To jest wersja przejrzana tej strony
miasto wgminie miejsko-wiejskiej | |||||
![]() Fragment centrum miasta | |||||
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||
Powiat | |||||
Gmina | |||||
Data założenia | XIX wiek | ||||
Prawa miejskie | 1962 | ||||
Burmistrz | Michał Rytel | ||||
Powierzchnia | 16,46[1] km² | ||||
Populacja (01.01.2024) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
Strefa numeracyjna | +48 77 | ||||
Kod pocztowy | 47-120 | ||||
Tablice rejestracyjne | OST | ||||
Położenie na mapie gminy Zawadzkie ![]() | |||||
Położenie na mapie Polski ![]() | |||||
Położenie na mapie województwa opolskiego ![]() | |||||
Położenie na mapie powiatu strzeleckiego ![]() | |||||
![]() | |||||
TERC (TERYT) | 1611074 | ||||
SIMC | 0966004 | ||||
Urząd miejski ul. Dębowa 1347-120 Zawadzkie | |||||
| |||||
| |||||
Strona internetowa | |||||
BIP |
Zawadzkie (niem. Zawadzki)[2] –miasto naGórnym Śląsku[3], wwojewództwie opolskim, wpowiecie strzeleckim, siedzibagminy miejsko-wiejskiej Zawadzkie.W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało dostarego woj. opolskiego.
Według danych GUS z 1 stycznia 2024 r. miasto liczyło 6358 mieszkańców[1].
Zawadzkie powstało pod koniecXIX wieku jakokolonia robotnicza przy nowo powstałejhucie w 1836. Nazwa pochodzi od nazwiska dyrektora dóbr hrabiego Andreasa Renarda – właściciela tych ziem, Franciszka von Zawadzky'ego; wcześniej teren ten nazywany był Moczydoły. W 1869 r. w miejscowości powstało pierwsze na Górnym Śląsku polskie Towarzystwo Pożyczkowe wzorowanego na podobnych instytucjach działających w Wielkopolsce. Jego organizatorami byli Ślązacy: Juliusz Szaflik (Schafflik), sekretarzem poeta Juliusz Ligoń, a skarbnikiem Wojciech Szaflik (Schafflik)[4]. W 1880 powstało Stare Zawadzkie, a w 1888 Żydownia, zwana też Palestyną –osada ufundowana przez wrocławskiegoŻyda Izraela Pinczowera. Miejscowości połączono administracyjnie w 1897, nadając jednocześnie nazwę Zawadzkie. Nowa osada już w XIX wieku posiadałastację kolejową, szkoły,szpital iaptekę, miała charakter przemysłowy, miejski. W Zawadzkiem istniały też dwakościoły:katolicki iewangelicki. Wplebiscycie górnośląskim przeprowadzonym 20 marca 1921 w Zawadzkiem za Polską głosowało 1156 osób (59,8%), za Niemcami zaś 778 osób (40,2%). Pomimo to miejscowość pozostała wtedy w granicach Niemiec[5].W czasach powstań śląskich wyrabiano w Zawadzkiem działa dla polskich powstańców. Było to w roku 1921.
W okresie panowaniahitlerowskiego reżimu, od 3 września 1936 do przejęcia przez polską administrację miejscowości w 1945, nosiła nazwęAndreashütte[2].
Najbardziej widoczny akcent obecnego krajobrazu miasta, 96-metrowykomin głównej kotłowni huty, wzniesiono w latachI wojny światowej. Zawadzkie rozbudowywało się zarówno w okresiedwudziestolecia międzywojennego, jak i wPRL.
W latach 1945–1954 miejscowość stanowiła odrębnągminę Zawadzkie.W 1954 nadano miejscowości statusosiedla typu miejskiego, a 7 lipca 1962prawa miejskie. Awans do roli ośrodka miejskiego spowodowany był napływem nowych mieszkańców po uruchomieniu w 1961walcowni oraz ciągarni rur.
W 1955 roku na ul. ks. Wajdy postawiono, z inicjatywy miejscowej huty, pomnik ku czci powojennego patrona huty – gen. Świerczewskiego[6]. W 1966 otwartoliceum ogólnokształcące.W 1972 utworzonogminę miejsko-wiejską Zawadzkie, obejmującą oprócz miastasołectwaKielcza iŻędowice. W 1975 oddano do użytku halę widowiskowo-sportową.
31 grudnia 1961 do osiedla Zawadzkie włączono przysiółki Dębnik i Kąty zgromady Pietrówka w tymże powiecie[7].
W 1997 Zawadzkie nawiedziłapowódź tysiąclecia, która szczęśliwie zalała tylko najniżej położoną ulicę Kilińskiego i spowodowała lokalne podtopienia.W 2010 kolejna wielka powódź spowodowała przelanie stawu hutniczego, którego wody uszły na główną ulicę Zawadzkiego, po raz pierwszy w historii zalewając śródmieście miasta.
W 2010 oddano do użytku nowy budynek gimnazjum. Jest on usytuowany na terenie szkoły podstawowej, całość tworzy obecnie funkcjonalny zespół.
W 2012 oddano do użytku kompleks rekreacyjny na os. Powstańców Śl. z jego największą atrakcją, dwoma wyspami wybudowanymi na pobliskim stawie hutniczym. Ich zwyczajowa nazwa to „znikające wyspy”. Kompleks jest chętnie odwiedzany przez dzieci i spacerowiczów, zwłaszcza w okresie letnim.Nazwa „znikające” wzięła się stąd, że w projekcie zapisano budowę jednej wyspy i remont drugiej, tymczasem ta druga nigdy nie istniała.[potrzebny przypis]
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[9]:
Miasto posiada szereg obiektów rekreacyjnych i sportowych: halę sportową z gabinetami odnowy i siłownią, boiska do gry w piłkę nożną, siatkówkę i koszykówkę orazkort tenisowy. Ponadto w mieście działają trzy kluby sportowe:
W Zawadzkiem funkcjonują trzy szkoły: Publiczna Szkoła Podstawowa, Publiczne Gimnazjum i Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w ramach którego funkcjonują Liceum Ogólnokształcące im. Mieszka I, Technikum i Branżowa Szkoła I Stopnia.
Miasto | Kraj | Data podpisania umowy |
---|---|---|
Dubnica nad Váhom | ![]() | 1998 |
Wahrenbrück | ![]() | 1999 |
Bockenem | ![]() | 2002 |
Czortków | ![]() | ? |
Otrokovice | ![]() | ? |
Vác | ![]() | 2016 |
Przynależność wojewódzka |
|
---|---|
Miasta (1945–1975) |
|
Osiedla (1954–1972) |
|
Gminy wiejskie (1945–1954 i 1973–1975) |
|
Gromady (1954–1972) |
|
Miasta na prawach powiatu | |
---|---|
Miasta powiatowe | |
Miasta gminne |