 | Zobacz wiadomości w Wikinews: |
Zajn al-Abidin ibn Ali, Zin al-Abidin Ben Ali (arab. زين العابدين بن علي, ur.3 września1936 wHammam Susie[1], zm.19 września2019 wDżuddzie[2]) –tunezyjski generał i polityk,premier Tunezji w 1987,prezydent kraju w latach 1987–2011[3].
Ukończyłfrancuską akademię wojskowąSaint-Cyr i służył w armii tunezyjskiej, dochodząc w niej do stopniagenerała. Studiował równieżinżynierię wStanach Zjednoczonych. W latach 1964–1974 szef bezpieczeństwa militarnego, stanowisko to usadowiło go w gronie najwyższych kręgów rządowych. W 1974 roku rozpoczął trzyletnią kadencją jakoattaché wojskowyambasady Tunezji wMaroku. W 1977 roku prezydentHabib Burgiba mianował go szefem służb bezpieczeństwa. W latach 1980–1984 byłambasadorem wPolsce. W 1986 roku został ministrem spraw wewnętrznych, jako minister wsławił się rozbiciem ruchuislamskich fundamentalistów. W październiku 1987 roku desygnowany na premiera w zastępstwieRaszida Safara[3].
7 listopada 1987 premierdokonał bezkrwawego przewrotu, uzyskując orzeczenie lekarskie o niezdolności prezydenta Burgiby do sprawowania urzędu[4][5]. Zgodnie z ówczesną tunezyjską konstytucją automatycznie przejął obowiązki głowy państwa. Tego samego dnia został także przywódcą rządzącejDusturowskiej Partii Socjalistycznej[6] a nowym premierem zostałAl-Hadi al-Bakkusz. 27 lutego 1988 ibn Ali założył nową partię –Zgromadzenie Demokratyczno-Konstytucyjne. W następstwie wyborów generalnych w 1989, 2 kwietnia 1989, został oficjalnie zaprzysiężony na stanowisku prezydenta na 5-letnią kadencję[3].
Początkowo bardziej liberalny względem opozycji (w tym tej islamistycznej) niżeli poprzednik. W 1991 roku jednak zdelegalizował opozycyjnąPartię Odrodzenia i zaapelował o zwalczanie islamskich radykałów. Od tego czasu jego rządy były krytykowanie jako łamiące prawa człowieka. Jako przywódca Zgromadzenia Demokratyczno-Konstytucyjnego wygrywał (z przytłaczającym poparciem) kolejno wybory w 1994, 1999, 2000 i2009 roku[3]. W polityce gospodarczej realizował programneoliberalny[7].
14 stycznia 2011 roku ibn Ali uciekł z kraju pod wpływem rozpoczętych 17 grudnia 2010masowych protestów społecznych. Obowiązki prezydenta przejął wówczas premierMuhammad al-Ghannuszi[8][9], a następnego dnia przewodniczący parlamentuFu’ad al-Mubazza. Rewolucja doprowadziła do zalegalizowania wielu tępionych podczas rządów ibn Alego partii politycznych. Ustępujący prezydent znalazł schronienie wArabii Saudyjskiej. W okresie po obaleniu zaocznie skazany za defraudację pieniędzy publicznych i tłumienie protestów z 2010-11[3].
- ↑Who's who in international affairs 2003., wyd. 3rd ed, London: Europa Publications, 2002,ISBN 1-85743-156-1,OCLC 50526266 [dostęp 2020-02-07] . Brak numerów stron w książce
- ↑Former Tunisian President Zine El Abidine Ben Ali dies aged 83, reports say. thenational.ae. [dostęp 2019-09-19]. (ang.).
- ↑abcdeZine al-Abidine Ben Ali, [w:]Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-10-05] (ang.).
- ↑Konstytucja tunezyjska. unpan1.un.org. [zarchiwizowane ztego adresu (2019-04-07)]. ONZ, 2009.
- ↑Bourguiba Described in Tunis New York Times, 9 listopada 1987
- ↑Encyklopedia Świat w przekroju, Warszawa 1990, ISSN 0137-6799, s. 353
- ↑Dictatorship and Neo-Liberalism: The Tunisian People’s Uprising. (ang.).
- ↑Dramatyczna sytuacja w Tunezji – MSZ ostrzega Polaków. konflikty.wp.pl. [zarchiwizowane ztego adresu (2011-01-17)]. konflikty.wp.pl
- ↑Lotnisko otoczone. Stan wyjątkowy w Tunezji tvn24.pl
_-_ribbon_bar.gif)
