 | |||
| Gatunek | |||
|---|---|---|---|
| Kraj produkcji | |||
| Oryginalny język | |||
| Twórcy | |||
| Główne role | Lisa Teige | ||
| Muzyka tytułowa | Christian Wibe | ||
| Liczba odcinków | 43 | ||
| Liczba serii | 4 | ||
| Nagrody | Gullruten | ||
| Produkcja | |||
| Produkcja | |||
| Reżyseria | Julie Andem | ||
| Scenariusz | Julie Andem | ||
| Muzyka | |||
| Zdjęcia | Daniel McStay | ||
| Czas trwania odcinka | 15–59 minut | ||
| Pierwsza emisja | |||
| Kraj oryginalnej emisji | |||
| Data premiery | 25 września 2015 | ||
| Stacja telewizyjna | NRK | ||
| Lata emisji | od 2015 do 2017 | ||
| Status | zakończony | ||
| Chronologia | |||
| Powiązane | Skam France | ||
| |||
| |||
| Strona internetowa | |||
Wstyd (szw.Skam[2];ang.Shame[3]) – norweskiserial młodzieżowy, stworzony przezJulie Andem, emitowany przezNRK. Pierwszy pełny odcinek serialu wyemitowano 25 września 2015 roku.
Czwarty sezon serialu wyemitowano wiosną 2017 roku, a ostatni odcinek serii pojawił się 24 czerwca 2017.
Każdy z czterech sezonów, skupia się na życiowych perypetiach Evy, Noory, Isaka i Sany oraz innych norweskich licealistów zHartvig Nissen skole wOslo. Serial porusza problemy i przedstawia sytuacje, z którymi młodzi Norwedzy stykają się w życiu codziennym, odrussetiden, w młodzieżowym żargonie oznaczającym okres imprez i luzu tuż przed ukończeniem szkoły średniej, przez problemy emocjonalne, po poważne kwestie, takie jak akceptacja w społeczeństwie czy tolerancja[4].
| Sezon | Odcinki | Główna postać | Emisja oryginalna NRK | ||
|---|---|---|---|---|---|
| Premiera | Finał | ||||
| 1 | 11 | Eva Kviig Mohn | 25 września 2015 | 11 grudnia 2015 | |
| 2 | 12 | Noora Amalie Sætre | 4 marca 2016 | 3 czerwca 2016 | |
| 3 | 10 | Isak Valtersen | 7 października 2016 | 16 grudnia 2016 | |
| 4 | 10 | Sana Bakkoush | 14 kwietnia 2017 | 24 czerwca 2017 | |
Sezon składa się z 11 odcinków, a akcja rozpoczyna się późnym latem 2015. Poznajemy w nim główną bohaterkę Evę (Lisa Teige) i jej przyjaciół: Noorę (Josefine Frida Pettersen), Vilde (Ulrikke Falch), Sanę (Iman Meskini), Chrisę (Ina Svenningdal) i innych[6]. Duża część tej serii opowiada o burzliwym związku Evy z chłopakiem Jonasem.
| Nr | # | Tytuł | Reżyseria | Scenariusz | Długość | Premiera (NRK) |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 1 | Du ser ut som en slut | Julie Andem | Julie Andem | 20 min | 25 września 2015 |
| 2 | 2 | Jonas, dette er helt dust | Julie Andem | Julie Andem | 17 min | 2 października 2015 |
| 3 | 3 | Vi er de største loserne på skolen | Julie Andem | Julie Andem | 17 min | 9 października 2015 |
| 4 | 4 | Go for it din lille slut | Julie Andem | Julie Andem | 15 min | 16 października 2015 |
| 5 | 5 | Hva er det som gjør deg kåt? | Julie Andem | Julie Andem | 19 min | 23 października 2015 |
| 6 | 6 | Man vet når gutter lyver | Julie Andem | Julie Andem | 23 min | 30 października 2015 |
| 7 | 7 | Tenker alltid det er meg det er noe gale med | Julie Andem | Julie Andem | 20 min | 13 listopada 2015 |
| 8 | 8 | Hele skolen hater meg | Julie Andem | Julie Andem | 24 min | 20 listopada 2015 |
| 9 | 9 | Man er det man gjør | Julie Andem | Julie Andem | 21 min | 27 listopada 2015 |
| 10 | 10 | Jeg tenker du har blitt helt psyko | Julie Andem | Julie Andem | 21 min | 4 grudnia 2015 |
| 11 | 11 | Et jævlig dumt valg | Julie Andem | Julie Andem | 35 min | 11 grudnia 2015 |
Druga seria składa się z 12 odcinków, główną bohaterką tej części jest Noora Sætre (Josefine Frida Pettersen)[6]. Dowiemy się w niej o życiu bohaterki w semestrze letnim w szkole Hartvig Nissen, a zwłaszcza o jej relacji z chłopakiem z trzeciej klasy – Williamem (Thomas Hayes).
| Nr | # | Tytuł | Reżyseria | Scenariusz | Długość | Premiera (NRK) |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 12 | 1 | Om du bare hadde holdt det du lovet | Julie Andem | Julie Andem | 26 min | 4 marca 2016 |
| 13 | 2 | Du lyver til en venninne og skylder på meg | Julie Andem | Julie Andem | 26 min | 11 marca 2016 |
| 14 | 3 | Er det noe du skjuler for oss? | Julie Andem | Julie Andem | 36 min | 18 marca 2016 |
| 15 | 4 | Jeg visste det var noe rart med henne | Julie Andem | Julie Andem | 29 min | 25 marca 2016 |
| 16 | 5 | Jeg er i hvert fall ikke sjalu | Julie Andem | Julie Andem | 32 min | 1 kwietnia 2016 |
| 17 | 6 | Jeg vil ikke bli beskytta | Julie Andem | Julie Andem | 24 min | 22 kwietnia 2016 |
| 18 | 7 | Noora, du trenger pikk | Julie Andem | Julie Andem | 24 min | 29 kwietnia 2016 |
| 19 | 8 | Du tenker bare på William | Julie Andem | Julie Andem | 41 min | 6 maja 2016 |
| 20 | 9 | Jeg savner deg så jævlig | Julie Andem | Julie Andem | 22 min | 13 maja 2016 |
| 21 | 10 | Jeg skal forklare alt | Julie Andem | Julie Andem | 49 min | 20 maja 2016 |
| 22 | 11 | Husker du seriøst ingenting? | Julie Andem | Julie Andem | 30 min | 27 maja 2016 |
| 23 | 12 | Vil du flytte sammen med meg? | Julie Andem | Julie Andem | 50 min | 3 czerwca 2016 |
Seria trzecia zawiera 10 odcinków. Motyw przewodni sezonu przedstawia sprawy związane zIsakiem Valtersen (Tarjei Sandvik Moe) – i jego zauroczeniem – o dwa lata starszym kolegą Evenem (Henrik Holm)[6].
| Nr | # | Tytuł[a] | Reżyseria | Scenariusz | Długość | Premiera (NRK) |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 24 | 1 | Lykke til, Isak | Julie Andem | Julie Andem | 27 min | 7 października 2016 |
| 25 | 2 | Du er over 18, sant? | Julie Andem | Julie Andem | 26 min | 14 października 2016 |
| 26 | 3 | Nå bånder dere i overkant mye Hun er på | Julie Andem | Julie Andem | 22 min | 21 października 2016 |
| 27 | 4 | Keen på å bade Da vorser vi sammen? | Julie Andem | Julie Andem | 20 min | 28 października 2016 |
| 28 | 5 | Samme tid et helt annet sted Kan jeg bli her med deg for altid? | Julie Andem | Julie Andem | 30 min | 4 listopada 2016 |
| 29 | 6 | Escobar season Kan du ikke bare si det? | Julie Andem | Julie Andem | 19 min | 18 listopada 2016 |
| 30 | 7 | Er du homo? | Julie Andem | Julie Andem | 23 min | 25 listopada 2016 |
| 31 | 8 | Mannen i mitt liv Drit i å ringe Isak | Julie Andem | Julie Andem | 30 min | 2 grudnia 2016 |
| 32 | 9 | Det går over Velkommen til mobilsvar | Julie Andem | Julie Andem | 18 min | 9 grudnia 2016 |
| 33 | 10 | Minutt for minutt Jeg så deg første skoledag | Julie Andem | Julie Andem | 33 min | 16 grudnia 2016 |
Seria składa się z 10 odcinków, a główną bohaterką jest muzułmanka Sana Bakkoush[6].
| Nr | # | Tytuł | Reżyseria | Scenariusz | Długość | Premiera (NRK) |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 34 | 1 | Du hater å henge med oss | Julie Andem | Julie Andem | 25 min | 14 kwietnia 2017 |
| 35 | 2 | Jeg er gutt, jeg får ikke hat | Julie Andem | Julie Andem | 18 min | 21 kwietnia 2017 |
| 36 | 3 | Hva mener du om drikking? | Julie Andem | Julie Andem | 28 min | 28 kwietnia 2017 |
| 37 | 4 | Allah hadde digget deg | Julie Andem | Julie Andem | 30 min | 5 maja 2017 |
| 38 | 5 | Hvis du er trist er jeg trist | Julie Andem | Julie Andem | 27 min | 12 maja 2017 |
| 39 | 6 | Har du en dårlig dag? | Julie Andem | Julie Andem | 30 min | 26 maja 2017 |
| 40 | 7 | Vi må stå sammen | Julie Andem | Julie Andem | 36 min | 2 czerwca 2017 |
| 41 | 8 | De største loserne på skolen | Julie Andem | Julie Andem | 35 min | 9 czerwca 2017 |
| 42 | 9 | Livet smiler | Julie Andem | Julie Andem | 48 min | 16 czerwca 2017 |
| 43 | 10 | Takk for alt | Julie Andem | Julie Andem | 59 min | 24 czerwca 2017 |
Średnia oglądalność pierwszego odcinka pierwszego sezonu serialu w Norwegii szacowana była na 192 tysięcy odbiorców zarówno w Internecie, jak i w telewizji. Był jednym z najchętniej oglądanych pojedynczych epizodów w historii telewizji NRK (Web TV)[7]. Serial otrzymał dobre oceny krytyków norweskich i zdobył uznanie za poruszenie ważnych problemów społecznych, takich jak nadużywanie alkoholu i narkotyków, gwałt i przemoc, nastoletnia ciąża, homofobia czy islamofobia w pouczający i innowacyjny sposób. Począwszy od trzeciego sezonu, serial zwrócił również uwagę odbiorców z zagranicy[8].
Serial został pokazany również na targach produkcji i dystrybucji treści telewizyjnych na MIPCOM w Cannes. Podczas tego wydarzenia organizowanego w październiku spotykają się m.in. twórcy programów, które sprawdzają się przede wszystkim zarówno w tradycyjnej, jak i nielinearnej przestrzeni. Marianne Furevold-Boland z publicznej NRK podkreśliła, że dzięki temu zabiegowi serial tylko dla nastolatków przyciągnął w sieci znacznie więcej widzów niż liczy ta grupa wiekowa w Norwegii[9].
Twórcy prostego serialu dla młodzieży zadbali o wszystkie detale, od dialogów po obsadę aktorską, która według krytyków jest fenomenalna. Rozmowy pomiędzy bohaterami nie są wymuszone czy sztuczne, ale wiarygodne z interesującą narracją, do całości sukcesu przyczyniła się również muzyka[10]. Norweskie media podkreślają, że jeszcze nigdy w historii telewizji norweskiej w taki sposób nie pokazano zauroczenia między chłopakami. Ważną postacią serialu, która zwróciła szczególną uwagę, jest Isak grany przez Tarjei Sandvik Moe[potrzebny przypis].
Serial otrzymał dobrą ocenę i pochwały za poruszanie ważnych kwestii społecznych, takich jak wykorzystywanie seksualne[11] oraz radzenie sobie z reakcjami otoczenia w rozmowach o homoseksualizmie. Martina Lunder Brenne zVerdens Gang opisała Skam w listopadzie 2016 jako „najfajniejszy serial Norwegii” głównie z powodu sytuacji omawianych w trzecim sezonie[12]. Kristoffer Hegnsvad z duńskiejPolitiken posunął się nawet do nazwania programu jako „najlepszego serialu dla młodzieży w świecie”, który najlepiej przedstawia tę grupę nastoletnich odbiorców, przy czym jest jednocześnie uniwersalny i odpowiedni dla wszystkich grup wiekowych. Znaleźć w nim można stereotypowe połączenie romansu i intryg, które będą prezentowane zarówno z przymrużeniem oka, jak i z pewną dozą powagi[13].
26 listopada 2017 podczas Warsaw Comic Con aktorHenrik Holm spotkał się z fanami podczas panelu dyskusyjnego oraz udzielił wywiadu dlaPolskiego Radia[14].
Skam został okrzyknięty najlepszym serialem telewizyjnym w 2015 przezNATT&DAG[15]. Serial zdobył też pięć nagród przyznawanych przezGullruten 2016: za najlepszy serial TV, najlepsza nowa seria programów i tegoroczna innowacja, nagroda za najlepszy montaż serialu telewizyjnego (Ida Vennerød Kolstø) oraz innowacji (Julie Andem i Mari Magnus)[16].
| Kraj | Tytuł | Lata produkcji | Stacja telewizyjna |
|---|---|---|---|
 Francja | Skam France | 2017–2023 | France.tv Slash France 4 |
 Belgia | RTBF Auvio La Trois | ||
 Niemcy | Druck | 2017–2022 | Funk ZDFneo |
 Włochy | Skam Italia | 2018–2024 | TIMvision Netflix |
 Stany Zjednoczone | Skam Austin | 2018–2019 | Facebook Watch |
 Hiszpania | Skam España | 2017–2023 | Movistar+ |
 Holandia | Skam NL | 2018–2019 | NPO 3 |
| Belgia | WtFock | 2018–2024 | VIER VIJF Play More Streamz GoPlay |
 Chorwacja | Sram | od 2024 | HRT 1 |
