Ten artykuł dotyczy dzielnicy Kalisza. Zobacz też:Zawodzie.| Część miasta Kalisza | |
 Rezerwat Archeologiczny Zawodzie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miasto | |
| W granicach Kalisza | 1934 |
| SIMC | 0936753 |
Położenie na mapie Kalisza  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
 51°44′48″N 18°06′16″E/51,746667 18,104444 | |
Zawodzie – lewobrzeżna częśćKalisza usytuowana na osiedluRypinek, położona w odległości ok. 2km odŚródmieścia; najstarsza historycznie częśćmiasta[1]. W 1299 lokowana jakowieś Zawodzie na prawie niemieckim[1].
Zawodzie wraz zeStarym Miastem obejmuje 15 ulic o nazwach historycznych[1].
.jpg)
Na przełomieIX/X w. na Zawodziu, wbagnistejpradolinieProsny[2] wzniesionogród, otoczonywałem, zabezpieczonyfosą, dwukrotnie powiększany do powierzchni 17 500 m²[1]. Powstanie grodu ożywiło rozwój istniejącej jużosady rzemieślniczej zkościołem św. Wojciecha oraz utworzenie obok otwartej osady targowej[1][2]. Zespół obu osad oraz grodu stał się jednym z ważniejszych ośrodków politycznych i handlowych (bądź nawet najważniejszym) w państwie pierwszychPiastów, który to status utrzymał w okresie późniejszym, gdy stał sięgrodem kasztelańskim. WedleKronikiGalla Anonima w 1106,Bolesław Krzywousty zdobył i spalił gród po walce z bratemZbigniewem[1][2].
W 1155 za panowaniaMieszka III Starego, na miejscu wcześniejszego kościoła zbudowano kamiennąkolegiatę św. Pawła, a gród stał się jedną z głównych siedzib książęcych[1][2]. Kolegiata miała pełnić rolę nekropoli władców księstwa i dlatego w świątyni pochowano samego księcia oraz zmarłego kilka lat wcześniej jego synaMieszka Młodszego (zm. 1193). Pod koniec XII wieku na terenie grodu powstała z polecenia księcia Mieszka Starego murowana wieża, która była jednym z pierwszych tego typu obiektów na terenie Polski[3]. Była to zapewne wieża ubezpieczająca bramę w obwodzie drewniano-ziemnych wałów, wchodząca w skład większego zespołu monumentalnych budowli na grodzie kaliskim, do których zaliczyć można kolegiatę św. Pawła wzniesioną w miejscu drewnianego kościoła z początku XI wieku oraz prawdopodobniepalatium[4][5].
Śmierć Mieszka III Starego w 1202 zapoczątkowała początek walk o gród, który często zmieniał właścicieli[1]. W 1233książę śląskiHenryk Brodaty, opanowującWielkopolskę zdobył gród kaliski wykorzystując odsunięcierzeki, a niszcząc go przypieczętował jego koniec na terenie Zawodzia[1].
W2007 gród częściowozrekonstruowano, odtwarzając m.in. bramę wejściową z mostem, fragment dawnych umocnień obronnych, zabudowę mieszkalną, a także część przyziemną romańskiej kolegiaty tworzącRezerwat Archeologiczny Zawodzie[1].
| Osiedla | |
|---|---|
| Sołectwa | |
| Pozostałe części miasta | |
| części miasta wedługTERYT |
