Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Przejdź do zawartości
Wikipediawolna encyklopedia
Szukaj

William Taft

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
William Taft
Ilustracja
Prezydent William Taft (1908)
Pełne imię i nazwisko

William Howard Taft

Data i miejsce urodzenia

15 września 1857
Cincinnati

Data i miejsce śmierci

8 marca 1930
Waszyngton

27.prezydent Stanów Zjednoczonych
Okres

od 4 marca 1909
do 4 marca 1913

Przynależność polityczna

Partia Republikańska

Pierwsza dama

Helen Herron

Wiceprezydent

James Sherman

Poprzednik

Theodore Roosevelt

Następca

Woodrow Wilson

10.prezes Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych
Okres

od 11 lipca 1921
do 3 lutego 1930

Poprzednik

Edward White

Następca

Charles Hughes

Gubernator Filipin
Okres

od 4 lipca 1901
do 23 grudnia 1903

Poprzednik

Arthur MacArthur Jr.

Następca

Luke Edward Wright

Sekretarz wojny Stanów Zjednoczonych
Okres

od 1 lutego 1904
do 30 czerwca 1908

Poprzednik

Elihu Root

Następca

Luke Edward Wright

Tymczasowy gubernator Kuby
Okres

od 29 września 1906
do 13 października 1906

Poprzednik

Tomás Estrada Palma (jako prezydent Kuby)

Następca

Charles Edward Magoon

Faksymile
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

William Howard Taft (ur.15 września1857 wCincinnati, zm.8 marca1930 wWaszyngtonie) – amerykański polityk, 27.prezydent Stanów Zjednoczonych (1909–1913),prezes Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych (1921–1930), jedyna osoba w historii, która pełniła oba te urzędy.

Dzieciństwo i młodość

[edytuj |edytuj kod]

William Howard Taft urodził się 15 września 1857 w Cincinnati[1]. Był synemAlphonsa Tafta,sekretarza wojny iprokuratora generalnego w gabinecieUlyssesa Granta i jego drugiej żony Loiuse Marii Torrey[1]. Taft miał czworo rodzonego i pięcioro przyrodniego rodzeństwa[1]. Uczęszczał do szkoły podstawowej w rodzinnym mieście, a następnie ukończył szkołę średnią Woodward High School[2]. W 1874 rozpoczął studia naUniwersytecie Yale, które ukończył po czterech latach[2]. Następnie powrócił do Cincinnati, gdzie pracował w zakładzie prawniczym ojca, a wkrótce potem rozpocząłstudia prawnicze na lokalnej uczelni[2]. Dyplom i licencję prawnika uzyskał w maju 1880[2].

Kariera polityczna

[edytuj |edytuj kod]

W latach osiemdziesiątych XIX stulecia działał wPartii Republikańskiej, m.in. wspierając ojca, gdy kandydował nagubernatora Ohio[2]. Pracował jako prokurator okręgowy, poborca podatkowy i adwokat[2]. W latach 1887–1890 pełnił funkcję sędziego Sądu Najwyższego stanuOhio[3]. W lutym 1890, z rekomendacjiBenjamina Harrisona, został głównym prawnikiem rządu federalnego przedSądem Najwyższym i pełnił tę funkcję do 1892[3]. Od 1892 do 1900 był sędzią szóstego okręgu, obejmującego Ohio,Kentucky,Michigan iTennessee[3].

W 1900 roku prezydentWilliam McKinley złożył Taftowi propozycję objęcia przewodnictwa komisji nadzorującejFilipiny[3]. Licząc na nominację na sędziego Sądu Najwyższego, Taft początkowo rozważał odrzucenie oferty, lecz ostatecznie ją przyjął i wiosną 1900 wyjechał na Filipiny[3]. Rok później został oficjalnie mianowanycywilnym gubernatorem tego kraju i pozostał nim do 1904[3]. W ramach zarządzania, zreformował system sądownictwa i dbał o rozwój handlu poprzez budowę dróg i portów[4].

Za prezydenturyTheodore’a Roosevelta, Taft dwukrotnie odrzucił nominację do Sądu Najwyższego, lecz w 1904 przyjął ofertę objęcia stanowiska sekretarza wojny[4]. Jako członek rządu, nadal nadzorował politykę na Filipinach[4]. Ponadto pełnił rolę specjalnego ambasadora – kontrolował prace nad budowąKanału Panamskiego, pertraktował zawieszenie broni między Japonią a Rosją i negocjował pokój naKubie[4]. Marząc o stanowiskuprezesa Sądu Najwyższego, Taft planował ubiegać się o nie, gdy tylko będzie wakat, jednak dotychczasowy prezesMelville Weston Fuller nie planował przejść na emeryturę[4]. Pod naciskiem rodziny i przyjaciół Taft zdecydował sięstarać się o prezydenturę w 1908[5]. Dzięki wpływom i gorącemu poparciu Roosevelta Taft uzyskał nominację, na konwencji Partii Republikańskiej w czerwcu 1908 w Chicago[5]. Kandydatem nawiceprezydenta zostałJames Sherman[5]. W głosowaniu powszechnym Taft uzyskał ponad 7,5 miliona głosów, wobec niecałych 6,5 miliona dlaWilliama Bryana[5]. W głosowaniuKolegium Elektorów republikanin zdobył 321 głosów, a demokrata – 162 głosy[5].

Prezydentura

[edytuj |edytuj kod]

Taft został zaprzysiężony 4 marca 1909[5]. Zaraz po objęciu urzędu usiłował przeciwdziałać, istniejącej od około dwóch dekad, polityceprotekcjonistycznej[6]. Udało mu się nieco obniżyćstawki celne, jednak społeczeństwo, zwłaszcza farmerzy, byli rozczarowani, bowiem oczekiwano dalej idących zmian[6]. Prezydent pilnował także przestrzegania antymonopolowejustawy Shermana, dzięki czemu rozpraw sądowych o jej naruszenie było dwukrotnie więcej, niż za prezydentury Roosevelta[6]. W 1910 powołała agencję Interstate Commerce Commission, której zadaniem było kontrolowanie i nadzór nad firmami transportowymi i komunikacyjnymi[6]. Kapitaliści uznali tę propozycję, podobnie jak ustanowienie 2-procentowej stawki podatku od korporacji, za nieuzasadnioną ingerencję rządu w sektor prywatny[6]. Jednakże prezydent powołał także Komisję ds. Skuteczności i Gospodarki, opowiadał się za redukcją wydatków rządowych, zmniejszeniem ilości pracowników w centralnej administracji i ograniczeniem wydatków na cele społeczne, co zapewniło mu poparcie konserwatystów i niektórych reprezentantów biznesu[6]. Wprowadził także program ochrony środowiska naturalnego, który jednak był mocno blokowany przezKongres[7].

Polityka Tafta jest określana mianem „dyplomacji dolara”, co oznacza wykorzystanie instrumentów finansowych do realizacji polityki za granicą USA[7].Sekretarz stanuPhilander C. Knox, realizując założeniarooseveltowskiego uzupełnieniadoktryny Monroego, skorzystał z dyplomacji dolarowej by ściągnąć należności od rząduNikaragui[8]. Zaproponował by banki amerykańskie spłaciły długi, w zamian za wpływy w postaciceł[8].PrezydentAdolfo Díaz zgodził się wstępnie na te warunki, lecz wywołało to rebelię w kraju[8]. Wówczas Díaz poprosił USA o pomoc militarną, a po jej otrzymaniu stłumił protest[8]. Stanom Zjednoczonym zależało na kontroli tego rejonu, gdyż Nikaragua była potencjalnym miejscem na budowę kanału międzyoceanicznego[8]. Znacznie bardziej zdecydowanie Taft ingerował w sprawy wewnętrzneMeksyku, gdzie dokonał interwencji zbrojnej podczas wyborów prezydenckich i walki pomiędzyPorfirio Díazem aFranciscem Madero[9].

Prezydent jednak realizował założenia dyplomacji dolarowej zwłaszcza na Dalekim Wschodzie, głównie wChinach[9]. Ponieważ kapitaliści byli zainteresowani rynkami w Chinach, w lipcu 1909 Taft zaproponował by konsorcjum banków amerykańskich uczestniczyło w budowie chińskich kolei[9]. Później Philander Knox usiłował wykupić koleje wMandżurii, lecz mu się to nie udało (przeciwne temu były zwłaszcza Rosja i Japonia)[9]. Taft zdawał sobie także sprawę, że konieczne jest uregulowanie relacji handlowych z Kanadą[10]. Kongres, opanowany przez republikanów, chciał utrzymać protekcjonistyczne stawki celne, natomiast wprowadzona w 1909 ustawa Payne’a–Aldricha dodatkowo uderzała w handel z Kanadą[10]. Wobec tego 26 stycznia 1911 Taft, wraz zpremieremWilfridem Laurierem podpisał porozumienie celne, które zakładało możliwość sprowadzania do USA produktów (głównie rolniczych) bez nakładania ceł lub z minimalnymi stawkami[10].Izba Reprezentantów zatwierdziła układ, natomiastSenat opóźniał głosowanie[10]. Ostatecznie senatorzy także poparli porozumienie, dzięki głosom demokratów[10].

W 1912 Taft starał się o ponowną nominację swojej partii wwyborach prezydenckich[11]. Jednak wyzwanie rzucił mu jego dawny mentor, Theodore Roosevelt, zawiedziony prowadzoną przez Tafta polityką[11]. Urzędujący prezydent uzyskał nominację w pierwszym głosowaniu, natomiast Roosevelt wystartował w wyborach z ramienia własnego ugrupowania –Partii Postępowej[11]. W efekcie elektorat republikański został podzielony – Roosevelt uzyskał ok. 600 tysięcy głosów więcej od Tafta, ale zwycięzcą wyborów został kandydatPartii Demokratycznej, Woodrow Wilson[11].

Emerytura i śmierć

[edytuj |edytuj kod]

Po opuszczeniuBiałego Domu, na początku kwietnia 1913 Taft objął katedręprawa konstytucyjnego na Uniwersytecie Yale[11]. Funkcję tę sprawował do czerwca 1921[11]. W czasie I wojny światowej, z inicjatywy prezydenta Wilsona, został członkiem National War Labor Board, a w czerwcu 1915 przewodniczącym Ligi na rzecz Umocnienia Pokoju[12]. Organizacja ta opowiadała się za pokojowymi rozwiązaniami i przedłożyła projekt powstaniaLigi Narodów[12].

W 1921 nowy prezydent,Warren Harding, mianował Tafta prezesem Sądu Najwyższego, spełniając tym samym marzenie byłej głowy państwa[12]. Taft zreorganizował system sądowniczy Stanów Zjednoczonych, opracował wniosek podtrzymujący tezę, że prezydent może usunąć członkagabinetu bez zasięgania zgodySenatu, a także zwiększył zakres władzy federalnej w dziedzinie handlu[12]. Z uwagi na stan zdrowia ustąpił ze stanowiska w lutym 1930[12].

Zmarł 8 marca 1930 w Waszyngtonie[12]. Był pierwszym prezydentem pochowanym naCmentarzu Narodowym w Arlington[13].

Życie prywatne

[edytuj |edytuj kod]

William Taft poślubiłHelen Herron 19 czerwca 1886[3]. Byłunitarianinem[1].

Przypisy

[edytuj |edytuj kod]
  1. abcdPastusiak 1999 ↓, s. 545.
  2. abcdefPastusiak 1999 ↓, s. 546.
  3. abcdefgPastusiak 1999 ↓, s. 547.
  4. abcdePastusiak 1999 ↓, s. 548.
  5. abcdefPastusiak 1999 ↓, s. 549.
  6. abcdefPastusiak 1999 ↓, s. 550.
  7. abPastusiak 1999 ↓, s. 551.
  8. abcdePastusiak 1999 ↓, s. 552.
  9. abcdPastusiak 1999 ↓, s. 553.
  10. abcdePastusiak 1999 ↓, s. 554.
  11. abcdefPastusiak 1999 ↓, s. 555.
  12. abcdefPastusiak 1999 ↓, s. 556.
  13. Pastusiak 1999 ↓, s. 557.

Bibliografia

[edytuj |edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj |edytuj kod]
Republikańscy kandydaci na urząd prezydenta USA
  1. abcdefghijklprzegrany w wyborach
  2. abcdefghijklzwycięzca w wyborach
  3. abcdzwycięzca później przegrany w wyborach
  4. zwycięzca później przegrany a następnie ponownie wygrany w wyborach
Prezydenci Stanów Zjednoczonych

Pieczęć prezydentów USA

Gabinet Theodore’a Roosevelta (1901–1909)

Prezydent
Wiceprezydent
Szefowie departamentów

Pieczęć prezydenta USA

Gabinet Williama Howarda Tafta (1909–1913)

Prezydent
Wiceprezydent
Szefowie departamentów

Pieczęć prezydenta USA

Prezesi Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych

Pieczęć Sądu Najwyższego

Obecny prezes Sądu Najwyższego

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=William_Taft&oldid=77226879
Kategorie:
Ukryte kategorie:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp