Movatterモバイル変換

[0]ホーム

Przejdź do zawartości

XVIII wiek

Edytuj linki

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

XVII wiek <>XIX wiek

Lata 1700. •Lata 1710. •Lata 1720. •Lata 1730. •Lata 1740. •Lata 1750. •Lata 1760. •Lata 1770. •Lata 1780. •Lata 1790.

1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800

XVIII wiek w metodologii historii

[edytuj |edytuj kod]

Wedługperiodyzacji stosowanej w pracach historycznych XVIII wiek umownie kończy się w1789 lub1795 roku. Pierwsza data jest stosowana w periodyzacjihistorii powszechnej (początekrewolucji we Francji), druga zaś w odniesieniu dohistorii Polski (III rozbiór)^[1].

Wydarzenia historyczne w XVIII wieku

[edytuj |edytuj kod]

Wydarzenia 1701–1710

[edytuj |edytuj kod]

w1700 r.
- rozpoczęła sięwielka wojna północna (1700–1721).
- na tron hiszpański wstąpiłFilip V Burbon, wnuk króla francuskiegoLudwika XIV, co stało się powodemwojny sukcesyjnej w Hiszpanii.
- traktat pokojowy między Szwecją a Danią wTraventhal.
- klęska Rosjipod Narwą.
w1701 r.
- Prusy uzyskały rangę królestwa (elektor Fryderyk III, królem Fryderykiem I).
- rozpoczęła sięwojna o sukcesję hiszpańską (1701–1714).
- angielski parlament wydał ustawę o następstwie tronu „Act of Settlement”.
- wMoskwie założono pierwszą szkołę morską (Szkoła Matematyki i Nawigacji).
w1702 r.
- marzec – wWielkiej Brytanii ukazał 1. numer „Daily Courant”, pierwszej regularnie wydawanej gazety codziennej.
- powstanie „białych koszul”Kamizardów w płd.Francji.
- AnglikThomas Savery rozpoczął wytwarzaniemaszyn parowych do osuszania kopalń.
w1703 r. założeniePetersburga.
w1704 r. wojna o sukcesję hiszpańską: kondotier w służbie Wielkiej Brytanii Jerzy Heski (Hesja) i jego żołnierze zdobyli na HiszpanachGibraltar, do dziś nieprzerwanie w rękach brytyjskich (4 sierpnia).
w1705 r.Carlos III zajmuje Barcelonę (14 października).
w1706 r. John Basherville wynalazł nowa metodę druku, tzw.hot pressing method (21 stycznia).
w1707 r.
- Unia angielsko-szkocka, powstałaWielka Brytania.
- wybudowano pierwszy tunel drogowyUmer Loch Tunnel (dł. 61 m,Szwajcaria).
- erupcja japońskiego wulkanuFudżi.
w1708 r. podział Rosji przezPiotra I na gubernie.
w1709 r.Bitwa pod Połtawą – klęska Szwedów w wielkiej wojnie północnej.
w1710 r. w Wielkiej Brytanii uchwalono pierwszą na świecie ustawę o prawie autorskim (10 kwietnia)

Wydarzenia 1711–1720

[edytuj |edytuj kod]

w1711 r.
- pierwsza gazeta literacko-krytycznaThe Spectator (Richard Steele iJoseph Addison).
- w RosjiPiotr I wprowadziłSenat Rządzący.
w1712 r.
- przeniesienie stolicy Rosji zMoskwy doPetersburga.
- AnglikThomas Newcomen zbudował parowy silnik tłokowy (pompowanie wody z kopalni węgla Coneygre).
w1713 r.traktat w Utrecht:Wielka Brytania otrzymałaGibraltar i przywileje handlowe w Ameryce Łacińskiej.
w1714 r.
- traktat w Rastatt: hiszpański tron i kolonie hiszpańskie w Ameryce otrzymał wnukLudwika XIV Filip V. Hiszpańskie dominia w Italii otrzymałaAustria.
- doszło do unii personalnej brytyjsko-hanowerskiej (Jerzy I).
w1715 r. pierwsze powstaniejakobickie w Szkocji.
w1716 r. w lutym początek serii kilku bardzo silnych trzesień ziemi w pn. Algierii (liczba ofiar: ~20 tys.)
w1717 r. sojuszFrancja-Wielka Brytania (przetrwa do ok. 1735).
w1718 r. osadaNowy Orlean założona przez Francuzów (Ameryka Północna).
w1720 r.
- sojuszAustria-Rosja (przetrwa cały wiek XVIII i część XIX).
- Fryderyk Wilhelm I wciela do NiemiecSzczecin wraz z ujściem Odry.

Wydarzenia 1721–1730

[edytuj |edytuj kod]

w1721 r.
- pokój w Nystad – kres potęgi Szwecji.
- Koncerty brandenburskie (Johann Sebastian Bach).
- naGrenlandię wyruszyła kupiecko-misjonarska wyprawa NorwegaHansa Egede’a (dotarła do celu 3 lipca).
w1722 r. pierwsze czasopismo muzyczneMusica Critica (J. Matteson,Hamburg).

Wydarzenia 1731–1740

[edytuj |edytuj kod]

w1733 r. rozpoczęła sięwojna o sukcesję polską.
w1735 r. pierwsze prasowe sprawozdanie z obrad parlamentu (angielskiGentleman’s Magazine).
w1737 r.Kastor i Polluks (Jean-Philippe Rameau).

Wydarzenia 1741–1750

[edytuj |edytuj kod]

w1741 r.
- rozpoczęła sięwojna o sukcesję austriacką (1741–1748) iwojny śląskie Fryderyka II pruskiego będące jej częścią.
- wWoolwich podLondynem powstała pierwsza szkoła wojskowa (Royal Military Academy).
w1742 r.13 kwietnia – wdublińskim Music Hall wystawionoMesjaszaHändla.
w1743 r.bitwa pod Dettingen. Wygrana Brytyjczyków, przegrana Francuzów.
w1745 r.
- bitwa pod Fontenoy. Wygrana Francuzów, przegrana Brytyjczyków.
- drugie powstaniejakobickie w Szkocji.

Wydarzenia 1751–1760

[edytuj |edytuj kod]

w1752 r. traktat międzyAustrią aHiszpanią, wzajemne uznanie stref wpływów we Włoszech.
w1753 r. powstałoBritish Museum.
w1755 r.
- pierwszy most z żelaznymi dźwigarami (Francuz M. Garbin, rz.Rodan,Lyon).
- trzęsienie ziemi w Lizbonie (9 wskali Richtera; 90 000 ofiar).
w1756 r.
- rozpoczęła sięwojna siedmioletnia (1756–1763).
- założono pierwszy Centralny Urząd Statystyczny (Sztokholm,Szwecja).

Wydarzenia 1761–1770

[edytuj |edytuj kod]

w1762 r. założono pierwszą szkołę weterynaryjną (École Nationale Vétérinaire,Lyon,Francja).
w1763 r. na mocytraktatu paryskiego Wielka Brytania otrzymała Kanadę od Francji.
w1764 wSankt Petersburgu otwarto pierwsza państwową szkołę dla dziewcząt (Instytut Smolny).
W latach1764–1767 Bestia z Gévaudan zabiła co najmniej 104 osoby.
w1765 r. konflikt o opłatę stemplową międzyWielką Brytanią a kolonistami w Ameryce.

Wydarzenia 1771–1780

[edytuj |edytuj kod]

w1771 wWielkiej Brytanii założono Związek Zawodowy Czeladników Kapelusznictwa (pierwszy ogólnokrajowy związek zawodowy).
w1772 r. doszło doI rozbioru Polski.
w1776 r.
- bunt kolonistów w Ameryce (Deklaracja Niepodległości).
- James Watt zbudował silnik parowy z oddzielnym separatorem (kopalnia węgla w Bloomfield,Wielka Brytania).
- David Bushnell skonstruował miniaturowy 1-osobowy pojazd podwodny „Turtle” (żółw).

Wydarzenia 1781–1790

[edytuj |edytuj kod]

w1783 r.
- pokój paryski.
- włączenieKrymu do Rosji.
- James Watt wynalazłmaszynę parową (szybkoobrotowy silnik parowy).
w1785 r. pierwszy lot balonem przez kanałLa Manche (balon wodorowy, Francuz J.-P. Blanchard, Amerykanin J. Jeffries).
w1786 r. pierwszegazowe oświetlenie miasta –Würzburg w Niemczech.
w1788 r.Arthur Phillip brytyjski wojskowy i administrator kolonialny, dowódca pierwszej ekspedycji osadniczej w Australii, dopłynął wraz z 11 okrętami więźniów do Nowej Południowej Walii (Sydney).
w1789 r.
- wybuchłarewolucja francuska.
- wybuchło powstanie wBelgii przeciw okupantom austriackim.
- pierwsze posiedzenie Kongresu USA (Nowy Jork).
w1790 r.
- powstanie Zjednoczonych Stanów Belgijskich (Belgia).
- utworzenie Banku Stanów Zjednoczonych.

Wydarzenia 1791–1800

[edytuj |edytuj kod]

w1791 r.
- 3 maja – uchwalenie przez sejm polskikonstytucji.
w1792 r.
- powstałaI Republika Francuska.
- 9 stycznia – podpisanietraktatu pokojowego w Jassach kończący wojnę Turcji z Rosją
- 25 kwietnia – powstałaMarsylianka autorstwaRougeta de Lisle.
- utworzenieMuzeum Luwru wParyżu.
w1793 r.
- 1 sierpnia – weFrancji wprowadzono kilogram jako jednostkę metrycznego systemu wag.
- doszło doII rozbioru Polski.
- zniesienie niewolnictwa wSan Domingo.
w1794 r.
- Insurekcja kościuszkowska.
- założono pierwsze muzeum nauki (Conservatoire des Artes et Métiers,Paryż).
w1795 r.
- 9 lutego –Cejlon iKapstadt, kolonie Holandii zostają zagarnięte przez Anglię.
- 15 lipca –Marsylianka przyjęta jako hymn narodowyFrancji.
- powstanieRepubliki Batawskiej na terenie Niderlandów.
- doszło doIII rozbioru Polski.
- hiszpańska część wyspySanto Domingo na mocytraktatu w Bazylei znalazła się pod panowaniem francuskim.
w1796 r.
- Edward Jenner wprowadza w Angliiszczepienia ochronne przeciwospie.
- początek pierwszej kampanii włoskiejNapoleona.
w1797 r.9 stycznia – we Włoszech powstająlegiony polskie.
w1798 r. zwycięstwo brytyjskie adm.Horatio Nelsona pod Abukirem.
w1799 r.9 listopada –Napoleon Bonaparte dokonujezamachu stanu.
w1800 r.
- 13 lutego – założenieBanku Francji (banku emisyjnego).
- druga wyprawa włoskaNapoleona.

Wybrane wydarzenia XVIII wieku

[edytuj |edytuj kod]

Wybrane wydarzenia XVIII wieku

Władcy państw w XVIII wieku

[edytuj |edytuj kod]

Władcy Anglii i Wielkiej Brytanii w XVIII wieku

[edytuj |edytuj kod]

#	Imię	Urodzony	Zmarł	Czas rządów	Rodzice
56	Anna	6 lutego 1665 St. James’s Palace	1 sierpnia 1714	1702–1707	Jakub II Stuart (1633–1701), król Anglii i Szkocji Anna Hyde (1637–1671), c. Edwarda Hyde’a, 1 hrabiego Clarendon
57	Anna Stuart	6 lutego 1665 St. James’s Palace	1 sierpnia 1714	1707–1714	Jakub II Stuart (1633–1701), król Anglii i Szkocji Anna Hyde (1637–1671), c. Edwarda Hyde’a, 1 hrabiego Clarendon
58	Jerzy I	28 maja 1660 Hanower	11 czerwca 1727 Osnabrück	1714–1727	Ernest August (1629–1698), książę Hanoweru Zofia von Simmern (1630–1714), c. Fryderyka V Wittelsbacha, palatyna reńskiego
59	Jerzy II	10 listopada 1683	25 października 1760	1727–1760	Jerzy I (1660–1727), król Wielkiej Brytanii Zofia Dorota von Celle (1666–1726), c. Jerzego Wilhelma, księcia Brunszwickiego na Lueneburgu
60	Jerzy III	4 czerwca 1738 Londyn	29 stycznia 1820 Windsor	1760–1820	Fryderyk Ludwik (1707–1751), książę Walii Augusta von Sachsen-Gotha (1719–1772), c. Fryderyka II, księcia Sachsen-Gotha-Altenburg

#	Imię	Urodzony	Zmarł	Czas rządów	Rodzice
47	Ludwik XIV	5 września 1638 Saint-Germain-en-Laye	1 września 1715 Wersal	1643–1715	Ludwik XIII (1601–1643), król Francji Anna Austriaczka (1601–1666), c. Filipa III Habsburga, króla Hiszpanii
48	Ludwik XV	15 lutego 1710 Wersal	10 maja 1774 Wersal	1715–1774	Ludwik de Bourbon (1682–1712), książę Burgundii Maria-Adelajda (1685–1712), c. Wiktoria Amadeusza II, króla Sardynii
49	Ludwik XVI	23 sierpnia 1754 Wersal	21 stycznia 1793 Paryż	1774–1792	Ludwik de Bourbon (1729–1765), delfin Maria Józefa Wettin (1731–1767), c. Augusta III, króla Polski
50	Ludwik XVII	27 marca 1785 Wersal	8 czerwca 1795 Temple	1793–1795	Ludwik XVI de Bourbon (1754–1793), delfin Maria Antonina (1755–1793) c. Maria Teresa, cesarzowa Francji

Władcy Hiszpanii w XVIII wieku

[edytuj |edytuj kod]

#	Imię	Urodzony	Zmarł	Czas rządów	Rodzice
5	Karol II	6 listopada 1661 Madryt	1 listopada 1700 Madryt	1665–1700	Filip IV Habsburg (1605–1665), król Hiszpanii Maria Anna Habsburg (1634–1696), c. Ferdynanda III, cesarza rzymskiego
6	Filip V	19 grudnia 1683 Wersal	9 lipca 1746 Madryt	1700–1724	Ludwik Wielki Delfin (1661–1711), delfin Maria Anna Wittelsbach (1660–1690), c. Ferdynanda Marii, elektora bawarskiego
7	Ludwik I	25 sierpnia 1707 Madryt	31 sierpnia 1724 Madryt	1724	Filip V Burbon (1683–1746), król Hiszpanii Maria Ludwika Sabaudzka (1668–1714), c. Wiktora Amadeusza II, króla Sardynii
6	Filip V	19 grudnia 1683 Wersal	9 lipca 1746 Madryt	1724–1746	Ludwik Wielki Delfin (1661–1711), delfin Maria Anna Wittelsbach (1660–1690), c. Ferdynanda Marii, elektora bawarskiego
8	Ferdynand VI	23 września 1713 Madryt	10 sierpnia 1759 Villaviciosa de Odon	1746–1759	Filip V Burbon (1683–1746), król Hiszpanii Maria Ludwika Sabaudzka (1668–1714), c. Wiktora Amadeusza II, króla Sardynii
9	Karol III	20 stycznia 1716 Madryt	14 grudnia 1788 Madryt	1759–1788	Filip V Burbon (1683–1746), król Hiszpanii Elżbieta Farnese (1692–1766), c. Edwarda II, księcia Parmy
10	Karol IV	11 listopada 1748 Portici	20 stycznia 1819 Rzym	1788–1808	Karol III Burbon (1716–1788), król Hiszpanii Maria Amalia Wettin (1724–1760), c. Augusta III, króla Polski

Elektorzy Hanoweru w XVIII wieku

[edytuj |edytuj kod]

1679–1698Ernest August (brat, Hanower, elektor od 1692)
1698–1727Jerzy I Hanowerski Ludwik (syn, król Wielkiej Brytanii jako Jerzy I od 1714)
1727–1760Jerzy II August (syn, król Wielkiej Brytanii Jerzy II)
1760–1820Jerzy III Hanowerski (syn, król Hanoweru od 1814, król Wielkiej Brytanii)

Cesarze Japonii w XVIII wieku

[edytuj |edytuj kod]

Higashiyama – 1687–1709
Nakamikado – 1709–1735
Sakuramachi – 1735–1747
Momozono – 1747–1762
Go-Sakuramachi (cesarzowa) – 1762–1771
Go-Momozono – 1771–1779
Kokaku – 1780–1817

Święte Cesarstwo Rzymskie w XVIII wieku

[edytuj |edytuj kod]

#	Imię	Urodzony	Zmarł	Czas rządów	Rodzice
47	Leopold I	9 czerwca 1640 Wiedeń	5 maja 1705 Wiedeń	1657–1705	Ferdynand III Habsburg (1608–1657), cesarz rzymski Maria Anna Habsburg (1606–1646), c. Filipa III, króla Hiszpanii
48	Józef I	26 lipca 1678 Wiedeń	17 kwietnia 1711 Wiedeń	1705–1711	Leopold I Habsburg (1640–1705), cesarz rzymski Eleonora Magdalena von Pfalz-Neuburg (1655–1720), c. Filipa Wilhelma, elektora-palatyna Renu
49	Karol VI	1 października 1685 Wiedeń	20 października 1740 Wiedeń	1711–1740	Leopold I Habsburg (1640–1705), cesarz rzymski Eleonora Magdalena von Pfalz-Neuburg (1655–1720), c. Filipa Wilhelma, elektora-palatyna Renu
50	Karol VII	6 sierpnia 1697 Bruksela	20 stycznia 1745 Monachium	1742–1745	Maksymilian II Emanuel Wittelsbach (1662–1726), elektor Bawarii Teresa Kunegunda Sobieska (1767–1730), c. Jana III Sobieskiego, króla polskiego
51	Franciszek I	8 grudnia 1708 Nancy	18 sierpnia 1765 Innsbruck	1745–1765	Leopold Józef (1679–1729), książę Lotaryngii Elżbieta Charlotta (1676–1744), c. Filipa I, księcia Orleanu
52	Józef II	13 marca 1741 Wiedeń	20 lutego 1790 Wiedeń	1765–1790	Franciszek I Lotaryński (1708–1765), cesarz rzymski Maria Teresa Habsburg (1717–1780), c. Karola VI, cesarza rzymskiego
53	Leopold II	5 maja 1747 Wiedeń	1 marca 1792 Wiedeń	1790–1792	Franciszek I Lotaryński (1708–1765), cesarz rzymski Maria Teresa Habsburg (1717–1780), c. Karola VI, cesarza rzymskiego
54	Franciszek II	12 lutego 1768 Florencja	2 marca 1835 Wiedeń	1792–1806	Leopold II Habsburg (1747–1792), cesarz rzymski Maria Ludwika Hiszpańska (1745–1792), c. Karola III, króla Hiszpanii

Władcy Polski w XVIII wieku

[edytuj |edytuj kod]

1697–1706 –August II Mocny –unia personalna z Saksonią
1704–1709 –Stanisław Leszczyński
1709–1733 –August II Mocny (ponownie) –unia personalna z Saksonią
1733–1735 –Stanisław Leszczyński (wybrany ponownie, usunięty przez wojska Rosji, Saksonii i Austrii)
1733–1763 –August III Sas –unia personalna z Saksonią
1764–1795 –Stanisław August Poniatowski

Władcy Portugalii w XVIII wieku

[edytuj |edytuj kod]

#	Imię	Urodzony	Zmarł	Czas rządów	Rodzice
39	Piotr II	26 kwietnia 1648 Lizbona	9 grudnia 1706 Alcantara	1683–1706	Jan IV Szczęśliwy (1603–1656), król Portugalii Luisa de Guzman (1613–1666), c. Juana Manuela Pereza de Guzman, 8 księcia Medina-Sidonia
40	Jan V Wielkoduszny	22 października 1689 Lizbona	31 lipca 1750 Lizbona	1706–1750	Piotr II (1648–1706), król Portugalii Maria Zofia von Neuburg (1666–1699), c. Filipa Wilhelma, elektora-palatyna Renu
41	Józef I Reformator	6 czerwca 1714 Lizbona	24 lutego 1777 Lizbona	1750–1777	Jan V Wielkoduszny (1689–1750), król Portugalii Maria Anna Austriaczka (1683–1754), c. Leopolda I, cesarza rzymskiego
42	Maria I	17 grudnia 1734 Lizbona	20 marca 1816 Rio de Janeiro	1777–1816	Józef I (1714–1777), król Portugalii Maria Wiktoria Burbon (1718–1781), c. Filipa V, króla Hiszpanii
43	Piotr III	5 lipca 1717 Lizbona	25 maja 1786 Ajuda	1777–1786	Jan V Wielkoduszny (1689–1750), król Portugalii Maria Anna Austriaczka (1683–1754), c. Leopolda I, cesarza

Władcy Prus w XVIII wieku

[edytuj |edytuj kod]

1701–1713 –Fryderyk I Hohenzollern
1713–1740 –Fryderyk Wilhelm I Hohenzollern
1740–1786 –Fryderyk II Wielki
1786–1797 –Fryderyk Wilhelm II Hohenzollern
1797–1840 –Fryderyk Wilhelm III Hohenzollern

Władcy Rosji w XVIII wieku

[edytuj |edytuj kod]

1685–1721 –Piotr I Wielki
1725–1727 –Katarzyna I
1727–1730 –Piotr II Aleksiejewicz
1730–1740 -Anna Iwanowna Romanowa
1740–1741 -Iwan VI Antonowicz
1741–1762 –Elżbieta Piotrowna
1762 –Piotr III Romanow (od 5 stycznia do 9 lipca)
1762–1796 -Katarzyna II Wielka

Władcy Szwecji w XVIII wieku

[edytuj |edytuj kod]

1697–1718Karol XII Wittelsbach
1719–1720Ulryka Eleonora Wittelsbach
1720–1751Fryderyk I Heski
1751–1771Adolf Fryderyk Oldenburg
1771–1792Gustaw III Oldenburg
1792–1809Gustaw IV Adolf Oldenburg

Władcy Turcji w XVIII wieku

[edytuj |edytuj kod]

1695–1703 Mustafa II (syn Mahmeda II, usunięty, zm.1703)
1703–1730 Ahmed III (brat, usunięty, zm.1736)
1730–1754 Mahmud I (syn Mustafa II)
1754–1757 Osman III (brat)
1757–1774 Mustafa III (syn Ahmeda III)
1774–1789 Abdulhamid I (brat)
1789–1807 Selim III (syn Mustafy III, usunięty, zm.1808)

Stolica apostolska w XVIII wieku

[edytuj |edytuj kod]

Herb	Papież	Łacińskie imię	Prawdziwe imię i nazwisko	Miejsce urodzenia	Pontyfikat
	243.Klemens XI	Clemens Undecimus	Giovanni Francesco Albani	Urbino,Włochy	23 listopada 1700 –19 marca 1721
	244.Innocenty XIII	Innocentius Tertius Decimus	Michelangelo dei Conti	Poli,Włochy	8 maja 1721 –7 marca 1724
	245.Benedykt XIII,O.P.	Benedictus Tertius Decimus	Pietro Francesco Orsini	Gravina in Puglia,Włochy	29 maja 1724 –21 lutego 1730
	246.Klemens XII	Clemens Duodecimus	Lorenzo Corsini	Florencja,Włochy	7 kwietnia 1730 –6 lutego 1740
	247.Benedykt XIV	Benedictus Quartus Decimus	Prospero Lorenzo Lambertini	Bolonia,Włochy	17 sierpnia 1740 –3 maja 1758
	248.Klemens XIII	Clemens Tertius Decimus	Carlo della Torre Rezzonico	Wenecja,Włochy	6 lipca 1758 –2 lutego 1769
	249.Klemens XIV,O.F.M. Conv.	Clemens Quartus Decimus	Giovanni Vincenzo Antonio Ganganelli	Sant’Arcangelo di Romagna,Włochy	19 maja 1769 –22 września 1774
	250.Pius VI	Pius Sextus	Giovanni Angelo Brachi	Cesena,Włochy	15 lutego 1775 –29 sierpnia 1799
	251.Pius VII,O.S.B.	Pius Septimus	Luigi Barnaba Chiaramonti	Cesena,Włochy	14 marca 1800 –20 lipca 1823

Indeks znanych postaci żyjących w XVIII wieku

[edytuj |edytuj kod]

A

[edytuj |edytuj kod]

René Louis de Voyer de Paulmy d’Argenson

Girolamo Abos – maltański kompozytor.
Karl Friedrich Abel – kompozytor niemiecki wLondynie.
Jacob Friedrich von Abel – filozof i pedagog niemiecki.
John Abell – szkocki kompozytor i lutnista.
John Adams – II prezydentUSA
Maria Gaetana Agnesi – włoska lingwistka, matematyk i filozof.
Johan Joachim Agrell (1701–1765) szwedzki kompozytor późnegobaroku.
Willem van Keppel, 2. hrabia Albemarle brytyjski wojskowy i polityk.
Giulio Alberoni – włoski kardynał i polityk hiszpański.
Domenico Alberti – włoski kompozytor.
hrabiaPedro de Aranda – pierwszy sekretarz stanu w Hiszpanii (1792)
Joseph Addison – dziennikarz i pisarz angielski.
Henrico Albicastro – kompozytor holenderski.
Tomaso Albinoni –barokowy kompozytor włoski.
Anna Piotrowna (córka Katarzyny I) – wielka księżna rosyjska.
Jean le Rond d’Alembert – matematyk francuski.
Jeffery Amherst, 1. baron Amherst – dowódca brytyjski.
Leopold von Anhalt-Dessau – marszałek pruski, wynalazłpruski dryl.
Antioch Kantemir – poeta rosyjski.
Emmanuel-Louis-Henri de Launay, hrabia d’Antraigues – francuski pisarz polityczny.
Pedro de Aranda – hiszpański mąż stanu.
John Arbuthnot – pisarz angielski.
Marc-René de Voyer de Paulmy d’Argenson fr. mąż stanu, pisarz polityczny i szef policjiParyża.
René Louis de Voyer de Paulmy d’Argenson – syn poprzedniego również polityk.
Thomas Augustine Arne –barokowy kompozytor angielski.
Peter Artedi – szwedzki przyrodnik, znany jako „ojciec ichtiologii”.
Charles Avison –barokowy kompozytor angielski.

B

[edytuj |edytuj kod]

Johann Sebastian Bach (1685–1750) – kompozytor barokowy niemiecki.
Carl Philipp Emanuel Bach – kompozytor stylu galant syn J.S. Bacha.
Wilhelm Friedemann Bach – kompozytor barokowy najstarszy syn J.S. Bacha.
Johann Christian Bach – kompozytor klasycystyczny, najmłodszy syn J.S.Bacha.
Ludolf Backhuysen (batalista) – holenderski rysownik i malarz.
Marcello Bacciarelli – malarz włoski na dworze polskim.
La Barberina właściwie Barbera (Barbara) Campanini – włoska tancerka baletowa.
Augustin Barruel – jezuita francuski i konserwatywny pisarz polityczny.
Laura Bassi – włoska fizyk, pierwsza w historii kobieta – wykładowca akademicki.
Alexander Gottlieb Baumgarten – filozof niemiecki ze szkoły Leibniza i Wolffa.
Cesare Beccaria – jurysta włoski.
Sidney Beauclerk – brytyjski arystokrata i polityk.
Pierre de Beaumarchais (1732–1799) – francuski dramaturg.
Ludwig van Beethoven (1770–1827) – kompozytor niemiecki doby Oświecenia.
Carl Michael Bellman – kompozytor i poeta szwedzki.
Lorenzo Boturini Benaduci (1702–1755) arystokrata, historyk z księstwaMediolanu.
Augustus Berkeley, 4. hrabia Berkeley – brytyjski arystokrata i wojskowy.
Jacques-Henri Bernardin de Saint-Pierre (1737–1814)- francuski pisarz.
Andreas Gottlieb von Bernstorff (1640–1726) ministerhanowerski. dziadek JHE von Bernstorffa.
hrabiaJohann Hartwig Ernst von Bernstorff (1712–1772) duński mąż stanu. wuj AP Bernstorffa.
hrabiaAndreas Peter Bernstorff (1735–1797) duński mąż stanu. ojciec CH G von Bernstorffa
Christian Günther von Bernstorff (1769–1835) duński i pruski mąż stanu i dyplomata.
hrabiaJoachim Frederik Bernstorff (1771–1835) duński mąż stanu.
James FitzJames, 1. książę Berwick – (21 sierpnia 1670 – 12 czerwca 1734), wódz francuski.
Ernst Biron, książęKurlandii.
Piotr Biron, książęKurlandii, syn Ernesta.
William Blackstone – jurysta angielski.
Jacques-François Blondel – architekt francuski.
Franciszek Bohomolec – polski autor i dziennikarz.
Wojciech Bogusławski – „ojciecteatru polskiego”
Urszula Katarzyna Bokum – kochanka Augusta II.
Giovanni Battista Bononcini – kompozytor włoski, konkurentHändla w Londynie.
Francesco Antonio Bonporti – włoski duchowny i kompozytor.
François Boucher francuski malarz (Rokoko).
Ludwik Franciszek Boufflers – marszałek Francji.
Louis Antoine de Bougainville – podróżnik francuski.
Henri de Boulainvillers (1658–1712) – francuski pisarz polityczny, neofeudał.
Basile Bouchon – wynalazca francuski.
François Boucher – malarz francuski.
William Boyce – kompozytor angielski.
Jan Klemens Branicki – hetman wielki koronny.
Franciszek Ksawery Branicki – hetman wielki koronny.
Barthold Heinrich Brockes – poeta niemiecki.
Riccardo Broschi – kompozytor włoski, bratFarinelliego.
Henrik Magnus von Buddenbrock (1685–1743) szwedzki dowódca stracony w 1743 roku.
Georges-Louis Leclerc, hrabia de Buffon (1707–1788)- przyrodnik francuski.
Carlo Maria Buonaparte – ojciec Napoleona I, prawnik.
Letycja Buonaparte – matka Napoleona I
John Burgoyne – generał brytyjski
Edmund Burke – brytyjski polityk i pisarz polityczny. Ojciec nowoczesnegoKonserwatyzmu.
Aaron Burr – amerykański polityk.
John Stuart, 3. hrabia Bute (1713–1792), premier Wlk. Brytanii od1762 do1763 r.

C

[edytuj |edytuj kod]

Antoine Cadet de Vaux – (Paryż 1743 – Paryż 1828) – dziennikarz francuski.
Jean Calas – protestancki kupiec.Wolter bronił go przed oskarżeniami.
André Campra – kompozytor francuskiegobaroku.
Canaletto I i II – malarze włoscy (Wedutyzm) wuj i bratanek.
Giacomo Casanova –1725–1798 filozof-konserwatysta i awanturnik włoski.
Nicolas Catinat –1637–1712 marszałek Francji.
William Cavendish, 4. książę Devonshire – premier Wielkiej Brytanii.
William Cavendish-Bentinck, 3. książę Portland – premier Wielkiej Brytanii.
Anders Celsius -szwedzki astronom i fizyk.
Claude Chappe – wynalazca francuski.
André de Chénier (1762–1794) – pisarz francuski.
Étienne-François de Choiseul – (1719–1785) francuski dyplomata.
John Churchill, 1. książę Marlborough – generał brytyjski.
Sarah Churchill z domu Jennings (1660–1744) żona Johna.
Alexis Clairaut (1713–1765) – matematyk francuski.
Louis-Nicolas Clérambault – kompozytor francuskiegobaroku.
Spencer Compton, 1. hrabia Wilmington – II premier Wielkiej Brytanii
Charles Marie de La Condamine – francuski fizyk i matematyk.
Jean Condorcet – filozof francuskiego oświecenia.
James Cook – podróżnik brytyjski
Arcangelo Corelli – kompozytor włoski, twórcaconcerto grosso.
Charles Cornwallis, 1. markiz Cornwallis – brytyjski polityk i wódz.
Anna Konstancja Cosel – kochanka Augusta II.
William Coxe – historyk angielski. Podróżnik po Rosji i Polsce.
François Couperin – kompozytor i klawesynista francuski, członek dynastii muzyków.
Prosper Jolyot de Crébillon (1674–1762) – pisarz francuski.
Nicolas-Joseph Cugnot – wynalazca francuski.
Luís da Cunha – portugalski polityk i dyplomata.
Michał Fryderyk Czartoryski
Izabela Czartoryska – polska masonka i sawantka.
August Aleksander Czartoryski – czołowy polski reformator i anglofil.
Adam Kazimierz Czartoryski – kontynuował zamierzenia Augusta Aleksandra.
Teodor Kazimierz Czartoryski – biskup (Poznań)

D

[edytuj |edytuj kod]

Louis-Claude Daquin – kompozytor francuski pochodzenia żydowskiego.
Jan Michał Dąbrowski (pułkownik)
Daniel Defoe – pisarz, dziennikarz angielski, agent Wigów w Szkocji i Anglii.
Pierre Desfontaines – (1685–1745) jezuita, historyk i dziennikarz. WrógVoltaire’a.
Denis Diderot – filozof francuski, twórcaEncyklopedii.
Abbé (opat)Jean-Baptiste Du Bos (1670–1742) – pisarz francuski.
Charles Dufresny lub Charles Du Fresny (zm.1724) – pisarz francuski.
Charles François Dumouriez – generał francuski, dowódca konfederacji barskiej.
Jakub Działyński

E

[edytuj |edytuj kod]

Elimelech z Leżajska (1717–1786) – rabin żydowski, pierwszy cadyk w historii judaizmu.
Victor Marie d’Estrées – marszałek Francji, za Ludwika XIV, sekretarz floty
Dorothea Erxleben – była pierwszą dyplomowaną lekarką niemiecką.
Eugeniusz Sabaudzki – jeden z największych wodzów w historii.
Leonhard Euler – matematyk szwajcarski.

F

[edytuj |edytuj kod]

Farinelli – słynny śpiewak włoski.
Johann Friedrich Fasch – niemiecki kompozytor.
Feliks z Nikozji (1715–1787), kapucyn, święty Kościoła katolickiego.
François Fénelon (1651–1715) – francuski duchowny i filozof.
Willem de Fesch – kompozytor holenderski.
Henry Fielding – pisarz angielski, satyryk i szef policji wWestminster.
Sarah Fielding – siostra h. Fieldinga wybitna pisarka.
Fiodorowa Wasilijewa – chłopka, miała 69 dzieci.
Charles FitzRoy-Scudamore – brytyjski arystokrata i poseł.
André Hercule de Fleury – francuski kardynał i minister.
José Moñino, hrabia Floridablanca – pierwszy sekretarz stanu w Hiszpanii (1777–1792).
Jakub Fontana – włoski architekt w Polsce.
Georg Forster – filozof i podróżnik niemiecki. uczestnik wyprawy Jamesa Cooka.
Antoine Forqueray – barokowy kompozytor francuski.
Jean-Baptiste-Antoine Forqueray – barokowy kompozytor francuski, syn Antoine’a.
Niccolò Ugo Foscolo – (1778–1793) pisarz włoski.
Charles James Fox – radykalny polityk brytyjski.
Benjamin Franklin – filozof i polityk amerykański, wynalazca piorunochronu.
Johann Balthasar Christian Freisslich – kompozytor niemiecki wGdańsku.
Élie Fréron – konserwatywny dziennikarz, przeciwnikVoltaire’a.
Fryderyk Wielki – król Prus
Bernard le Bovier de Fontenelle (1657–1757) – filozof francuski.
Johann Joseph Fux – barokowy kompozytor austriacki

G

[edytuj |edytuj kod]

Thomas Gainsborough – malarz angielski.
David Garrick – aktor angielski.
Bernard Gates – śpiewak angielski.
Horatio Gates – generał amerykański
Christian Fürchtegott Gellert (1715–1769) pisarz niemiecki.
Joseph Gibbs – kompozytor angielski.
Edward Gibbon – angielski historyk starożytności.
Edmund Gibson – duchowny brytyjski.
Johann Wilhelm Ludwig Gleim (1719–1803) pisarz niemiecki okresu Oświecenia.
Johann Wolfgang Goethe – pisarz niemiecki epokiSturm und Drang.
Christoph Willibald Gluck – kompozytor niemiecki wczesnegoklasycyzmu.
Johann Georg Gmelin – niemiecki badacz Syberii.
Carlo Goldoni –1707–1793 – dramaturg włoski.
Oliver Goldsmith – pisarz angielski, wróg cudzoziemszczyzny.
Carlo Gozzi – dramaturg włoski.
Augustus FitzRoy, 3. książę Grafton – premier Wielkiej Brytanii.
Daniel Gralath – burmistrzGdańska i uczony.
Maurice Greene – kompozytor angielski, sąsiadHändla w Londynie (Brook Street).
George Grenville (1712–1770) – premier Wlk. Brytanii od1763–1765 r.
Jerónimo Grimaldi – pierwszy sekretarz stanu w Hiszpanii (1763–1776)
José de Grimaldo – pierwszy sekretarz stanu w Hiszpanii (do1726)
Friedrich Wilhelm von Grumbkow – pruski minister i marszałek.
Karoline von Günderrode poetka niemiecka.
Carl Gyllenborg – szwedzki mąż stanu.

H

[edytuj |edytuj kod]

Frederick Haldimand (1718–1789) –, gubernator generalny Kanady Brytyjskiej (1778–1786).
Georg Friedrich Händel – (1685–1759) kompozytor angielski epoki baroku, niemieckiego pochodzenia.
Robert Harley, 1. hrabia Oxford i Mortimer – brytyjski polityk.
Johann Adolf Hasse – kompozytor niemiecki.
Joseph Haydn – kompozytor austriacki (klasycyzm).
John Hawkins – angielski historyk muzyki.
John Hebden (1712–1765) – brytyjski kompozytor epokibaroku.
Anthonie Heinsius – polityk holenderski,stadhouder
William Herschel – astronom bryt. pochodzenia niem.
Francis Seymour-Conway, 1. markiz Hertford
William Hogarth – malarz i karykaturzysta angielski.
Paul d’Holbach – ateistyczny filozof francuski.
Arvid Horn – szwedzki mąż stanu.
David Hume – filozof, ekonomista i pisarz szkocki.
Jan August Hylzen – polityk polski, stronnik Czartoryskich.

J

[edytuj |edytuj kod]

Józef Aleksander Jabłonowski (1711–1777) – historyk, bibliograf, mecenas sztuki.
Joseph Marie Jacquard – wynalazca francuski.
Marek Jandołowicz (1713–1799), karmelita, przywódca duchowy konfederacji barskiej.
Louis de Jaucourt (1704–1779) – główny autorEncyklopedii.
Thomas Jefferson – amerykański polityk i IV prezydent USA.
Samuel Johnson – pisarz i leksykograf angielski. Wrogi wobec cudzoziemszczyzny.
Józef (metropolita Moskwy)

K

[edytuj |edytuj kod]

Immanuel Kant – filozof niemiecki z Królewca.
Karol Lotaryński (1712–1780)- austriacki dowódca.
Hans Hermann von Katte – przyjaciel Fryderyka II Wielkiego z czasów młodości, porucznik.
Wenzel Anton von Kaunitz (1711–1794) – austriacki dyplomata i mąż stanu.
Benjamin Keene – brytyjski dyplomata.
Reinhard Keiser –barokowy kompozytor niemiecki.
Jędrzej Kitowicz – pisarz i pamiętnikarz polskiegobaroku.
Hugo Kołłątaj – pisarz polskiego Oświecenia.
Johann Jacob Korn – niemiecki księgarz i wydawca weWrocławiu.
Antoni Kossakowski (poeta)
Tadeusz Kościuszko – generał polski i amerykański.
Aurora von Königsmarck – kochanka Augusta II.
Ignacy Krasicki – polski biskup i pisarz Oświecenia.

L

[edytuj |edytuj kod]

Nicolas-Louis de Lacaille – (1713–1762) – francuski astronom.
Pierre Choderlos de Laclos – pisarz francuski.
Julien Offray de La Mettrie – francuski lekarz i filozof.
Ezechiel Landau – rabin Pragi.
Maurice Quentin de La Tour – malarz francuski (Rokoko).
Ernest Laudon – austriacki dowódca.
John Law (1671–1729) – szkocki ekonomista
Kermeur de Legal – francuski szachista.
Gottfried Wilhelm Leibniz – filozof niemiecki epoki późnego baroku.
Charles Lennox, 2. książę Richmond – brytyjski polityk.
Charles Lennox, 3. książę Richmond – brytyjski polityk.
Alain-René Lesage (1668–1747) – pisarz francuski, pikarejczyk.
Wojciech Stanisław Leski – biskup polski.
Gotthold Ephraim Lessing – pisarz niemiecki, filosemita.
Maria Leszczyńska – córkaStanisława Leszczyńskiego i królowa Francji.
Charles Emil Lewenhaupt – szwedzki wojskowy i polityk.
Karol Linneusz – przyrodnik szwedzki.
Martha Daniell Logan – amerykańska autorka prac o ogrodnictwie.
Stanisław Lubomirski (wojewoda kijowski)
Magdalena Agnieszka Lubomirska – kochanka króla Stanisława Augusta.
Ludwik Burbon (książę Bretanii) zmarły jako dziecko, francuski następca tronu.
Henrietta Lullier kochanka króla Stanisława Augusta.

Ł

[edytuj |edytuj kod]

Michaił Łomonosow (1711–1765) – rosyjski uczony i poeta.

M

[edytuj |edytuj kod]

Diogo de Mendonça Corte Real – polityk portugalski.
Gabriel Mably – francuski pisarz polityczny.
James Macpherson – poeta szkocki.
James Madison – III prezydent USA
Szymon Majchrowicz (1717–1783) – polski historyk i teolog.
Bernard de Mandeville (1670–1733) holenderski myśliciel polityczny i satyryk.
Anna Morandi Manzolini – włoska anatom.
Alessandro Marcello – kompozytor włoski.
Benedetto Marcello – kompozytor włoski, brat Alessandra.
Louis Marchand – kompozytor francuski.
Pierre Carlet de Chamblain de Marivaux (1688–1763) dramaturg francuski.
Maria Amalia Habsburg (1701–1756).
Marianna Wiktoria Burbon – księżniczka hiszpańska i niedoszła żona Ludwika XV.
Jean-François Marmontel (1723–1799) francuski historyk i pisarz.
Pierre Louis Moreau de Maupertuis – fizyk francuski.
Maurycy Saski – marszałek Francji
Iwan Mazepa – przywódca kozacki.
Diogo de Mendonça Corte Real – polityk portugalski.
Pietro Metastasio – (1698–1782), włoski poeta i dramaturg i librecista.
Pietro Micca – włoski bohater z1706 roku.
Aleksandr Mienszykow – doradca Piotra I Wielkiego i generał rosyjski.
Jerzy August Mniszech – polski polityk.
Wawrzyniec Krzysztof Mitzler de Kolof niemiecki (saski) pisarz i wydawca w Warszawie.
Andrzej Mokronowski – dowódca polski.
Johann Melchior Molter – kompozytor niemiecki.
Adam Gottlob Moltke – duński dyplomata.
John Montagu, 4. hrabia Sandwich – brytyjski polityk i wynalazca słynnych „sandwiches”.
Louis-Joseph de Montcalm – wódz francuski.
Monteskiusz – właśc. Charles de Secondat, baron M, prawnik, pisarz i filozof francuski.
Bracia Montgolfier – wynalazca francuscy.
João da Mota e Silva – polityk portugalski.
Leopold Mozart – kompozytoraustriacki, ojciec Wolfganga Amadeusza.
Wolfgang Amadeus Mozart (1756–1791)- kompozytoraustriacki.
Gottlieb Muffat – kompozytoraustriacki.
Ludovico Antonio Muratori – filozof i historyk włoski zMediolanu.

N

[edytuj |edytuj kod]

Nadir Szach – król Persji.
Adam Naruszewicz – polski historyk i poeta.
Horatio Nelson – admirał brytyjski.
Antonina Niemirycz – polska poetka.
Frederick North, lord North – brytyjski premier.

O

[edytuj |edytuj kod]

Efraim Oloff (uczony toruński)
Efraim Oloff (rajca toruński)
Józef Kanty Ossoliński – polski magnat i polityk.
Antoni Kazimierz Ostrowski -zdrajca na rzecz Rosji.

Q

[edytuj |edytuj kod]

François Quesnay – ekonomista francuski, fizjokrata.

P

[edytuj |edytuj kod]

Thomas Paine – brytyjski pisarz polityczny osiadły w USA.
Denis Papin – wynanalazca francuski.
Mungo Park (1771–1806) – szkocki podróżnik, badacz kontynentu afrykańskiego.
Bernardo Pasquini – włoski kompozytorbarokowy.
José Patiño – pierwszy sekretarz stanu w Hiszpanii
Henry Pelham – III premier Wielkiej Brytanii
Thomas Pelham-Holles, 1. książę Newcastle – IV premier Wielkiej Brytanii.
Giovanni Battista Pergolesi (1710–1736) włoski kompozytorbaroku.
Alexis Piron (1689–1773) – pisarz francuski.
Thomas Pitt – brytyjski kupiec dziadek W. Pitta, 1. hrabiego Chatham.
William Pitt, 1. hrabia Chatham – premier Wielkiej Brytanii.
William Pitt Młodszy – syn poprzedniego, również premier.
James Pitt – dziennikarz brytyjski.
Franciszek Placidi włoski architekt i rzeźbiarz.
Jan Jerzy Plersch – rzeźbiarz warszawski pochodzenia niemieckiego.
Franciszek Potkański – biskup.
Pierre Poivre – francuski botanik i misjonarz.
Madame Pompadour – faworyta Ludwika XV.
Adam Poniński (1732–1798)
Alexander Pope – angielski poeta, przedstawiciel neoklasycyzmu w poezji.
Nicola Porpora – kompozytor włoskiegobaroku.
William Cavendish-Bentinck, 3. książę Portland – premier Wielkiej Brytanii.
Jan Potocki (1761–1815) – pisarz polski.
Stanisław Szczęsny Potocki
Mikołaj Bazyli Potocki uczestnik konfederacji barskiej.
Charles Powlett, 5. książę Bolton
William Pulteney – przywódca Wigów w parlamencie brytyjskim.
Józef Pułaski – powstaniec (konfederacja barska), ojciec Kazimierza.
Kazimierz Pułaski – dowódca amerykański pochodzenia polskiego

R

[edytuj |edytuj kod]

Aleksandr Radiszczew – pisarz rosyjski.
Michał Hieronim Radziwiłł
Marcin Mikołaj Radziwiłł – erudyta (alchemia, medycyna).
Jean-Philippe Rameau – kompozytor francuski.
Samuel Richardson – pisarz angielski – moralista.
Charles Lennox, 3. książę Richmond – brytyjski polityk.
Charles Lennox, 2. książę Richmond – brytyjski polityk.
Joshua Reynolds – malarz i portrecista angielski.
Conrad Reventlow (1644–1708) – wielki kanclerz Danii.
Anna Sophie von Reventlow (1693–1743) kochanka, a potem małżonka królaFryderyka IV.
Christian Ditlev Frederick, hrabia Reventlow (1748–1827), duński mąż stanu i reformator.
Christian Ditlev Reventlow (1671–1738), Oberpräsident w mieścieAltona.
Pierre-François de Rigaud – francuski gubernator Nowej Francji.
William Robertson (historyk) – szkocki duchowny i historyk.
Charles Watson-Wentworth, 2. markiz Rockingham – premier Wlk. Brytanii od1765 do1766.
Kazimierz Rokitnicki – polski biskup.
Charles Rollin (1661–1741) pisarz francuski.
Johan Helmich Roman – „ojciec muzyki szwedzkiej”.
Jean-Baptiste Rousseau (1670–1741) – poeta francuski.
Jean-Jacques Rousseau – filozof francuski, protokomunista.
Jean-François Pilâtre de Rozier – francuski wynalazca.

S

[edytuj |edytuj kod]

Hilary Saag (lub:Hilary Sak) – polski kompozytor.
Louis de Sacy –akademik francuski, adwokat i pisarz.
Donatien Alphonse François de Sade (1740–1814) libertyński pisarz francuski.
Louis de Rouvroy, książę de Saint-Simon (1675–1755) pamiętnikarz francuski.
Antonio Salieri – kompozytor włoski z Legnago, konkurent Mozarta w Wiedniu.
Janusz Aleksander Sanguszko
Alessandro Scarlatti – kompozytor włoski.
Domenico Scarlatti – kompozytor włoski, syn Alessandra.
Kurt Christoph von Schwerin – pruski marszałek.
Lord Shaftesbury (3. hrabia Shaftesbury) Anthony Ashley Cooper – brytyjski polityk i filozof.
Felix Anton Scheffler – niemiecki (bawarski) malarz epoki późnego baroku.
William Petty, 2. hrabia Shelburne – premier Wlk. Brytanii.
Thomas Simpson (1710–1764) – matematyk angielski.
Adam Smith – ekonomista szkocki, zwolennik wolnego rynku.
Tobias Smollett – pisarz angielski, twórca powieści o morzu i piratach.
Maria Klementyna Sobieska – członkini dynastii Sobieskich.
John Stanley – kompozytor angielski, ślepy od urodzenia, organista.
Richard Steele – dziennikarz i pisarz angielski, współpracownik Addisona.
Johann Friedrich Struensee – niemiecki lekarz i duński polityk.
Emanuel Swedenborg – uczony szwedzki.
Jonathan Swift – pisarz angielski, krytyk oświecenia.
Henry St John, 1. wicehrabia Bolingbroke – torys, teoretyk i praktyk polityczny
James Stanhope – brytyjski generał, dyplomata i minister.
William Stanhope, 2. hrabia Harrington – brytyjski polityk i wojskowy.
John Stanley – (1712–1786) brytyjski kompozytor baroku.
Laurence Sterne – (1713–1768) brytyjski pisarz i duchowny.
John Stuart, 3. hrabia Bute (1713–1792), premier Wlk. Brytanii od1762 do1763 r.
Ambrosius Stub – poeta duński.
Aleksandr Sumarokow – rosyjski pisarz, dramaturg i poeta.
Aleksandr Suworow – generał rosyjski.
Boris Szeremietiew – generał rosyjski.

Ś

[edytuj |edytuj kod]

Jan Śniadecki – filozof polski.

T

[edytuj |edytuj kod]

Adam Tarło – przywódca opozycji przeciw Augustowi III.
Georg Philipp Telemann – kompozytor niemieckiego baroku.
Carl Gustaf Tessin – szwedzki mąż stanu.
Christian Thomasius – filozof niemiecki.
James Thomson – szkocki poeta.
Bertel Thorvaldsen – klasycystyczny rzeźbiarz duński.
Guillaume Du Tillot – minister włoski (Parma) francuskiego pochodzenia.
Giuseppe Torelli – kompozytor włoski.
Charles Townshend, 2. wicehrabia Townshend – minister brytyjski, szwagier i pomocnik Walpole’a.
Stanisław Trembecki – polski poeta.
Paul Tremo (1733–1810) – sławny kuchmistrz na dworze króla Stanisława Augusta Poniatowskiego.
Jethro Tull – wynalazca brytyjski.
Anne-Robert-Jacques Turgot – francuski minister i ekonomista.

V

[edytuj |edytuj kod]

Henry Vane, 1. hrabia Darlington – brytyjski arystokrata i polityk.
Sebastian Vauban – marszałek Francji, inżynier wojskowy.
Ludwik Józef, książę de Vendome – marszałek francuski.
ClaudeJoseph Vernet, francuski malarz, marynista, pejzażysta i miedziorytnik.
Claude de Villars – marszałek Francji.
Franciszek Villeroi – marszałek Francji.
Antonio Vivaldi – kompozytor włoski.
Jacques de Vaucanson – wynalazca francuski.
Voltaire – François-Marie Arouet, filozof francuskiego Oświecenia.

W

[edytuj |edytuj kod]

Georg Christoph Wagenseil – kompozytor austriackiegoklasycyzmu.
Ricardo Wall – hiszpański pierwszy minister pochodzenia irlandzkiego
Robert Walpole – I premier Wielkiej Brytanii
Horatio lubHorace Walpole – syn Roberta – polityk i pisarz.
Gustavus Waltz – śpiewak niemiecki w Anglii.
George Washington – I prezydent USA
James Watt – wynalazca brytyjski.
Antoine Watteau – malarz francuski.
Adam Weishaupt – założyciel sekty Iluminatów.
Charles Wesley iJohn Wesley – ojcowieMetodyzmu.
Benjamin West – malarz amerykański w Londynie.
Charles Hanbury Williams – dyplomata angielski, przyjaciel Stanisława Augusta Poniatowskiego.
Jonathan Wild – przestępca brytyjski.
Johann Joachim Winckelmann – niemiecki archeolog i historyk sztuki.
Antoni Wiśniewski (pijar)
James Wolfe – generał brytyjski, zdobywca Kanady.
Christian Wolff – filozof niemieckiego Oświecenia.
Mary Wollstonecraft – prekursorkafeminizmu.
Wolter – François-Marie Arouet, filozof francuskiego Oświecenia.
Nathaniel William Wraxall – brytyjski szpieg ekonomiczny.
Christopher Wren – architekt angielski.

Y

[edytuj |edytuj kod]

Yosa Buson – malarz japoński.

Z

[edytuj |edytuj kod]

Franciszek Zabłocki – polski dramaturg.
Andrzej Zamoyski – polityk polski.
Józef Andrzej Załuski – polski mecenas nauk.
Jan Dismás Zelenka – kompozytor czeski w Wiedniu.
Nikolaus von Zinzendorf – dyplomata austriacki.

Ż

[edytuj |edytuj kod]

Marcin Józef Żebrowski – polski kompozytorbarokowy.

Przypisy

[edytuj |edytuj kod]

↑Kamil Janicki,Bolączki periodyzacji, „Histmag.org”, 2.08.2008.

Stulecia

tysiąclecia
przed naszą erą

IV	XL XXXIX XXXVIII XXXVII XXXVI XXXV XXXIV XXXIII XXXII XXXI
III	XXX XXIX XXVIII XXVII XXVI XXV XXIV XXIII XXII XXI
II	XX XIX XVIII XVII XVI XV XIV XIII XII XI
I	X IX VIII VII VI V IV III II I

tysiąclecia
naszej ery

I	I II III IV V VI VII VIII IX X
II	XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX
III	XXI XXII XXIII XXIV XXV XXVI XXVII XXVIII XXIX XXX

Kontrola autorytatywna (wiek):

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=XVIII_wiek&oldid=76314844”

Kategoria:

Kartka z kalendarza-wiek

[8]ページ先頭

Movatterモバイル変換

XVIII wiek w metodologii historii

Wydarzenia historyczne w XVIII wieku

Wydarzenia 1701–1710

Wydarzenia 1711–1720

Wydarzenia 1721–1730

Wydarzenia 1731–1740

Wydarzenia 1741–1750

Wydarzenia 1751–1760

Wydarzenia 1761–1770

Wydarzenia 1771–1780

Wydarzenia 1781–1790

Wydarzenia 1791–1800

Wybrane wydarzenia XVIII wieku

Władcy państw w XVIII wieku

Władcy Anglii i Wielkiej Brytanii w XVIII wieku

Premierzy Wielkiej Brytanii w XVIII wieku

Władcy Bawarii w XVIII wieku

Władcy Francji w XVIII wieku

Władcy Hiszpanii w XVIII wieku

Elektorzy Hanoweru w XVIII wieku

Cesarze Japonii w XVIII wieku

Święte Cesarstwo Rzymskie w XVIII wieku

Władcy Polski w XVIII wieku

Władcy Portugalii w XVIII wieku

Władcy Prus w XVIII wieku

Władcy Rosji w XVIII wieku

Władcy Szwecji w XVIII wieku

Władcy Turcji w XVIII wieku

Stolica apostolska w XVIII wieku

Indeks znanych postaci żyjących w XVIII wieku

A

B

C

D

E

F

G

H

J

K

L

Ł

M

N

O

Q

P

R

S

Ś

T

V

W

Y

Z

Ż

Przypisy