclausura ch'a përmetìa a lereligiose ëd seurte e d'arsèive vìsite.A l'ha pijà ij vot ai 3 ëd novèmber 1534. Durant ël prim ann soa salute a l'é pegiorà; për soagnela, sò pare a l'ha mnala dël 1535 aCastellanos de la Cañada con soa seur.Teresa a l'é restà ant ës vilage fin-a a la prima dël 1536, peui a l'é andàita aBecedos.
