| Ascites | |
 Wodobrzusze u pacjenta zmarskością wątroby, widoczny objawgłowy meduzy | |
| Klasyfikacje | |
| ICD-10 | |
|---|---|
Wodobrzusze,puchlina brzuszna (łac.ascites) – stan, w którym dochodzi do nadmiernego nagromadzenia płynu wjamie otrzewnej niezależnie od przyczyny czy cech płynu, nazywanego również płynem puchlinowym. Wodobrzusze jest objawem, a nie osobną jednostką chorobową.
Gromadzenie się płynu poza naczyniami krwionośnymi prowadzi do obniżenia przepływu krwi przez nerki, co skutkuje zatrzymywaniem sodu i wody przez te narządy. Ten proces jest odpowiedzialny za narastający stan gromadzenia płynu poza naczyniami krwionośnymi[1].
Prawidłowo w jamie otrzewnej znajduje się pewna ilość płynu, zwykle około 150 ml.
Do powstania wodobrzusza dochodzi w efekcie:
Przyczyny wodobrzusza[2]:
W obrazie klinicznym kluczowe znaczenie mają objawy chorób wywołujących wodobrzusze. Wbadaniu fizykalnym poza zauważalnym powiększeniem brzucha obserwuje się takżeobjaw chełbotania. Najprostszym badaniem dodatkowym wykazującym wodobrzusze jest badanieUSG[2].
Wodobrzuszu zwykle nie towarzyszą bóle brzucha. Jeżeli się pojawiają, zwłaszcza jeśli towarzyszy im gorączka, może dojść do stanu, znanego jakospontaniczne bakteryjne zapalenie otrzewnej, co wiąże się z ryzykiem zwiększonej śmiertelności.
Ze względu na objętość płynu puchlinowego wyróżnia się trójstopniowy podział[3]:
Rozpoznawane wyłącznie w USG.
Możliwe do rozpoznawania w badaniu przedmiotowym, zwykle gdy objętość przekroczy 500 ml. Brzuch jest rozlany i uwypuklony po bokach. Wyczuwalny jest objaw chełbotania płynu, którego obecność płynu daje się ustalić także w badaniu opukowym brzucha.
Brzuch jest znacznie napięty, obecne wygładzenie pępka lub przepuklina pępkowa. Skóra powłok jest lśniąca, cienka z prześwitującymi żyłami rozchodzącymi się od pępka. Często obecna jest sylwetka z cienkimi kończynami i mocno uwypuklonym brzuchem.
Leczenie jest ukierunkowane na chorobę zasadniczą. W leczeniu stosuje się lecznicze nakłucie jamy otrzewnej. Wskazaniem do zabiegu jest występowanie wodobrzusza stopnia 3, które jest oporne na leczenie diuretykami[4].
W wybranych przypadkach stosowane jest także leczenie operacyjne, na przykładprzezszyjne wewnątrzwątrobowe zespolenie wrotno-układowe lubzespolenie otrzewnowo-żylne.
