Laparòlabasìlica (dalgrech[stoa] basilikê, [pòrti] real) a l'adoss a dsernìa la costrussion andoa a l'avìa soa sede ël magistrà suprem, l'arcont real (obasilé).Ant l'Antichità a l'é stàita peui dovrà për significhé n'edifissi coatà a vàire navà, ospitant n'aministrassion, un mërcà o na sala ëd tribunal. Ant l'épocacristian-a la basìlica a l'é n'element essensial ëd l'architeturareligiosa ossidental, n'edifissi ëd sòlit orientà vers l'est ëd tre o sinch navà, con na navà sentral motobin àuta.Costa navà sentral a l'ha dle fnestre dzora l'inissi dij cop dle navà lateraj. A parte dal IV sécol, ël pian ëd base dla basìlica as modìfica viaman ëd pi: êl transet a l'é dotà d'àbsid e pi tard ëd còro ch'a slargo lë spassi.Andrinta, le parèj che a separo la navà sentral da cole lateraj a son duvertà con d'arcade ch'a pògio su 'd colòne (basìlica a colòne) o dle pilie (basìlica a pilie).Antra le tribun-e e le fnestre o j'arcade e le fnestre, ël mur a l'é dle vire archincà con un trifòri. La basìlica a dòmina l'architetura sacrà ossidental a parte dal IV sécol.A sarà rampiassà da la cesa salon mach a la fin dl'épocagòtica e da d'àutre sòrt ëd cese a l'épocabaròca. | 
