Jest to centrum gospodarcze oraz kulturalne północnejDalmacji i jednocześnie piąte co do wielkości miasto kraju. Stolica administracyjnażupanii zadarskiej.
Po zniszczeniuSalony ok. roku 614 zostało wybrane na centrum administracjibizantyjskiej wDalmacji. Około przełomu VI i VII w. w mieście urodził się przyszłypapieżJan IV. W VIII w. wokół Zadaru, pozostającego pod zwierzchnictwemBizancjum, zaczęli się osiedlać przybyli z północySłowianie.
W średniowieczu miał on status wolnego miasta i dopiero w X w. uznał zwierzchnośćkrólów chorwackich.
Później, wskutekIV wyprawy krzyżowej ioblężenia z 1202 roku znajdował się pod panowaniemweneckim. Na XV w. i XVI w. przypada bujny rozwój życia kulturalnego miasta, z którego pochodziło wielu wybitnych literatów, twórców kultury i sztuki (m.in. Petar Zoranić, jeden z pierwszych poetów piszących pochorwacku).
Po okresie panowania weneckiego Zadar znalazł się w granicachhabsburskiej Austrii. Po I wojnie światowej nie wszedł w składKrólestwa Serbów, Chorwatów i Słoweńców, ale stał się włoskąeksklawą wraz z kilkoma przyległymi, niewielkimi miejscowościami (oprócz Zadaru m.in. Bokanjac, Arbanasi, Crno, część miejscowości Diklo) – w sumie 104 km².
W okresie II wojny światowej Zadar stał się stolicą powiększonych terytoriów włoskich w Dalmacji (m.in. zeSplitem włącznie; odstąpionych przez marionetkoweNiepodległe Państwo Chorwackie); po upadkuBenito Mussoliniego Chorwaci próbowali zająć miasto, ale ubiegły ich oddziały Wehrmachtu; do 1944 miasto było pod kontroląWłoskiej Republiki Socjalnej. W październiku 1944, po wycofaniu wojsk niemieckich i ucieczce włoskich urzędników, Zadar zajęli partyzanci jugosłowiańscy. Od 1947 oficjalnie znalazł się w granicachJugosławii, a od 1991Chorwacji. Od 1994 roku w Zadarze ukazuje się dziennik „Zadarski list”.
Turystyka w Zadarze rozwija się od ponad stu lat – w 1899 powstało tu pierwsze biuro podróżyLiburnija, istniejące nieprzerwanie do dziś. Znajduje się tu bardzo interesujące Muzeum Archeologiczne ze zbiorami z czasów starożytnych i średniowiecza[2]. W chorwackich folderach turystycznych stawiane bywa na równi zDubrownikiem orazWenecją. Miasto znane jest ze słynnego wiśniowegolikieruMaraschino. Niedaleko przystani promowej, w północno-zachodniej części promenady, w nadbrzeże wbudowane sąMorskie Organy (projekt: Nikolai Bašić). Wydają one tony różnej wysokości, w efekcie rytmicznego napełniania falami przyboju rurowej konstrukcji, która połączona jest z „piszczałkami” (te zaś mają wyloty w szczytowym poziomie nawierzchni promenady)[3].
↑Dorothy Stannard: Podróże marzeń. Chorwacja. przygot. ed. pol. Bogdan Rudnicki; red. prow. Joanna Zaborowska; tłum. Maciej Falski. Warszawa: Mediaprofit Sp. z o.o., 2007, s. 201.ISBN 978-83-60174-64-7. Cytat: Muzeum Archeologiczne – najstarsze tego typu w Chorwacji.
.JPG)
