Wynohradiw (ukr. Виноградів; do 1946 rokuSewlusz;węg. Nagyszőlős) – miasto naUkrainie, wobwodzie zakarpackim, siedziba administracyjnarejonu wynohradiwskiego.
Miejscowość leży naNizinie Zakarpackiej, na północ odCisy, u zbiegu granic Ukrainy,Węgier iRumunii. Od najdawniejszych czasów ośrodek produkcji wina.
Czas i okoliczności powstania Sewlusza nie są znane. Pierwsza wzmianka o miejscowościZceuleus, już wtedy mieście królewskim, pochodzi z 1262 roku. W 1329 roku król WęgierKarol Robert nadał miastu dodatkowe przywileje handlowe. Od tego czasu Sewlusz był siedzibą władzkomitatu Ugocsa. 23 stycznia 1662 roku doszło pod miastem do bitwy oddziałów tureckich, sprzymierzonych z węgierskim księciem Mihály’em Apafi, z wojskami siedmiogrodzkiego wojewodyJánosa Kemény’ego, który przegrał tę bitwę i poległ. W 1717 roku zagon tatarski wymordował bądź zabrał w niewolę niemal wszystkich mieszkańców miasta. W 1880 roku Sewlusz miał 4,4 tys. mieszkańców, w 1910 roku – 7,8 tys., z czego 5,9 tys.Węgrów, 1,3 tys.Rusinów i 0,5 tys.Niemców.
W 1919 roku Sewlusz znalazł się w nowo powstałejCzechosłowacji. W marcu 1939 roku wraz z całą Rusią Zakarpacką został anektowany przez Węgry. W październiku 1944 roku został zajęty przezoddziały 4 Frontu Ukraińskiego. Około 4 tys. mieszkańców miasta zostało wywiezionych w głąb ZSRR, około 70% z nich zginęło.
W 1945 roku Sewlusz przyłączono do radzieckiej Ukrainy.
Od 16 grudnia 1945 roku zaczęto wydawać gazetę[3]. W 1946 roku zmieniono nazwę na współczesną[1].
W 1989 liczyło 25 663 mieszkańców[4][1].
W 2013 liczyło 25 565 mieszkańców[5].
Ruiny zamku Ugocsa
pałac Perényich
Ruiny zamku
- ruiny XIII-wiecznego zamku Ugocsa z małą kapliczką z XIV wieku,
- pałacPerényich z 1399 roku, przebudowany w stylu barokowym. Baron Perényi zdecydował się wybudować pałac w mieście, w pobliżu zamku, z którego w sytuacji awaryjnej można było przejść do bardziej strategicznych i bezpieczniejszych miejsc. Aby to zrobić, wybrał istniejący pałac, który został zbudowany w XIV wieku. Pałac pierwotnie był jednopiętrowy, ale w XVII wieku dobudowano dwie wieże na rogach. Obiekt ma piękną centralną fasadę a w elewacji herb w kształcie rynny. Pierwsze piętro zostało wykorzystane na potrzeby gospodarstwa domowego.
- klasztor i kościół franciszkanów z 1744 roku,
- kościół NMP z XIII wieku, przebudowany na gotycki w XV wieku, odbudowany na początku XX wieku,
- neoklasycystyczny kościół protestancki z 1828 roku.