Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Przejdź do zawartości
Wikipediawolna encyklopedia
Szukaj

Wojcieszów

Na mapach:Ziemia50°57′17″N 15°55′23″E/50,954722 15,923056
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wojcieszów
miasto igmina
Ilustracja
Panorama Wojcieszowa
Herb
Herb
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Powiat

złotoryjski

Prawa miejskie

1973

Burmistrz

Sławomir Maciejczyk

Powierzchnia

32,18 km²

Populacja (01.01.2023)
• liczba ludności
• gęstość


3470[1]
107,8 os./km²

Strefa numeracyjna

+48 75

Kod pocztowy

59-550

Tablice rejestracyjne

DZL

Położenie na mapie powiatu złotoryjskiego
Mapa konturowa powiatu złotoryjskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Wojcieszów”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Wojcieszów”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Wojcieszów”
Ziemia50°57′17″N 15°55′23″E/50,954722 15,923056
TERC (TERYT)

0226011

SIMC

0936517

Urząd miejski
ul. Pocztowa 1
59-550 Wojcieszów
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku
Strona internetowa
BIP

Wojcieszów (niem. Kauffung[2]) –miasto wPolsce, wwojewództwie dolnośląskim, wpowiecie złotoryjskim, położone nad rzekąKaczawą, wGórach Kaczawskich, wSudetach Zachodnich.

Według danychGUS z 1 stycznia 2023 r. miasto miało 3470 mieszkańców[1] (679. miejsce w kraju).

Lokalny ośrodek usługowo-turystyczny. Zakłady wapiennicze, przemysł drzewny i spożywczy. W Wojcieszowie znajdują się trzy kościoły, dwie stacje kolejowe (zamknięte dla ruchu pasażerskiego), szkoła podstawowa i gimnazjum, dom kultury, biblioteka miejska, ruiny zamku, ruiny szubienicy, 5 pałaców oraz zespół dworski.

Przez miasto przebiegadroga wojewódzka nr 328 i nieczynnalinia kolejowaLegnicaZłotoryjaMarciszówKamienna Góra.

Położenie

[edytuj |edytuj kod]

Miasto znajduje się wwojewództwie dolnośląskim, w południowej częścipowiatu złotoryjskiego. Gmina miejska jest położona nad rzekąKaczawą, wGórach Kaczawskich, wSudetach Zachodnich.

Sąsiednie gminy:Bolków,Janowice Wielkie,Świerzawa.

Według danych z roku 2023 Wojcieszów ma obszar 32,18km²[1] (169. miejsce w kraju), w tym: użytki rolne 38%, użytki leśne 46%[3].

Miasto stanowi 5,59% powierzchni powiatu.

W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało dowojewództwa jeleniogórskiego.

Nazwa

[edytuj |edytuj kod]

Nazwa miejscowości pochodzi od staropolskiego imieniaWojciech. W kronice łacińskiejLiber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol.Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego) spisanej za czasów biskupaHenryka z Wierzbna w latach 1295–1305 miejscowość wymieniona jest jakoWoycechdorf, czyliwieś Wojciecha[4].

Historia

[edytuj |edytuj kod]
Osiedle w Wojcieszowie Górnym (1955–1958) ze stokówPołomu

W jaskiniach góry Połom stwierdzono ślady działalności człowieka paleolitycznego m.in. narzędzia, kości zwierząt (niedźwiedzia jaskiniowego). Pierwsze wzmianki o osadzie pochodzą z XIII w. Miejscowość stanowiła własnośćPiastów śląskich do 1392. Następnie, po upadkuostatniego niezależnego księstwa piastowskiego, przeszła pod koronę czeską. W 1526, miejscowość przeszła pod koronę Habsburgów (Austrii). Na skutek wojen śląskich, w 1742 Wojcieszów włączony został doKrólestwa Prus. PoII wojnie światowej, w 1945 Wojcieszów przeszedł pod jurysdykcjęPolskiej Rzeczypospolitej Ludowej. W mieście działały Wojcieszowskie Zakłady Przemysłu Wapienniczego oraz rozlewnia wód stołowychWojcieszowianka, która czerpała wodę ze zdroju wody mineralnejMiłek[5]. Od 1989 r. Wojcieszów należy doRzeczypospolitej Polskiej.

W latach 1956–1973 Wojcieszów byłosiedlem typu miejskiego. W 1973 uzyskał statusmiasta.

W latach 1955–1958 zbudowano osiedle mieszkaniowe w rejonie ulic Kochanowskiego i Żeromskiego (Wojcieszów Górny). Autorami projektu byli: Marianna Rostkowska,Stanisław Ryniak i Jan Kalinowski z Wojewódzkiego Biura Projektów we Wrocławiu[6].

2 lipca 2017 odbyło się kolejne (po 1999)referendum lokalne w sprawie przyłączenia Wojcieszowa dopowiatu jeleniogórskiego, w którym za taką zmianą opowiedziało się 838 głosujących, przy 43 głosach przeciwnych i 11 nieważnych. Ze względu na zbyt niską frekwencję wyborczą (29,4%) wynik referendum pozostał nieważny (dla uzyskania ważności zabrakło 19 głosów)[7][8][9].

Zabytki

[edytuj |edytuj kod]
Kościoły w Wojcieszowie Dolnym
Pałac w Wojcieszowie Dolnym (ul. Miedziana 1)
Pałac w Wojcieszowie Górnym, ul. Bolesława Chrobrego 48 (2007)
Krzyż milenijny

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[10]:

  • Kościół WNMP, parafialny, pierwotnie wzniesiony w XIII w., przebudowywany w XVI w., XVIII w. i w 1913 r., restaurowany w 1964; gotyckie, renesansowe i barokowe płyty nagrobne w posadzce prezbiterium, otoczony murem, obok plebania z XVIII w. Wewnątrz gotyckie rzeźby m.in. Madonna z ok. 1500, barokowy ołtarz główny. W południowym murze zewnętrznym późnorenesansowe epitafia:
  • Kattariny von Seidlitz (zm. 1604) z dwoma rzędami herbów:
    • górny rząd, od lewej herby von: Ratzkin, Hartitsch, Liebanau, Sala;
    • dolny rząd, od lewej herby von: Beisatz, Wolfsdorfer, Doler, Rechenberg[11][12][13]
  • Christoffa von Seidlitz (zm. 21 sierpnia 1609) w pozycji klęczącej, wykonany z czerwonego marmuru z dwoma rzędami herbów:
    • górny, od lewej von: Seydlitz, Tschirnhaus, Üchtritz, Zedlitz;
    • dolny od lewej von: Liebenthal, Mesenau, Metzrade, Schellendorf[14].
  • kościół ewangelicki, obecnie rzym.-kat. pomocniczy pw. bł. Piotra Jerzego Frassati, z lat 1742-45, 1754 r., z wieżą z 1912 r. na murach renesansowe epitafia.
  • pałac Niemitz, przy ul. Chrobrego 167, z 1816 r., przebudowany w l. 1863-64 r., neogotycki, z ogrodem i zabudowaniami gospodarczymi
Wojcieszów Dolny
  • zespół pałacowy, ul. Bolesława Chrobrego 251:
    • pałac, XVI/XVII, przebudowany w latach 1858–1860[15]
    • park krajobrazowy, z XIX w.
Wojcieszów Górny
  • zespół pałacowy „Lestgut”, ul. Chrobrego 11 (ul. Miedziana 1):
    • pałac, z 1870 r., zabudowania gospodarcze
    • park krajobrazowy, z drugiej połowy XIX w.,
  • zespół pałacowy, ul. Bolesława Chrobrego 48, z 1596 r., XVII w., przebudowany w 1880 r. i 1930 r., XIX/XX w.:
  • zespół pałacowy, ul. Targowa 4, z XVIII/XIX w.:
  • pałac
  • park

inne zabytki:

  • zespół dworski, przy ul. Chrobrego 98, z przełomu XIX i XX w., z zabudowaniami gospodarczymi
  • ruiny zamku z XIV w., zniszczonego w czasiewojen husyckich
  • ruiny szubienicy
  • piece do wypalania wapna z XVIII/XIX wieku
  • kościół Matki Bożej Królowej Polski z lat 80. XX w.

Budowa geologiczna i bogactwa mineralne

[edytuj |edytuj kod]
Wikipedia:Weryfikowalność
Ten artykuł od 2017-09 wymagazweryfikowania podanych informacji.
Należy podać wiarygodne źródła w formieprzypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach:Encyklopedia PWN •Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych •BazHum •BazTech •RCIN • Internet Archive (texts /inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon{{Dopracować}} z tego artykułu.

Wojcieszów położony jest w obrębiemetamorfiku kaczawskiego. Wzniesienia wokół niego zbudowane są zestaropaleozoicznychskał metamorficznychfacji zieleńcowej. Są tozieleńce iłupki zieleńcowe,fyllity,łupki serycytowe,łupki kwarcowe,wapienie krystaliczne,porfiroidy. Są one silnie zaangażowane tektonicznie – zafałdowane oraz poprzecinaneuskokami i żyłami kwarcowymi.

Niektóre z nich były w przeszłości eksploatowane. Zieleńce, łupki i fyllity na lokalne potrzeby, natomiast wapienie krystaliczne na skalę przemysłową.Wapienie wojcieszowskie początkowo eksploatowano jako kamienie budowlane i ozdobne, później jako surowiec dla przemysłu wapienniczego.

Ponadto, od średniowiecza w rejonie Wojcieszowa wydobywano rudy miedzi z różnymi dodatkami, a w latach 40. i 50. XX w. prowadzono poszukiwania ruduranu.

Ochrona przyrody

[edytuj |edytuj kod]
Panorama Wojcieszowa
Wojcieszów
Panorama, 20.05.2019

Na obszarze gminy znajduje sięrezerwat przyrody Góra Miłek chroniący charakterystyczny dla Sudetów fragmentregla dolnego na podłożuwapiennym z występującymi naturalnymi zespołami roślinnymi i bogatą fauną bezkręgowców[16].

Demografia

[edytuj |edytuj kod]

Według danych z 31 grudnia 2016 r. miasto miało 3742 mieszkańców. Gminę miejską zamieszkiwało 8,4% ludności powiatu[17]. Gęstość zaludnienia wynosi 116,3 osoby na km².

Dane z 31 grudnia 2016 r.[17]:

OpisOgółemKobietyMężczyźni
Jednostkaosób%osób%osób%
Populacja3742100190450,88183849,12

Piramida wieku mieszkańców Wojcieszowa w 2014 roku[18].

Ludzie związani z Wojcieszowem

[edytuj |edytuj kod]
 Z tym tematem związana jest kategoria:Ludzie związani z Wojcieszowem.
 Z tym tematem związana jest kategoria:Ludzie urodzeni w Wojcieszowie.

Zagospodarowanie turystyczne

[edytuj |edytuj kod]

Religia

[edytuj |edytuj kod]
Kościół parafialny pw. Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski

Przypisy

[edytuj |edytuj kod]
  1. abcGUS,Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2023 roku [online], stat.gov.pl [dostęp 2023-08-15] (pol.).
  2. Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262).
  3. Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
  4. Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis online.
  5. JanuszJ. Czerwiński JanuszJ.,RyszardR. Chanas RyszardR.,Dolny Śląsk - przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka, 1977, s. 394 .
  6. Dwadzieścia pięć lat architektury we Wrocławiu i na Dolnym Śląsku, SARP, Wrocław 1973, s. 16.
  7. Przemek Kaczałko:Referendum w Wojcieszowie – zabrakło 19 głosów!
  8. Przemek Kaczałko:Wojcieszów do powiatu jeleniogórskiego?
  9. Protokół Miejskiej Komisji do spraw Referendum w Wojcieszowie ustalający wynik referendum lokalnego w sprawach istotnych dla wspólnoty lokalnej, zarządzonego na dzień 2 lipca 2017 r. (Dz. Urz. Woj. Dolnośląskiego z 2017 r. poz. 3160).
  10. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online],Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 stycznia 2025 .
  11. Wojcieszów (Kauffung). [dostęp 2023-09-02]. (pol.).
  12. ...Epitafium Kattariny z domu Ratzkin von Getersdorf.. [dostęp 2023-09-02]. (pol.).
  13. Epitafium Kattariny z domu Ratzkin von Getersdorf.. [dostęp 2023-09-02]. (pol.).
  14. Płyta nagrobna na ścianie kościoła.. [dostęp 2023-09-01]. (pol.).
  15. Łuczyński Romuald M.Zamki, dwory i pałace w Sudetach, Legnica, 2008, s. 420.
  16. Rejestr rezerwatów przyrody województwa dolnośląskiego, RDOŚ stan na 18 czerwca 2013. [dostęp 2014-01-27].
  17. abLudność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym w 2016 r. (Stan w dniu 31 XII 2016 r.), Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 30 maja 2017,ISSN2451-2087 .
  18. Wojcieszów w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-06] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

Linki zewnętrzne

[edytuj |edytuj kod]
Miastawojewództwa dolnośląskiego
Miasta powiatowe
Miasta gminne

Herb województwa dolnośląskiego

Powiat złotoryjski
Miasta
Gminy miejskie
Gminy miejsko-wiejskie
Gminy wiejskie

Powiat złotoryjski

Powiat złotoryjski (1946–1975)
Przynależność wojewódzka
Miasta (1945-75)
Osiedla (1954-72)
Gminy wiejskie
(1945-54 i 1973-75)
Gromady (1954-72)
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wojcieszów&oldid=75961470
Kategorie:
Ukryte kategorie:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp