Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Przejdź do zawartości
Wikipediawolna encyklopedia
Szukaj

Wojbórz

Na mapach:Ziemia50°30′41″N 16°38′37″E/50,511389 16,643611
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zobacz też:inne znaczenia nazwy Wojbórz.
Wojbórz
wieś
Ilustracja
Dwór w Wojborzu
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Powiat

kłodzki

Gmina

Kłodzko

Wysokość

330-460[2] m n.p.m.

Liczba ludności (III 2011)

1097[3]

Strefa numeracyjna

74

Kod pocztowy

57-442[4]

Tablice rejestracyjne

DKL

SIMC

0853091

Położenie na mapie gminy wiejskiej Kłodzko
Mapa konturowa gminy wiejskiej Kłodzko, u góry znajduje się punkt z opisem „Wojbórz”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Wojbórz”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Wojbórz”
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego
Mapa konturowa powiatu kłodzkiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Wojbórz”
Ziemia50°30′41″N 16°38′37″E/50,511389 16,643611[1]
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Kościół św. Jerzego w Wojborzu

Wojbórz (niem. Gabersdorf[5]) –wieś wPolsce położona wwojewództwie dolnośląskim, wpowiecie kłodzkim, wgminie Kłodzko.

Integralne części wsi Wojbórz[6]
SIMCNazwaRodzaj
1004342Rybieosada
1004365Siodłkówosada
1004359Siemkówosada
0853100Wojbórzosada leśna

Podział administracyjny

[edytuj |edytuj kod]

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała dowojewództwa wałbrzyskiego.

Położenie

[edytuj |edytuj kod]

Wojbórz jest to miejscowość leżąca wKotlinie Kłodzkiej. Wieś ciągnie się na przestrzeni 5 km wzdłuż rzekiJaśnicy[2]. Leży u podnóżaGrzbietu Zachodniego na wysokości około 330–460 m n.p.m., wśród rozległych użytków rolnych[2]. Lasy porastają jedynie grzbietyGór Bardzkich.

Geologia

[edytuj |edytuj kod]

Wojbórz jest ciekawym terenem pod względem geologicznym. Nastąpiło tu połączenieczerwonego spągowca ze strukturą bardzką. Tereny zachodnie zbudowane są z dolnokarbońskichpiaskowców szarogłazowych,mułowców iłupków ilastych[2]. U podnóża tych terenów ciągną siępermskie mułowce,iłowce oraz piaskowce z fillitami i łupkami chlorytowymi z soczewami i wkładkami wapieni zkalcytem[2]. Obniżenie Łącznej zaś toczwartorzędowe gliny zwałowe. W okresie lodowcowym dolina ta była całkowicie wypełniona lodemlądolodu skandynawskiego.
W pobliżu Wojborza znajduje się lasbukowo-jaworowy[2]. Jest on pozostałościąpierwotnego lasu dolnoreglowego – jest to teren projektowanego rezerwatu przyrody „Las Wojborski”.

Historia

[edytuj |edytuj kod]

Tereny Wojborza od najdawniejszych czasów były zasiedlone przez człowieka. To właśnie tu w latach 1962–1964 znaleziono najstarsze ślady człowieka na terenieziemi kłodzkiej. Odkrywcy datują je na około 30 tysięcy lat[7] i zaliczają je dokultury oryniackiej.
Pierwsza wzmianka o wsi nazywanej wtedyGewartsdorf pochodzi z 1342 roku[7]. Podczaswojen husyckich w 1425 roku został zniszczony kościół i plebania[7]. W roku 1680 okolice nawiedziła zaraza, ale miejscowość nie poniosła większych strat[7]. W XVIII wieku na pobliskim wzniesieniu zbudowano jeden z ziemnych fortów systemu obronnegoTwierdzy Srebrnogórskiej, który nigdy nie odegrał militarnej roli[7]. Obecnie jego pozostałości porasta las[7]. Od 1782 roku Wojbórz należał do rodzinyvon Magnisów[7]. W XIX wieku miejscowość nabrała znaczenia turystycznego, w okolicy wytyczono szlaki i powstało kilka gospód[7].
W 1978 roku było tu 169 gospodarstw rolnych, w 1988 roku ich liczna zmniejszyła się do 114[2].

Zabytki

[edytuj |edytuj kod]

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są następujące obiekty[8]:

  • Kościół św. Jerzego w Wojborzu, parafialny z XV w., przebudowany w XVIII w. Pierwsze wzmianki o kościele i proboszczu pochodzą z 1358 roku, musiała wobec tego być to już wówczas duża i ludna wieś. Niestety drewniany kościół nie zachował się do naszych czasów, spłonął w czasie najazduhusytów na te ziemie około 1425 roku. Dziś w tym miejscu stoi słup z małą kapliczką.
  • dwór Abrahama z 1688 r., przebudowany w XIX w., w centrum wsi około 300 m na południe od kościoła i składa się z dwóch czworobocznych podwórzy obramowanych zabudowaniami.

Inne zabytki:

  • dwór Joachima, w odległości 1440 m na południowy wschód od kościoła. Z czworobocznego zespołu przetrwał do dziś tylko dawny dwór, który prawdopodobnie stanowi pozostałość późnośredniowiecznego dworu wieżowego sprzed połowy XVI w.
  • dwór Niedergut, w odległości 1690 m na południowy wschód od kościoła. Z czworobocznego zespołu przetrwały trzy skrzydła[9].
  • pręgierz, który postawiono w centralnym punkcie wsi (jest to również dzisiejsze centrum Wojborza). Kamienny średniowieczny pręgierz został postawiony 15 czerwca 1382[10]. Miał on 2,18 m wysokości, obwód górnej części wynosił 83 cm, a dolnej 102 cm. Stał on pomiędzy dzisiejszym Domem Ludowym a sklepem spożywczym[10]. Po zlikwidowaniu kar cielesnych, pręgierze niszczono albo stawały się zabytkami muzealnymi. W Wojborzu po roku 1945 pręgierz przeniesiono w pobliże kościoła, a w roku 1978 został rozbity[10]. Jego fragment znajduje się w muzeum na zamku Grodno.
  • rzeźbaśw. Jana Nepomucena pochodząca z 1822 roku, stojąca przy domu nr 18[7].

Zabytkowe domy w Wojborzu

[edytuj |edytuj kod]

Zobacz też

[edytuj |edytuj kod]

Przypisy

[edytuj |edytuj kod]
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG,Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikatorPRNG: 149471.
  2. abcdefgSłownik geografii turystycznej Sudetów. redakcjaMarek Staffa. T. 12: Góry Bardzkie. Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, 1993, s. 237–242.ISBN 83-85773-04-5.
  3. GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych,Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1481 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
  5. Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej iZiem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262).
  6. Główny Urząd Statystyczny [online], eteryt.stat.gov.pl [dostęp 2023-06-04] .
  7. abcdefghiWaldemar Brygier, Tomasz Dudziak: Ziemia Kłodzka. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2010, s. 464.ISBN 978-83-89188-95-3.
  8. Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 68. [dostęp 2012-08-04]. [zarchiwizowane ztego adresu (2021-10-31)].
  9. Artur Kwaśniewski,Budownictwo dworskie na Ziemi Kłodzkiej w okresie renesansu: 1550–1650, Wrocław 1998.
  10. abcWojbórz. [dostęp 2017-02-23]. [zarchiwizowane ztego adresu (2017-02-24)].

Bibliografia

[edytuj |edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj |edytuj kod]
Gmina Kłodzko
Kontrola autorytatywna (wieś w Polsce):
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wojbórz&oldid=77711628
Kategoria:
Ukryta kategoria:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp