Ten artykuł dotyczy dawnego państwa burskiego. Zobacz też: prowincja RPAWolne Państwo Orania, obecnie pod nazwą "Wolne Państwo".Wolne Państwo Orania (niderl.Oranje Vrijstaat, wym. [ɔˈrɑnjəˈvrɛistaːt];afr.Oranje Vrystaat, wym. [oˈrɐnjəˈfrɛistɑːt];ang.Orange Free State) – niepodległe państwoburskie istniejące w latach 1854–1902, początkowo pod nazwąTransorania (Transoranje).
Pierwsi osadnicy burscy zaczęli napływać na tereny na północ od rzekiOranje jeszcze w drugiej dekadzie XIX wieku. Napływ ten przybrał na sile w latach dwudziestych i na początku lat trzydziestych XIX wieku. W sumie oblicza się, że do 1835 roku napłynęło na teren późniejszej Oranii ok. 1500 Burów, którzy w większości osiedlali się w widłach rzek Modder i Riet. W tym czasie na terenie późniejszej republiki istniał szereg władztw i państw Griqua: w Philippolis, w Boetsap i w Campbell, i afrykańskich BaRolong wThaba Nchu, BaSotho z centrum wThaba Bosiu i BaTlokwa z centrum w Marabeng. W 1835 roku rozpoczął się napływ kolejnej fali burskich emigrantów, związany zWielkim Trekiem. Dla większościvoortrekkerów ziemie pomiędzy rzekamiOranje iVaal były jedynie przystankiem na drodze doNatalu lubTranswalu. Punktem zbornym trekkerów był przede wszystkim region Thaba Nchu, gdzie korzystali z pomocy przychylnego im władcy BaRolong,Moroko.
W czasiewojen burskich między 1899–1902 ponownie podbita przez Wielką Brytanię, która na terenie Oranii utworzyłaKolonię Rzeki Oranje. W 1910 r. tereny te dołączyły doZwiązku Południowej Afryki jako prowincja Wolne Państwo Orania[1] (od 1995 r. prowincja ta nosi nazwęWolne Państwo).
- ↑Encyklopedia Powszechna PWN. T. 3. M-R. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1975, s. 387.