| wieś | |||
 Urząd Gminy | |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Województwo | |||
| Powiat | |||
| Gmina | |||
| Liczba ludności (2021) | |||
| Strefa numeracyjna | 83 | ||
| Kod pocztowy | 21-310[4] | ||
| Tablice rejestracyjne | LRA | ||
| SIMC | 0022527[5] | ||
Położenie na mapie gminy Wohyń  | |||
Położenie na mapie Polski  | |||
Położenie na mapie województwa lubelskiego  | |||
Położenie na mapie powiatu radzyńskiego  | |||
 51°45′24″N 22°46′55″E/51,756667 22,781944[1] | |||
| |||
| Strona internetowa | |||
Wohyń –wieś (dawne miasto) wPolsce, położona wwojewództwie lubelskim, wpowiecie radzyńskim, wgminie Wohyń, ok.10 km odRadzynia Podlaskiego[6][5].
Wohyń uzyskałlokację miejską w 1522 roku, zdegradowany w 1869 roku[7]. Wohyń położony był w drugiej połowie XVI wieku wpowiecie brzeskolitewskimwojewództwa brzeskolitewskiego[8]. Miastoekonomii brzeskiej w drugiej połowie XVII wieku[9].W latach 1975–1998 miejscowość położona była wwojewództwie bialskopodlaskim.
Miejscowość jest siedzibągminy Wohyń. Na terenie wsi utworzono dwasołectwa:Wohyń I i Wohyń II[10]. WedługNarodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła mieszkańców[11].
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0022533 | Chmielińskie | część wsi |
| 0022540 | Łysa Góra | część wsi |
| 0022556 | Nowinki | część wsi |
| 0022562 | Nowozielona | część wsi |
| 0022579 | Ogrody | część wsi |
| 0022585 | Podbraniczne | część wsi |
| 0022591 | Przymiarki | część wsi |
| 0022600 | Stasiewizna | część wsi |
| 0022616 | Zalesie | część wsi |
| 0022622 | Zapoprzeczne | część wsi |
Początkowe dzieje Wohynia związane są z postaciąLeszka Czarnego i końcemXIII w. W 1519 królZygmunt I Stary nadał osadzie pierwsze przywileje, rozszerzając je następnie w 1522. Zgodnie z tymi nadaniami miasto miało rządzić się wedługprawa magdeburskiego. „Na wieczne czasy” król pozwalał handlować wszystkim przyjeżdżającym do miasta za odpowiednią opłatą. Targ miał się odbywać w dzień sobotni, a jarmark na św. Michała i św. Jędrzeja.
W 1555 roku król Polski, wielki książę litewskiZygmunt II August zatwierdził przywileje nadane miastu dotychczas przez jego ojca i nadał Wohyniowi nowe przywileje. Król nadał miastu herb „Rak”do pieczętowania i używania we wszelkich miejskich potrzebach oraz prawo do urządzania jarmarku na dzień św. Krzyża.
W połowieXVI w. Wohyń był miastem królewskim w ziemi brzeskiej Wielkiego Księstwa Litewskiego leżącym na pograniczu z Koroną (w sąsiedztwie ziemi chełmskiej). Nieduże miasto w układzie sześciu ulic (Rynek, Nad Stawami, KuParczewowi, GościniecŁukowski, Kowalska i Średnia) posiadało centralnie położony rynek, liczyło 370 domów i ok. 2300 mieszkańców. Wohyń zajmował wówczas powierzchnię 167włók chełmińskich (tj. ok. 2800 ha) i przynosił dochód w wysokości 550florenów polskich. Wohyń był miastem znaczącym jak na ówczesne czasy. W mieście miał siedzibę starosta wohyńskiOstafi Bohdanowicz Wołłowicz (kasztelantrocki, fundator dworu królewskiego w Wohyniu), zaś bezpośrednio przez zawarciemunii lubelskiej miasto było miejscem zjazdu szlachty litewskiej.
Wielokrotnie niszczone i odbudowywane miasto nierozerwalnie dzieliło swe losy z tą częścią kraju. Razem z innymi miastamiPodlasia Wohyń utraciłprawa miejskie w 1870 licząc wówczas 254 domy z 2145 mieszkańcami, wśród których 55% byłoPolakami a 44%Żydami, resztę stanowiła ludność pochodzenia rosyjskiego i niemieckiego. Dochód Wohynia w 1867 wynosił 392 ruble. Największa liczba ludności zamieszkiwała Wohyń w 1914, który liczył wówczas 3968 mieszkańców.
Wdwudziestoleciu międzywojennym Wohyń był tzw.osadą miejską wpowiecie radzyńskim liczącą ok. 2600 mieszkańców.Targi odbywały się co czwartek, a raz w miesiącujarmark. Silnie rozwinięte byłorzemiosło,handel iusługi prowadzone w znacznej mierze przez ludność pochodzenia żydowskiego. Na zarejestrowanych w1928 r. ok. 90podmiotów gospodarczych powyżej 80% właścicielami byli Żydzi, np.krawcy wohyńscy to:H. Altbier,U. Ejdelman,S. Grabarz,D. Gerszman,Sz. Mleczak, B., H. iM. Pejsachowiczowie,S. Rojzman,L. Rozencweig,L. Rozmaryn,H. Szafirsztejn,A. Tenenbaum. Jednym z nielicznych w 20% stawce podmiotów gospodarczych był znany i ceniony[przez kogo?] polskimistrz stolarski Seweryn Trochimiak.
W 1939 Wohyń został zbombardowany przez lotnictwo niemieckie. Bezpośrednią przyczyną nalotu było poszukiwanie i chęć zniszczenia miejsca postoju55 Samodzielnej Eskadry Bombowej. Eskadra ta mająca swe stałe bazy wLidzie naWileńszczyźnie już 31 sierpnia 1939 roku przybyła na lotnisko polowe wMaryninie kołoRadzynia Podlaskiego, skąd w pierwszych dniach wojny wykonała szereg nękających nalotów na nacierające wojska niemieckie tracąc przy tym 3 samoloty i 9 ludzi. Obrona plot. lotniska zestrzeliła 1Heinkla He 111. W odwecieLuftwaffe wykonała 9 września szereg nalotów na pobliskie miejscowości, wśród których był i Wohyń. Zginęło wówczas kilkunastu mieszkańców. Na cześć ofiar plac w centrum miejscowości otrzymał nazwę Plac 9 Września1939 r.
Z tym tematem związana jest kategoria:Ludzie urodzeni w Wohyniu.
| Wsie | |
|---|---|
| Kolonie | |
| Osady leśne | |
| Części wsi |
|
| Kolonia wsi |
|
| Osada leśna wsi |
|
Legenda: (1) w nawiasach podano okres praw miejskich; (2) wytłuszczono miasta trwale restytuowane; (3) tekstem prostym opisano miasta nierestytuowane, miasta restytuowane przejściowo (ponownie zdegradowane) oraz miasta niesamodzielne, włączone do innych miast (wyjątek: miasta połączone na równych prawach, które wytłuszczono); (4) gwiazdki odnoszą się do terytorialnych zmian administracyjnych: (*) – miasto restytuowane połączone z innym miastem (**) – miasto restytuowane włączone do innego miasta (***) – miasto nierestytuowane włączone do innego miasta (****) – miasto nierestytuowane włączone do innej wsi; (5) (#) – miasto zdegradowane w ramach korekty reformy (w 1883 i 1888); (6) zastosowane nazewnictwo oddaje formy obecne, mogące się różnić od nazw/pisowni historycznych.
|
Źródła: Ukaz do rządzącego senatu z 1 (13) czerwca 1869, ogłoszony 1 (13 lipca) 1869. Listy miast poddanych do degradacji wydano w 20 postanowieniach między 29 października 1869 a 12 listopada 1870. Weszły one w życie: 13 stycznia 1870, 31 maja 1870, 28 sierpnia 1870, 13 października 1870 oraz 1 lutego 1871 (Stawiski).
