Wojny chłopskie –powstania chłopskie[1], skierowane przeciw systemowifeudalnemu.
Powstania chłopskie były ostatnim etapem oporu chłopskiego, skierowanego przeciw uciskowi feudalnemu. Zazwyczaj poprzedzał go bierny opór w postaci umyślnego przewlekania robót (uznawanego przezszlachtę za lenistwo), otwarta odmowa pracy izbiegostwo[2].
Powstania chłopskie, pomimo że obejmowały wielką liczbę uczestników i stanowiły silny wstrząs dla feudalizmu, prawie zawsze kończyły się zwycięstwemfeudałów i krwawymi represjami wobecchłopów. Do wojen chłopskich zalicza się między innymi:
Z uczestnikami powstań chłopskich obchodzono się okrutnie:
Kluczową przyczyną niepowodzeń powstań chłopskich była zbyt słaba współpraca zmieszczanami, przy równoczesnym sojuszu feudałów, na przykład powstanie chłopów francuskich w 1358 stłumili wspólnie feudałowie francuscy i angielscy, pomimo że byli ze sobą skonfliktowani[12]. Według prof.Władysława Góry wpływ na upadek feudalizmu w wielu krajach europejskich miały wojny toczone przezrewolucyjną Francję na przełomie XVIII i XIX wieku[13].
Na ziemiach polskich walka chłopska nigdy nie przybrała charakteru wielkich powstań, tak jak we Francji, Anglii, Niemczech lub w Rosji. Prawdopodobną przyczyną tego była możliwość stosowania innych form oporu. Rozruchy chłopskie przekształciły się w formę powstań dopiero przy próbie zepchnięciaKozaków do rolichłopówpańszczyźnianych, wywołując liczne powstania chłopsko-kozackie na kresach Rzeczypospolitej (powstanie Pawluka (1637),Chmielnickiego (1648),Paleja (1702), Perebinosa (1712)). Po rozbiorach podejmowane były próby łączenia likwidacji feudalizmu z walką o niepodległość Polski: spisekFranciszka Goszkowskiego (1796), działalność konspiracyjna ks.Piotra Ściegiennego. Zdecydowana walka chłopów z systemem feudalnym została nawet wykorzystana przez zaborcę do realizacji własnych celów:rabacja galicyjska (1846)[14].
