Zamek Ōsaka (jap.大阪城Ōsaka-jō[a]) –japoński zamek w mieścieOsaka. Nazywanyzłotym (jap.金城kinjō) lubbrokatowym zamkiem (jap.錦城kinjō). Jeden z najbardziej znanych zamków w Japonii. Odegrał znaczną rolę podczas jednoczenia kraju w XVI w., w okresieAzuchi-Momoyama. Został zbudowany na dwóch nasypach z ziemi i ciosanych kamieni oraz otoczonyfosą. Główny budynek ma osiem pięter, z czego tylko pięć jest widocznych z zewnątrz, dodatkowo posiada wysoki fundament z kamienia, który miał bronić mieszkańców przed atakami uzbrojonych w miecze najeźdźców.
Na terenie zamku znajduje się 13 obiektów o łącznej powierzchni około 60 000 m²[1] uznanych przez władze Japonii za niezwykle cenne kulturowo[2].
Zamek jest otwarty dla turystów. Można się do niego dostać ze stacji Osaka-jō-kōen linią Osaka Loop Line JR West lub ze stacji Morimachi na linii metra Chuo. Okolica jest popularnym miejscem zwiedzania w szczególności w okresie, kiedy kwitną śliwy, a następniewiśnie. Na terenach parku otaczającego zamek ulokowana jest również wielofunkcyjna arenaOsaka-Jo Hall.
W roku 1583Hideyoshi Toyotomi rozpoczął budowę zamku na miejscu ruin dawnej świątyni-twierdzyIshiyama Hongan-ji, w której bronili się buddyjscy mnisi-wojownicy i chłopi zbuntowani przeciwko siogunowi (ruchIkkō-ikki). Toyotomi chciał, aby nowa twierdza przypominałazamek Azuchi, siedzibęNobunagi Ody. Miała być jednak od niego o wiele wspanialsza. Projekt przewidywał pięciopiętrową wieżę głównądonżonu (tenshu) z trzema dodatkowymi piętrami pod ziemią. Ściany boczne wieży miały być pozłacane, aby dodatkowo wywoływać zachwyt gości.
W 1585 roku ukończono budowę donżonu. Hideyoshi rozbudowywał i ulepszał zamek, czyniąc go coraz trudniejszym do zdobycia. Budowę zakończono w roku 1598. Gdy zmarł, zamek odziedziczył jego synHideyori Toyotomi.
Tokugawa zaatakował Hideyoriego zimą 1614 roku, zaczynając tym samymoblężenie Osaki[4]. Mimo dwukrotnej przewagi liczebnej, dwustutysięcznej armii Tokugawy nie udało się zdobyć nawet zewnętrznych murów fortecy, posunął się więc do podstępu i zaproponował Hideyoriemu pokój, a po dłuższych rokowaniach zażądał od niego dowodu ugodowości w postaci zasypania fosy zamkowej. Toyotomi przystał na ten warunek i zlikwidował fosę, czyniąc zamek prawie bezbronnym.
Latem następnego roku Hideyori nakazał ponowne wykopanie fos. Oburzony Tokugawa wysłał ponownie wojska do zamku Osaka. Armia Tokugawy rozgromiła ludzi Toyotomiego wewnątrz zewnętrznych murów 4 czerwca. Osaka-jō został przejęty przez Tokugawę, a klan Toyotomi ostatecznie upadł.
Mury zamku
SiogunHidetada Tokugawa rozpoczął odbudowę i ponowną fortyfikację zamku w roku 1620. Wybudował nową, podwyższoną wieżę główną z pięcioma piętrami na zewnątrz i ośmioma wewnątrz, a budowę murów zlecił konkretnym klanom samurajskim. Mury wybudowane w latach dwudziestych XVII wieku istnieją do dziś. Mury zbudowane są z bloków granitowych, bez użycia zaprawy. Część materiału budowlanego dostarczono z kamieniołomów z wybrzeżyjapońskiego Morza Wewnętrznego, na wielu blokach znajdują się herby klanów, które dołożyły kamienie do muru. Główna wieża spłonęła od uderzenia piorunu w 1645 roku.
W 1843 roku, po latach zaniedbania, rozpoczęto na zamku prace naprawcze, na które siogunat zbierał pieniądze od ludzi z całego regionu, jednak w 1868 roku znaczna część zamku spłonęła podczas wojny domowej, trwającej w czasie tzw.restauracji Meiji. Rządy Meiji przeznaczyły zamek nakoszary dla nowej, stylizowanej na zachodnich, armii.
W 1928 roku burmistrzowi Osaki udało się odbudować wieżę główną po udanej kampanii zbierania funduszy, jednak w roku 1945 naloty bombowe uszkodziły odbudowaną wieżę.
Pomnik upamiętniający miejsce, w którym Hideyori Toyotomi i jego matka, Yodo-dono, popełnili samobójstwo po upadku zamku
W 1995 roku magistrat Osaki zapowiedział, że zamek zostanie odbudowany i doprowadzony do stanu świetności, w jakim był jeszcze wokresie Edo. Odbudowę zakończono w roku 1997. Zamek jest kopią oryginału wykonaną z betonu (włącznie z windami), jednak wnętrze nie przypomina nawet w najmniejszym stopniu wnętrza japońskiego zamku. W roku 2006 zamek otrzymał 53 lokatę wśród „100 Najwspanialszych Zamków Japońskich”. W roku 2007 wksięgach wieczystych jako właściciela zamku zapisano miastoOsaka, a właścicielem gruntu jest rząd Japonii.