 | |||
| Data i miejsce urodzenia | 1 lipca 1831 | ||
|---|---|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 25 lutego 1901 | ||
| Narodowość | |||
| Dziedzina sztuki | |||
| Epoka | |||
| |||
| |||
.jpg)
Wojciech Gerson (ur.1 lipca1831 wWarszawie, zm.25 lutego1901 tamże) – polskimalarz,pejzażysta, przedstawicielrealizmu, historyk sztuki, tłumacz i pedagog, członek honorowy TowarzystwaMuzeum Narodowego Polskiego w Rapperswilu od 1896 roku[1].
Urodził się w rodzinie drobnego przemysłowca. W 1844 rozpoczął naukę w Szkole Sztuk Pięknych. W 1853 uzyskał stypendium na dalsze studia w Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu[2],warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych, od 1856 uLeona Cognieta wParyżu, w 1858 osiedlił się w Warszawie.
Wojciech Gerson był członkiem założycielemTowarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych (1860). Profesor w warszawskiejKlasie Rysunkowej (1872–1896). Był publicystą oraz krytykiem sztuki piszącym do wielu warszawskich czasopism. Napisał kilka książek m.in. biografię zmarłego 1868 malarzaJózefa Simmlera oraz podręcznik anatomii dla artystów. Przetłumaczył na język polskiTraktat o malarstwie (1651)Leonarda da Vinci.
Kształciło się u niego wielu przyszłych wybitnych artystów, m.in.Alfred Kowalski,Aleksander Borawski,Eligiusz Niewiadomski,Antoni Piotrowski,Józef Chełmoński,Józef Pankiewicz,Leon Wyczółkowski,Ludomir Benedyktowicz,Wacław Chodkowski,Władysław Podkowiński,Jan Gwalbert Olszewski,Czesław Tański,Józef Rapacki[3], Ignacy Strubel,Michał Marczewski, a także artystki, m.in. Anna Bilińska-Bohdanowiczowa[potrzebny przypis].
Chełmoński po latach pisał o nim, że był dla niego wzorem artysty, który dla sztuki jest w stanie poświęcić wszystko, włącznie z życiem rodzinnym[4].
Ważniejsze prace wydał w litografiach: Widoki Warszawy, Ubiory ludu polskiego. Ilustruje dzieła historyczne, jak: „Hetmani polscy” i inne. Pierwszy wielki obraz historyczny wystawił wParyżu, (MargrabiaGero i Słowianie, ob. w Muzeum Narodowym w Krakowie), następnie liczne obrazy z historii Polski (Kopernik wRzymie, wykładający swój system, Zamordowanie Przemysława II). Bardziej oryginalne są jego dekoracje w Muzeum Przemysłu i Rolnictwa i w sali Zakładu Kredytowego w Warszawie, jak i krajobrazy tatrzańskie.
Gerson zajmował się także architekturą i krytyką sztuki. W swojej sztuce koncentrował się na tematach patriotycznych, sielankowych i pejzażach górskich.
Aktywny działacz parafiiewangelicko-augsburskiej Świętej Trójcy w Warszawie. W latach 1898–1901 Prezes Kolegium Kościelnego.
Pochowany został nacmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie przy ulicy Młynarskiej (aleja 29, grób 1)[5]. Jego córką była rzeźbiarka i pisarka Maria Gerson-Dąbrowska pochowana na Powązkach, kw. 39 - 4 - 17[potrzebny przypis].
Jest patronem ulic m.in. wWarszawie[6],Lesznie[7] czy weWrocławiu[8]. Jest także patronem Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych wWarszawie[9].
Jego córkaMaria Gerson-Dąbrowska była pisarką i malarką, żoną powieściopisarzaIgnacego Dąbrowskiego. Prawnukiem Gersona byłMichał Witwicki, architekt i konserwator zabytków.
