miasto wgminie miejsko-wiejskiej | |||||
![]() Staw Miejski w Wyrzysku | |||||
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||
Powiat | |||||
Gmina | |||||
Data założenia | przed 1320 | ||||
Prawa miejskie | XV w. | ||||
Burmistrz | Marcin Piszczek | ||||
Powierzchnia | 4,12 km² | ||||
Wysokość | 90 m n.p.m. | ||||
Populacja (30.06.2016) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
Strefa numeracyjna | +48 67 | ||||
Kod pocztowy | 89-300 | ||||
Tablice rejestracyjne | PP | ||||
Położenie na mapie gminy Wyrzysk ![]() | |||||
Położenie na mapie Polski ![]() | |||||
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego ![]() | |||||
Położenie na mapie powiatu pilskiego ![]() | |||||
![]() | |||||
TERC (TERYT) | 3019084 | ||||
SIMC | 0967392 | ||||
Urząd miejski ul. Bydgoska 2989-300 Wyrzysk | |||||
| |||||
| |||||
Strona internetowa |
Wyrzysk (niem.Wirsitz) –miasto nadŁobżonką wwoj. wielkopolskim, wpowiecie pilskim, siedzibagminy miejsko-wiejskiej Wyrzysk.W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało dowoj. pilskiego. Leży whistorycznejKrajnie.
Według danych z 31 grudnia 2009 miasto liczyło 5232 mieszkańców[2].
Wyrzysk leży 35 km na wschód odPiły, na południowym skrajuPojezierza Krajeńskiego, w pobliżuDoliny Noteci, w głębokiej dolinie rzekiŁobżonki, w pagórkowatej, malowniczej okolicy. W bliskiej okolicy przebiegadroga krajowa nr 10Szczecin-Warszawa stanowiąca północne obejście Wyrzyska, a przez miasto prowadzą drogi wojewódzkienr 194 doGołańczy inr 242 doWięcborka. 4 km na południe od miasta (wOsieku nad Notecią) znajduje sięstacja kolejowa Wyrzysk Osiek, na liniiPiła –Bydgoszcz.
Prawdopodobnie jako pierwsi osiedlili się w wyrzyskim odcinku rzeki ŁobżonkiCeltowie na początku naszej ery. Osada znana w źródłach od 1320. W XIV dziedziczyli jąPałukowie. W XV wieku Wyrzysk wspominany jest jakomiasto, od 1772 w zaborze pruskim, później własność różnych rodów szlacheckich, od 1773 sprzedana królowipruskiemuFryderykowi II. Pierwotnalokacja miasta nie powiodła się i miasto lokowano ponownie między 1744 a 1773. Rozwój Wyrzyska na przełomie XVIII i XIX wieku związany był z założeniem tutaj jednej z baz regulacjiNoteci. 1 stycznia 1919 Wyrzysk opanowany został przezpowstańców wielkopolskich. W końcu 1939 Niemcy na terenie dawnej strzelnicy i cmentarza ewangelickiego zamordowali 26 Polaków.
W latach 1818–1975 miasto było stolicąpowiatu wyrzyskiego. Do 1938 r. leżało wwoj. poznańskim, później do 1939 wpomorskim, a od 1945 – wbydgoskim. Poreformie administracyjnej w 1975 roku terytorium powiatu zostało podzielone pomiędzy nowe (mniejsze)województwo bydgoskie iwojewództwo pilskie. Powiatu nie przywrócono takżew roku 1999 a miasto włączono dopowiatu pilskiego wwoj. wielkopolskim.
W Wyrzysku znajduje się kilka niewielkich przedsiębiorstw produkcyjnych. Działa tu Przedsiębiorstwo Budowlane „PBR” S.A.
W Wyrzysku (niem. Wirsitz) urodził sięWernher von Braun, niemiecki uczony i konstruktor, członekNSDAP i późniejszy współtwórca amerykańskiego programupodboju kosmosu.
![]() | Zobacz w indeksieSłownika geograficznego Królestwa Polskiego hasłoWyrzysk |
Miasto | |
---|---|
Wsie | |
Osady | |
Osada leśna | |
Część miasta | |
Części wsi | |
Nieoficjalna część wsi |
Przynależność wojewódzka |
|
---|---|
Miasta (1919-75) | |
Gminy wiejskie zbiorowe (1934–54 i 1973–75) |
|
Gromady (1954-72) |
|