Ëltamborn a l'é në strument musical a percussion costrùì con na cassia ëd bòsch, metal, o d'àutri materiaj, coatà da na pel (stòricament d'animal, ancheuj ëd sòlit sintética) tendùa ansima. A l'é un djë strument pì antich e spantià ant le culture dël mond, dovrà tant për la mùsica che për comuniché o marcé a ritm.
Ij tamborn a son present ant l'umanità da milen-e d'agn. J'archeòlogh a l'han trovà tamborn primitiv fabricà con pèil d'animal e bòsch ant le società preistòriche, dovrà për rituaj religios o për signal. An Egit antich, ij tamborn a j'ero associà a la guèra e a le sirimònie. AnPiemont, l'usagi dël tamborn a riva da tradission medieval, con ël ròl ëd marcé ël passagi dij soldà o d'acompagné le danse popolar durant le fèste.
La strutura dël tamborn a peul varié, ma a comprend sempe:
- Na cassia (o cavaria) circular, tradissionalment ëd bòsch, fabricà con d'ass gionzùe an sercc.
- Na pèil (dita "pel" ëd tamborn), tendùa con tirant o vis.
- Dle còrde o tirant për regolé la tension ëd la pel.
Ij tamborn piemontèis tradissionaj a peulo avèj dimension variàbij, da cit (parej al tamburin) a pì gròss, dovrà ant le bande mùsical. Ant le version modèrne, le pèil sintétiche a son pì duràbij e a manten-o na tonalità costanta.
Ël tamborn a l'é dovrà ant vàire contest:
- Mùsica tradissional piemontèisa: Acompagna strument coma la fisarmònica o la ghironda ant le feste paisan-e.
- Mùsica militar: Stòricament, a marcava ël ritm dle marce.
- Rituaj religios: An quàiche festa patronal, ël tamborn a peul avèj un simbòlism spiritual.
- Mùsica moderna: Dovrà ant ël jazz, rock, e pop coma part ëd la baterìa.
An Piemont, ël tamborn a l'é stàit në strument ëd comunion social. Durant le feste 'd pais, coma ij “bal dovrà” o le sagre, ël son dël tamborn a uniss la comunità. A l'é 'dcò present ant ël Carlevé ëd Ivrea, anté che ij tamborn a acompagno la manifestassion con ritm enérgich. A l'é 'n simbòl ëd vitalità e tradission.
Ij sonador piemontèis a dòvro soens le man diretament për bate 'l tamborn, creand ritm complicà. D'àutri a preferisso 'd bachëtte (bacchette) për un son pì net. Le técniche a comprendo:
- Tamborlé: Rapid batùa con dij colp cit.
- Rulà: Continuo alternesse 'd man për un son longh.
